ΥΔΕ Οδηγίες για τον έλεγχο ηλεκτρικών εγκαταστάσεων plus 4 video

Έλεγχος συνέχειας στο θερμοσίφωνα

Οδηγίες για τον έλεγχο ηλεκτρικών εγκαταστάσεων (Μέρος 1: Μέτρηση συνέχειας)

findne

Για τον έλεγχο και επανέλεγχο των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων απαιτούνται μία σειρά από μετρήσεις σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ HD 384. Λαμβάνοντας υπ' όψη την ανάγκη για ένα σύντομο και εύχρηστο οδηγό ελέγχου ηλεκτρικών εγκαταστάσεων ο οποίος περιλαμβάνει όλα τα όργανα μέτρησης που χρησιμοποιούν οι Έλληνες ηλεκτρολόγοι παραθέτουμε με φωτογραφίες πολύ συνοπτικά :
τον τρόπο σύνδεσης και τα μετρούμενα μεγέθη από τα όργανα μέτρησης που κυκλοφορούν στην Ελληνική αγορά. Περισσότερα για κάθε όργανο δείτε στα παρακάτω:

http://www.shenh.gr/yliko/file/8-macrotest5035.html
http://www.shenh.gr/yliko/file/6-benningmanual.html
http://www.skt-testing.gr/datafiles/file/EUROTEST%20XA%20GR1.pdf

ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΛΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΜΕ MACROTEST & METREL

Μέτρηση συνέχειας αγωγών γείωσης και προστασίας (RLOW) Σκοπός της μέτρησης συνέχειας αγωγών γείωσης και προστασίας Σκοπός της μέτρησης είναι η διαπίστωση της σωστής σύνδεσης όλων των μεταλλικών μερών με το ηλεκτρόδιο γείωσης της εγκατάστασης όπως προδιαγράφεται στο άρθρο 612.2 του ΕΛΟΤ HD 384.
Με τον όρο μεταλλικά μέρη εννοούμε τόσο τις ηλεκτρικές συσκευές αλλά και τις μη ηλεκτρικές π.χ. σωλήνες νερού, θερμαντικά σώματα κ.λπ.. Θυμίζουμε ότι οι ηλεκτρικές συσκευές με μη μεταλλικό περίβλημα π.χ. συσκευή τηλεόρασης δεν απαιτείται να γειώνονται.

Πώς γίνεται η μέτρηση

Απλά μετράμε την αντίσταση μεταξύ των μεταλλικών μερών και της μπάρας γείωσης στον ηλεκτρικό πίνακα. Παλιότερα γινόταν με ένα απλό πολύμετρο ή με μία μπαταρία και ένα βομβητή. Σήμερα απαγορεύεται και πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τα αντίστοιχα όργανα που ικανοποιούν το πρότυπο.
Με βάση το πρότυπο η μέτρηση γίνεται με ένα όργανο που διαθέτει μία πηγή DC ή AC ρεύματος 200 mΑ και έχει εν κενώ τάση μεταξύ 4V και 24V.


Παράδειγμα 1, Έλεγχος συνέχειας στο θερμοσίφωνα

Όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα συνδέουμε τον ένα ακροδέκτη του οργάνου στη μπάρα γείωσης του ηλεκτρικού πίνακα και τον άλλο ακροδέκτη στο περίβλημα του θερμοσίφωνα.
Ο αγωγός προστασίας (κίτρινο-πράσινο καλώδιο) του θερμοσίφωνα είναι ένας αγωγός διατομής 2,5 mm² και μήκους L = 10 m που ξεκινά από τον πίνακα και τερματίζει στον αντίστοιχο ακροδέκτη του θερμοσίφωνα.
Από τους πίνακες των καλωδίων βρίσκουμε ότι η ωμική αντίσταση του αγωγού με διατομή 2,5 mm² είναι 0,76Ω/100m.
Συνεπώς η ωμική αντίσταση του αγωγού μας είναι (0,76/100)*10 = 0,076Ω
Σε αυτή την αντίσταση πρέπει να προσθέσουμε τις αντιστάσεις στα σημεία σύνδεσης που πρακτικά είναι μικρότερες από 0,01Ω.
Συνεπώς η αναμενόμενη μέτρηση που θα μας δείξει το όργανο είναι 0,08Ω
Πιθανά σενάρια όπου το όργανο δείχνει μεγαλύτερη τιμή:
  • Δεν υπάρχει καθόλου αγωγός προστασίας
  • Παράλειψη σύνδεσης του αγωγού σε μία από τις δύο άκρες του
  • Δε σφίχτηκε σωστά ο αγωγός σε μία από τις δύο άκρες του
  • Η σύνδεση του αγωγού στο θερμοσίφωνα διαβρώθηκε από την υγρασία του λουτρού
Έλεγχος συνέχειας στο θερμοσίφωνα
Σύνδεση για τον έλεγχο συνέχειας στο θερμοσίφωνα (πηγή: ΕΛΕΜΚΟ).

Παράδειγμα 2, Έλεγχος συνέχειας στην ισοδυναμική μπάρα του λουτρού

Στα λουτρά και γενικά στους υγρούς αλλά στους επικίνδυνους χώρους απαιτείται να συνδέονται όλα τα μεταλλικά μέρη π.χ. σωλήνες, θερμαντικά σώματα, κρεμάστρες κ.λπ. στην ισοδυναμική μπάρα όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα.
Μετράμε τη συνέχεια κάθε συσκευής με την ισοδυναμική μπάρα.
Κατόπιν μετράμε τη συνέχεια της ισοδυναμικής μπάρας με τη μπάρα γείωσης του ηλεκτρικού πίνακα.
Έλεγχος συνέχειας στην ισοδυναμική μπάρα του λουτρού
Σύνδεση για τον έλεγχο συνέχειας στην ισοδυναμική μπάρα του λουτρού (πηγή: ΕΛΕΜΚΟ).

Πότε η μέτρηση είναι αποδεκτή

Το πρότυπο ΕΛΟΤ HD 384 δε θέτει κάποιο ανώτατο όριο. Με τους απλούς κανόνες όμως της ηλεκτροτεχνίας, η τιμή της αντίστασης δεν πρέπει να ξεπερνά το 1Ω. Σε πολλά όργανα το όριο αυτό είναι παραμετρικό π.χ. στο MacroTEST είναι 5Ω.

Τι πρέπει να προσέξουμε

  • Η μέτρηση γίνεται χωρίς τάση. Για σιγουριά κατεβάζουμε το γενικό διακόπτη στον πίνακα.
  • Πρέπει να μηδενίσουμε το όργανο.
  • Μερικά όργανα έχουν τη δυνατότητα να αντιστρέφουν την πολικότητα της πηγής και συνεπώς τη φορά του DC ρεύματος. Έτσι έχουμε δύο μετρούμενες τιμές R+ και R- και η τελική μέτρηση είναι η μέση τιμή τους.
  • Αν χρησιμοποιήσουμε πρόσθετους αγωγούς για τη μέτρηση μεταξύ δύο απομακρυσμένων σημείων θα πρέπει η αντίσταση αυτών των αγωγών να αφαιρείται. Αυτό γίνεται αυτόματα με τη διαδικασία μηδενισμού της αντίστασης των ακροδεκτών (nulling test lead resistance).

Πού καταχωρούμε τις μετρήσεις

Αν συντρέχουν τα παρακάτω:
  • Το όργανο με το οποίο πήραμε τις μετρήσεις (όχι μόνο της συνέχειας των αγωγών) δημιουργεί αρχείο π.χ. EXCEL με τις μετρήσεις και
  • το λογισμικό που διαθέτουμε για την παραγωγή της ΥΔΕ μας επιτρέπει να καταχωρήσουμε τις μετρήσεις
τότε οι μετρήσεις αυτές μεταφέρονται στο αντίστοιχο έργο, όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα.

Οι μετρήσεις της εγκατάστασης καταχωρημένες στο έργο, Πηγή TiSoft
Οι μετρήσεις της εγκατάστασης καταχωρημένες στο έργο (πηγή: TiSoft).


Πρωτόκολλο ελέγχου

Στο πρωτόκολλο ελέγχου, στην παράγραφο 3.1, αν οι μετρήσεις που πήραμε είναι αποδεκτές, τσεκάρουμε το ΚΑΛΑ όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα.
Στο διπλανό πλαίσιο γράφουμε τυχόν παρατηρήσεις που έχουν σχέση με τη συγκεκριμένη μέτρηση.
Πρωτόκολλο ελέγχου συμπληρωμένο, Πηγή TiSoft
Οι μετρήσεις της εγκατάστασης καταχωρημένες στο έργο (πηγή: TiSoft).

Τα βήματα για τον έλεγχο συνέχειας

Ανεξάρτητα από το τύπο του οργάνου που διαθέτουμε, σε γενικές γραμμές, τα βήματα είναι:
  • Επιλέγουμε τη λειτουργία Continuity / R LOW /
  • Ορίζουμε την οριακή τιμή π.χ. Rlimit = 2 Ω (προαιρετικό)
  • Αντισταθμίζουμε την αντίσταση των καλωδίων μέτρησης
  • Αποσυνδέουμε την υπό δοκιμή εγκατάσταση από την τροφοδοσία (και εκφορτίζουμε τη μόνωση όπως απαιτείται)
  • Συνδέουμε τα καλώδια μέτρησης στους κατάλληλους αγωγούς προστασίας (ΡΕ)
  • Πιέζουμε το πλήκτρο TEST/START για να πραγματοποιηθεί η μέτρηση
  • Αποθηκεύουμε το αποτέλεσμα

Τι άλλο πρέπει να γνωρίζουμε

  • Στα αγγλικά η δοκιμή είναι CONTINUITY TEST OF EARTH PROTECTIVE AND EQUALIZING POTENTIAL CONDUCTORS
  • Άλλα σχετικά πρότυπα είναι EN 61557-2 και VDE 0413 part 4


Μέτρηση συνέχειας με το όργανο MacroTest 5035

Αντιστάθμιση της αντίστασης των καλωδίων μέτρησης

  • Περιστρέφουμε το διακόπτη στη θέση LOWΩ
  • Με το κουμπί Ι ανοίγουμε το όργανο
  • Με το κουμπί FUNC επιλέγουμε τη λειτουργία CAL
  • Συνδέουμε το μαύρο και μπλε καλώδιο στους ακροδέκτες B1 και B4 του οργάνου αντίστοιχα
  • Αν το μήκος των καλωδίων δεν επαρκεί εκτείνουμε το μπλε καλώδιο
  • Συνδέουμε τα κροκοδειλάκια στις άκρες των καλωδίων
  • Βραχυκυκλώνουμε τα κροκοδειλάκια
  • Πατάμε το κουμπί START/STOP και ξεκινά η διαδικασία της αντιστάθμισης
  • Στην οθόνη εμφανίζεται η μέτρηση 0,00 Ω και το ρεύμα μέτρησης 203 mA. Στο πάνω αριστερό μέρος εμφανίζεται η ένδειξη CALibration που σημαίνει ότι το όργανο βαθμονομήθηκε
 Πρακτικά το όργανο κρατά στη μνήμη του την τιμή της αντίστασης των καλωδίων που μέτρησε. Η τιμή αυτή αφαιρείται από τις επόμενες μετρήσεις συνέχειας που θα κάνουμε. Αν αλλάξουμε το καλώδιο μέτρησης πρέπει να επαναλάβουμε τη διαδικασία της αντιστάθμισης.
Σύνδεση οργάνου για την αντιστάθμιση των καλωδίων μέτρησης (Πηγή MacroTest)
Σύνδεση οργάνου για την αντιστάθμιση των καλωδίων μέτρησης. Η οθόνη μετά την αντιστάθμιση (πηγή: MacroTest).

Προετοιμασία οργάνου

  • Με το κουμπί FUNC επιλέγουμε τη λειτουργία AUTO. Αυτό σημαίνει ότι το όργανο θα αντιστρέφει αυτόματα την πολικότητα της πηγής και θα παίρνει δύο μετρήσεις την R+ και R-. Στην οθόνη θα μας δείχνει τη μέση τιμή των δύο μετρήσεων.
  • Συνδέουμε τα μαύρα και μπλε καλώδια στους ακροδέκτες B1 και B4 του οργάνου αντίστοιχα
  • Συνδέουμε τους ακροδέκτες στο αντικείμενο που θα μετρήσουμε (παρακάτω εικόνα)
Σύνδεση οργάνου (Πηγή MacroTest)
Σύνδεση ακροδεκτών οργάνου με το αντικείμενο που θα μετρήσουμε (πηγή: MacroTest).

Ξεκινάμε τη μέτρηση

  • Πατάμε το κουμπί START/STOP
  • Σε περίπτωση που η μετρούμενη τιμή RLOW είναι ≤ 2,00 Ω, το όργανο εκπέμπει ένα διπλό ηχητικό σήμα που σημαίνει ότι η μέτρηση είναι αποδεκτή. Στην οθόνη βλέπουμε την παρακάτω εικόνα.
  • Mετρούμενα μεγέθη (Πηγή MacroTest)
    Η μέτρηση είναι R=1,07 Ω < RLOW και είναι αποδεκτή.
  • Σε περίπτωση που η μετρούμενη τιμή RLOW είναι > 2,00 Ω, το όργανο εκπέμπει ένα μακρύ ηχητικό σήμα που σημαίνει ότι η μέτρηση δεν είναι αποδεκτή. Στην οθόνη βλέπουμε την παρακάτω εικόνα.
  • Mετρούμενα μεγέθη (Πηγή MacroTest)
    Η μέτρηση είναι R=5,75 Ω > RLOW και είναι μη αποδεκτή.
  • Σε περίπτωση που η μετρούμενη τιμή RLOW είναι > 99,9 Ω, το όργανο εκπέμπει ένα μακρύ ηχητικό σήμα που σημαίνει ότι η μέτρηση δεν είναι αποδεκτή. Στην οθόνη βλέπουμε την παρακάτω εικόνα.
  • Mετρούμενα μεγέθη (Πηγή MacroTest)
    RLOW > 99,9 Ω

    Μέτρηση συνέχειας με το όργανο EurotestXA

    Το όργανο EurotestXA

    στάθμιση της αντίστασης των καλωδίων μέτρησης (Calibration)
    • Επιλέγουμε τη λειτουργία LEADS CALIBRATION
    • Επιλέγουμε τα δύο από τα τρία καλώδια που θα αντισταθμίσουμε π.χ. N και PE
    • Βραχυκυκλώνουμε τα κροκοδειλάκια στα καλώδια N και PE
    • Πατάμε το πλήκτρο TEST για να ξεκινήσει η αντιστάθμιση
    Οθόνη για την αντιστάθμιση της αντίστασης των καλωδίων μέτρησης (Πηγή METREL)
    Οθόνη για την αντιστάθμιση της αντίστασης των καλωδίων μέτρησης (πηγή: METREL)

    Ορίζουμε την αποδεκτή τιμή (Limit)

    Το όργανο μάς επιτρέπει να ορίσουμε την αποδεκτή τιμής της αντίστασης που θα μετρήσουμε από 0,1 Ω έως 20,0 Ω. Ορίζουμε Rlimit = 1,0 Ω.
    Οθόνη για τον ορισμό της αποδεκτής τιμής της αντίστασης (Πηγή METREL)
    Οθόνη για τον ορισμό της αποδεκτής τιμής της αντίστασης (πηγή: METREL)

    Προετοιμασία οργάνου

    • Επιλέγουμε τη λειτουργία CONTINUITY
    • Ορίζουμε την επιλογή R200mA (N-PE)
    • Αποσυνδέουμε την εγκατάσταση από την τάση λειτουργίας
    • Συνδέουμε τα καλώδια στα δύο σημεία που θα μετρήσουμε τη συνέχεια τους, όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα
    Σύνδεση οργάνου (Πηγή METREL)
    Σύνδεση οργάνου (πηγή: METREL)

    Ξεκινάμε τη μέτρηση

    • Πατάμε το πλήκτρο TEST για να ξεκινήσει η μέτρηση
    • Αν η μέτρηση είναι μικρότερη της Rlimit η μέτρηση είναι αποδεκτή. Στην οθόνη εμφανίζεται το 
    • Αν η μέτρηση είναι μεγαλύτερη της Rlimit η μέτρηση δεν είναι αποδεκτή. Στην οθόνη εμφανίζεται το 
    • Προαιρετικά με το πλήκτρο  αποθηκεύουμε τη μέτρηση.
    Mετρούμενα μεγέθη (Πηγή METREL)
    Mετρούμενα μεγέθη (πηγή: METREL)

    Μέτρηση συνέχειας με το όργανο Benning IT 120B

    Το όργανο Benning IT 120B

    Αντιστάθμιση της αντίστασης των καλωδίων μέτρησης (Calibration)

    • Περιστρέφουμε το διακόπτη στη θέση RLOW - Ω
    • Με τα πλήκτρα  επιλέγουμε RLOW
    • Εμφανίζεται η παρακάτω οθόνη

    • Αντιστάθμιση του Benning IT 120B
      Αντιστάθμιση του Benning IT 120B
    • Συνδέουμε τα καλώδια στο όργανο
    • Ορίζουμε τη μέγιστη αποδεκτή τιμή της αντίστασης π.χ. 2,0 Ω
    • Βραχυκυκλώνουμε τις άκρες των καλωδίων
    • Πατάμε το πλήκτρο TEST
    • Στην οθόνη βλέπουμε μία τιμή κοντά στο 0,00 Ω
    • Πατάμε το πλήκτρο CAL και ξεκινά η διαδικασία της αντιστάθμισης

    Προετοιμασία οργάνου

    • Αποσυνδέουμε την εγκατάσταση από την τάση λειτουργίας
    • Συνδέουμε τα καλώδια στα δύο σημεία που θα μετρήσουμε τη συνέχεια τους, όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα
    Σύνδεση οργάνου (Πηγή Benning)
    Σύνδεση οργάνου (πηγή: Benning)

    Ξεκινάμε τη μέτρηση

  • Πατάμε το πλήκτρο TEST για να ξεκινήσει η μέτρηση
  • Αν η μέτρηση είναι μικρότερη της Rlimit η μέτρηση είναι αποδεκτή. Στην οθόνη εμφανίζεται το 
  • Αν η μέτρηση είναι μεγαλύτερη της Rlimit η μέτρηση δεν είναι αποδεκτή. Στην οθόνη εμφανίζεται το 
  • Προαιρετικά με το πλήκτρο  ΜΕΜ αποθηκεύουμε τη μέτρηση
Mετρούμενα μεγέθη (Πηγή Benning)
Mετρούμενα μεγέθη (πηγή: Benning)
Στην παραπάνω οθόνη βλέπουμε:
  • RLOW Ω το είδος της μέτρησης = έλεγχος συνέχειας για πολύ μικρές αντιστάσεις
  • Τη μέγιστη αποδεκτή τιμή της αντίστασης 2,0 Ω
  • R: 0,51 Ω Μέση τιμή των δύο αντιστάσεων R+ και R- που μέτρησε το όργανο
  • Το  σημαίνει ότι η μέτρηση είναι αποδεκτή
  • R+: 0,51 Ω Τιμή της μετρούμενης αντίστασης με θετική τάση στον ακροδέκτη L
  • R-: 0,51 Ω Τιμή της μετρούμενης αντίστασης με θετική τάση στον ακροδέκτη Ν
  • Την τάση μεταξύ των ακροδεκτών L και Ν που είναι < 10 V


Μέτρηση συνέχειας με το όργανο TestBoy


Το όργανο Testboy TV455

Αντιστάθμιση της αντίστασης των καλωδίων μέτρησης (Calibration)

  • Επιλέγουμε τον έλεγχο συνέχειας continuity functionχρησιμοποιώντας το πλήκτρο function selector
  • Ορίζουμε την υποκατηγορία λειτουργίας σε R LOWΩ
  • Ενεργοποιούμε και ορίζουμε την οριακή τιμή (προαιρετικό)
  • Συνδέουμε το καλώδιο μέτρησης στο όργανο και βραχυκυκλώνουμε τους ακροδέκτες
  • Πατάμε το πλήκτρο TEST για να πραγματοποιήσουμε τη μέτρηση αντίστασης των καλωδίων
  • Πατάμε το πλήκτρο CAL για να αντισταθμίσουμε την αντίσταση
  • Παρακάτω βλέπουμε την οθόνη του οργάνου πριν και μετά την αντιστάθμιση
Αντιστάθμιση του Testboy TV455
Αντιστάθμιση του Testboy TV455

Προετοιμασία οργάνου

  • Αποσυνδέουμε την εγκατάσταση από την τάση λειτουργίας
  • Συνδέουμε τα καλώδια στα δύο σημεία που θα μετρήσουμε τη συνέχεια τους, όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα
Σύνδεση οργάνου (Πηγή TestBoy)
Σύνδεση οργάνου (πηγή: TestBoy)

Ξεκινάμε τη μέτρηση



  • Πατάμε το κουμπί TEST για να ξεκινήσει η μέτρηση
  • Αν η μέτρηση είναι μικρότερη της Rlimit η μέτρηση είναι αποδεκτή. Στην οθόνη εμφανίζεται το 
  • Αν η μέτρηση είναι μεγαλύτερη της Rlimit η μέτρηση δεν είναι αποδεκτή. Στην οθόνη εμφανίζεται το 
  • Προαιρετικά με το πλήκτρο  αποθηκεύουμε τη μέτρηση

  • Mετρούμενα μεγέθη (Πηγή TestBoy)
    Σύνδεση οργάνου (πηγή: TestBoy)

    Μέτρηση συνέχειας με το όργανο

    Το όργανο Megger MFT1730

    Αντιστάθμιση της αντίστασης των καλωδίων μέτρησης (Nulling lead resistance)

    • Περιστρέφουμε τον αριστερό διακόπτη στη θέση 
    • Περιστρέφουμε το δεξί διακόπτη στη θέση 
    • Βραχυκυκλώνουμε τις άκρες των καλωδίων και πατάμε το πλήκτρο TEST
    • Στην οθόνη εμφανίζεται το σύμβολο 
    • Επιλέγουμε την Rmax επιλέγοντας από 0,5 Ω, 1,0 Ω, 2,0 Ω, 5,0 Ω, 10,0 Ω , 20,0 Ω, 50,0 Ω, 100,0 Ω
    • Με το πλήκτρο MODE ορίζουμε την κατάσταση του βομβητή σε ON
    • Στην οθόνη εμφανίζεται το σύμβολο 
    • Παρακάτω βλέπουμε την οθόνη του οργάνου πριν και μετά την αντιστάθμιση
    • Αντιστάθμιση του Megger MFT1730
      Αντιστάθμιση του Megger MFT1730

      Προετοιμασία οργάνου

      • Αποσυνδέουμε την εγκατάσταση από την τάση λειτουργίας
      • Συνδέουμε τα καλώδια στα δύο σημεία που θα μετρήσουμε τη συνέχεια τους, όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα
      • Η μέτρηση γίνεται αυτόματα (δε χρειάζεται να πατήσουμε κάποιο πλήκτρο)
      • Αν η μέτρηση είναι μικρότερη της Rmax η μέτρηση είναι αποδεκτή και ο βομβητής θα ηχήσει
      Σύνδεση οργάνου, Mετρούμενα μεγέθη (Πηγή Megger)
      Σύνδεση οργάνου, Mετρούμενα μεγέθη (πηγή: Megger)



    Οδηγίες για τον έλεγχο ηλεκτρικών εγκαταστάσεων (Μέρος 2: Μέτρηση αντίστασης μόνωσης) findme

    Σκοπός της μέτρησης

    Σκοπός της μέτρησης της αντίστασης μόνωσης είναι ο έλεγχος της κατάστασης των μονωτικών υλικών (π.χ. της μόνωσης καλωδίων) αλλά και η τήρηση της ηλεκτρικής απομόνωσης για τον ασφαλή διαχωρισμό των κυκλωμάτων, μεταξύ τους αλλά και ως προς το σύστημα γείωσης όπου αυτό απαιτείται (π.χ. μετασχηματιστές για ηλεκτρικό διαχωρισμό).

    Τι πρέπει να προσέξουμε

    Αν πρέπει να πραγματοποιηθούν μετρήσεις αντίστασης μόνωσης μεταξύ ενεργών αγωγών θα πρέπει να αποσυνδεθούν τα φορτία που αυτοί τροφοδοτούν, διαφορετικά το όργανο θα μετρήσει την αντίσταση των φορτίων αντί για την αντίσταση μόνωσης. Επιπλέον, μπορεί να προκληθεί ζημιά στα φορτία.Στην περίπτωση που τα φορτία δεν είναι δυνατό να αποσυνδεθούν, μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο η μέτρηση της αντίστασης μόνωσης μεταξύ κάθε ενεργού αγωγού και του αγωγού προστασίας.

    Προσοχή! Πριν πραγματοποιηθεί η μέτρηση της αντίστασης μόνωσης, θα πρέπει να διαπιστωθεί ότι το υπό έλεγχο κύκλωμα δε βρίσκεται υπό τάση και ότι όλα τα φορτία που τροφοδοτούνται από αυτό είναι αποσυνδεμένα.


    Πότε η μέτρηση είναι αποδεκτή

    Το πρότυπο ΕΛΟΤ HD 384 στον Πίνακα 61-Α για τις εγκαταστάσεις 230/400 V ορίζει σαν ελάχιστη αποδεκτή αντίσταση μόνωσης Rmin = 0,5 MΩ

    Σημειώνουμε πως η τιμή Rmin = 0,5 MΩ αφορά το καθένα κύκλωμα ξεχωριστά. Δηλαδή, αν ο πίνακάς μας έχει 10 γραμμές (=κυκλώματα) θα πρέπει να μετρήσουμε δέκα κυκλώματα ξεχωριστά και για το καθένα να ισχύει Riso > Rmin.
    Μπορούμε να παραλληλίσουμε και τα δέκα κυκλώματα (πρακτικά αφήνοντας κλειστούς, θέση ON, όλους τους διακόπτες και μικροαυτόματους στον πίνακα) και να μετρήσουμε τη συνολική αντίσταση μόνωσης Riso.
    Αν είναι Riso > Rmin τότε για το κάθε ένα κύκλωμα ισχύει Riso > Rmin.

    Πιθανές αιτίες για μη αποδεκτή μέτρηση

    • φθαρμένη μόνωση π.χ. στο τράβηγμα των καλωδίων
    • υγρασία ή ακόμα και νερό σε κουτιά διακλάδωσης, διακοπτών, πριζών
    • λάθος συνδέσεις υλικών π.χ. ενδεικτικών λυχνιών
    • ελαττωματικές ηλεκτρικές συσκευές π.χ. ηλεκτρική κουζίνα

    Αφού εντοπίσουμε και διορθώσουμε το πρόβλημα πρέπει να επαναλάβουμε τη μέτρηση.
       
    Ελαττωματική κλέμμα σύνδεσης            Ελαττωματικό κουτί διακλάδωσης

    Πώς γίνεται η μέτρηση

    Έλεγχος αντίστασης μόνωσης στον ηλεκτρικό πίνακα

    Γενικά, θα πρέπει η μέτρηση της μόνωσης να γίνεται καταρχήν στο σημείο τροφοδότησης της εγκατάστασης.
    Αν η τιμή που προκύπτει από τη μέτρηση είναι μικρότερη από την ελάχιστη επιτρεπτή τιμή Rmin, τότε είναι επιτρεπτό να διαμοιραστεί (κατατμηθεί ή διαιρεθεί) η εγκατάσταση σε ομάδες κυκλωμάτων και να μετρηθεί η αντίσταση μόνωσης για κάθε ομάδα χωριστά.
    Αν σε μια ομάδα η μετρούμενη τιμή είναι μικρότερη από την Rmin, τότε θα πρέπει να μετρηθεί η αντίσταση μόνωσης κάθε κυκλώματος της ομάδας αυτής χωριστά.
    Έλεγχος μόνωσης όλων των φάσεων με μέτρηση στον πίνακα
    Έλεγχος μόνωσης όλων των φάσεων με μέτρηση στον πίνακα (πηγή: ΕΛΕΜΚΟ).

    Έλεγχος αντίστασης μόνωσης μεμονωμένης ηλεκτρικής γραμμής

    Σε υπάρχουσα εγκατάσταση όπου δεν είναι εύκολο να έχουμε προσπέλαση στο εσωτερικό του ηλεκτρικού πίνακα, μπορούμε να μετρήσουμε τη μόνωση μιας ανεξάρτητης γραμμής με τη βοήθεια του καλωδίου σούκο που διαθέτει το όργανο όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα.
    Οι μετρήσεις που θα κάνουμε είναι:
    • Φάση - γείωση (L - PE)
    • Ουδέτερος - γείωση (Ν - PE)
    Αν ο μικροαυτόματος της γραμμής που βρίσκεται ο ρευματοδότης είναι κλειστός και ταυτόχρονα είναι κλειστοί και όλοι οι υπόλοιποι διακόπτες, με την παραπάνω δοκιμή έχουμε μετρήσει την αντίσταση μόνωσης της συγκεκριμένης φάσης σε όλη την εγκατάσταση.
    Αν τυχαίνει ο πίνακας μας να είναι μονοφασικός, έχουμε πρακτικά μετρήσει την αντίσταση μόνωσης όλης της εγκατάστασης.
    Έλεγχος μόνωσης μίας φάσης με μέτρηση σε ένα ρευματοδότη
    Έλεγχος μόνωσης μίας φάσης με μέτρηση σε ένα ρευματοδότη (πηγή: ΕΛΕΜΚΟ).
    Αν ένα κύκλωμα ή τμήματα κυκλωμάτων διακόπτονται από διατάξεις προστασίας έναντι υποτάσεων, όπου όλοι οι ενεργοί αγωγοί διακόπτονται (π.χ. μέσω επαφών), τότε θα πρέπει να μετριέται χωριστά η αντίσταση μόνωσης αυτών των κυκλωμάτων ή των τμημάτων των κυκλωμάτων.

    Τα βήματα για τη μέτρηση της αντίστασης μόνωσης

    Ανεξάρτητα από τον τύπο του οργάνου που διαθέτουμε, σε γενικές γραμμές, τα βήματα είναι:
    • Επιλέξτε τη λειτουργία R ISO / INSULATION /.
    • Ορίστε την απαιτούμενη τάση δοκιμής στα Uiso = 500 V.
    • Ενεργοποιήστε και ορίστε οριακή τιμή Limit = 0,5 MΩ (προαιρετικό).
    • Αποσυνδέστε την υπό δοκιμή εγκατάσταση από την τροφοδοσία (και εκφορτίστε τη μόνωση όπως απαιτείται).
    • Συνδέστε το καλώδιο δοκιμής στο όργανο και στο υπό δοκιμή αντικείμενο.
    • Πιέστε το πλήκτρο TEST για να πραγματοποιηθεί η μέτρηση (αν πιέσετε το πλήκτρο δύο φορές πραγματοποιείται συνεχής μέτρηση.
    • Πατήστε το ξανά για να σταματήσετε τη μέτρηση. Μετά το τέλος της μέτρησης περιμένετε μέχρι το υπό δοκιμή αντικείμενο να εκφορτιστεί πλήρως.
    • Αποθηκεύστε το αποτέλεσμα.

    Πού καταχωρούμε τις μετρήσεις

    Αν συντρέχουν τα παρακάτω:
    • Το όργανο με το οποίο πήραμε τις μετρήσεις (όχι μόνο της συνέχειας των αγωγών) δημιουργεί αρχείο π.χ. EXCEL με τις μετρήσεις και
    • το λογισμικό που διαθέτουμε για την παραγωγή της ΥΔΕ μας επιτρέπει να καταχωρήσουμε τις μετρήσεις
    τότε οι μετρήσεις αυτές μεταφέρονται στο αντίστοιχο έργο, όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα.

    Οι μετρήσεις της εγκατάστασης καταχωρημένες στο πρόγραμμα PanelCAD για εγκαταστάτες

    Οι μετρήσεις της εγκατάστασης καταχωρημένες στο πρόγραμμα PanelCAD για εγκαταστάτες (πηγή: TiSoft)

    Καταχώρηση των μετρήσεων στον αντίστοιχο πίνακα

    Στην παρακάτω εικόνα βλέπουμε το δέντρο της ηλεκτρικής διανομής ενός μικρού ξενοδοχείου με το γενικό πίνακα και οκτώ υποπίνακες.
    Επιλέγουμε τον πίνακα και καταχωρούμε στο πρωτόκολλο ελέγχου του, στη στήλη 3.1, τις μετρήσεις που πήραμε όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα. Εάν κάποια τιμή δεν είναι αποδεκτή (δλδ. < 0,5 MΩ) τότε το κελί γίνεται κίτρινο. Στο διπλανό πλαίσιο γράφουμε τυχόν παρατηρήσεις που έχουν σχέση με τη συγκεκριμένη μέτρηση.

    Καταχώρηση της αντίστασης μόνωσης στις γραμμές του ηλεκτρικού πίνακα με το PanelCAD για εγκαταστάτες

    Καταχώρηση της αντίστασης μόνωσης στις γραμμές του ηλεκτρικού πίνακα με το PanelCAD για εγκαταστάτες (πηγή: TiSoft)


    Πρωτόκολλο ελέγχου

    Πρωτόκολλο ελέγχου συμπληρωμένο με το PanelCAD για εγκαταστάτες
    Πρωτόκολλο ελέγχου συμπληρωμένο με το PanelCAD για εγκαταστάτες (πηγή: TiSoft)

    Τι άλλο πρέπει να γνωρίζουμε

    • Στα αγγλικά η δοκιμή είναι INSULATION RESISTANCE WITH TEST VOLTAGE OF 500V
    • Άλλα σχετικά πρότυπα είναι EN 61557-2 και VDE 0413 part 1
    • Τα όργανα μέτρησης για λόγους ασφάλειας του προσωπικού περιορίζουν το ρεύμα δοκιμής σε 1 mA

    Μέτρηση αντίστασης μόνωσης με το όργανο MacroTest 5035

    Το όργανο MacroTest 5035


    Προετοιμασία οργάνου

    • Περιστρέφουμε το διακόπτη στη θέση ΜΩ
    • Πατάμε το κουμπί Ι και ανοίγουμε το όργανο (Switch on)
    • Πατάμε διαδοχικά το κουμπί FUNC και επιλέγουμε έναν από τους παρακάτω τρόπους

    • Χειροκίνητα MAN (ελάχιστος χρόνος δοκιμής 10 sec ή ορίζετε με το πάτημα του κουμπιού START/STOP). Προτεινόμενο.
    • Προκαθορισμένος χρόνος TIMER (ο χρόνος δοκιμής επιλέγεται από 10 - 999)

    • Συνδέουμε το μαύρο και μπλε καλώδιο στους ακροδέκτες B1 και B4του οργάνου αντίστοιχα
    • Αν το μήκος των καλωδίων δεν είναι αρκετό μπορούμε να επεκτείνουμε το μπλε καλώδιο
    • Συνδέουμε τους ακροδέκτες στο αντικείμενο που θα μετρήσουμε (παρακάτω εικόνα)
    • Με τη βοήθεια του Un/IΔn επιλέγουμε την τάση δοκιμής. Οι τιμές που μπορούμε να επιλέξουμε είναι 50, 100, 250, 500, 1000V DC
    Σύνδεση οργάνου στον πίνακα
    Σύνδεση οργάνου στον πίνακα (πηγή: MacroTest)

    Ξεκινάμε τη μέτρηση

    • Πατάμε το κουμπί START/STOP
    • Στο τέλος της δοκιμής, σε περίπτωση που η μετρούμενη τιμή RISO είναι μεγαλύτερη από την RMIN και μικρότερη από την RMAX, το όργανο εκπέμπει ένα διπλό ηχητικό σήμα που σημαίνει ότι η μέτρηση είναι επιτυχής.
    • Η μέτρηση είναι αποδεκτή
      Η μέτρηση είναι αποδεκτή
    • Σε περίπτωση που η τιμή RISO είναι μεγαλύτερη από την RMAX το όργανο εκπέμπει ένα διπλό ηχητικό σήμα που σημαίνει ότι η μέτρηση είναι επιτυχής.
    • Ξεπεράσαμε το όριο του οργάνου
      Ξεπεράσαμε το όριο του οργάνου
    Το Βιβλίο του MacroTest 5035  http://www.elemko.gr/pdf/elemko_instruments.pdf

    Το όργανο EurotestXA

    Μέτρηση αντίστασης μόνωσης με το όργανο EurotestXA

    Σύνδεση οργάνου στον πίνακα
    Σύνδεση οργάνου στον πίνακα (πηγή: METREL)
    Σύνδεση οργάνου σε πρίζα σούκο
    Σύνδεση οργάνου σε πρίζα σούκο (πηγή: METREL)

    Ξεκινάμε τη μέτρηση

    Mετρούμενα μεγέθη
    Mετρούμενα μεγέθη (πηγή: METREL)



    Μέτρηση αντίστασης μόνωσης με το όργανο Benning IT 120B


    Το όργανο Benning IT 120B


    Βήμα 1

    Με τον περιστροφικό διακόπτη επιλέγουμε R ISO, ISOLATION/ INSULATION. Στην οθόνη βλέπουμε:
    Αρχική οθόνη
    Αρχική οθόνη

    Βήμα 2

    Ορίζουμε τις παραμέτρους της μέτρησης που είναι:
    • Η ονομαστική τάση δοκιμής π.χ. 500 V
    • Η ελάχιστη αποδεκτή τιμή της αντίστασης μόνωσης π.χ. 0,5 ΜΩ

    Βήμα 3

    Συνδέουμε τα καλώδια του οργάνου στο αντικείμενο που μετράμε σύμφωνα με το παρακάτω διάγραμμα.
    Σύνδεση οργάνου στον πίνακα
    Σύνδεση οργάνου στον πίνακα (πηγή: Benning)

    Βήμα 4

    Ελέγχουμε τα μηνύματα που μας εμφανίζει το όργανο. Αν όλα είναι OK πατάμε το κουμπί TEST μέχρι το αποτέλεσμα της μέτρησης να σταθεροποιηθεί. Τα αποτελέσματα εμφανίζονται στην οθόνη.
    Η δοκιμή είναι επιτυχής
    Η δοκιμή είναι επιτυχής



    Μέτρηση αντίστασης μόνωσης με το όργανο TestBoy


    Το όργανο Testboy TV455
    Σύνδεση οργάνου (Πηγή TestBoy)
    Σύνδεση οργάνου (πηγή: TestBoy)

    Mετρούμενα μεγέθη (Πηγή TestBoy)
    Mετρούμενα μεγέθη (πηγή: TestBoy)

    Το όργανο Megger MFT173

    Μέτρηση αντίστασης μόνωσης με το όργανο Megger MFT1730

    Προετοιμασία οργάνου

    • Περιστρέφουμε τον αριστερό διακόπτη στην απαιτούμενη τάση δοκιμής δηλαδή 500 V
    • Συνδέουμε τα καλώδια μέτρησης στους ακροδέκτες L1, L2 του οργάνου
    • Αποσυνδέουμε την εγκατάσταση από την τάση λειτουργίας
    • Συνδέουμε τα καλώδια στα δύο σημεία που θα μετρήσουμε τη συνέχειά τους, όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα
    • Για να ξεκινήσουμε τη δοκιμή πατάμε και κρατάμε πατημένο για τουλάχιστον 10 s το αριστερά ή δεξιά πλήκτρο ΤEST
    • Στην οθόνη βλέπουμε το αποτέλεσμα της μέτρησης και περιμένουμε να σταθεροποιηθεί
    Σύνδεση οργάνου , Mετρούμενα μεγέθη (πηγή: Megger MFT1730) Test


    BONUS VIDEO

    Γειωσόμετρο 2. Δοκιμή σε γείωση ηλεκτρικής εγκατάστασης και μέτρηση αντίστασης εδάφους







    ΥΠΕΥΘΥΝΗ ∆ΗΛΩΣΗ Α∆ΕΙΟΥΧΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΟΥ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΤΗ
    Συνοδευτικά έντυπα
    Νέο έντυπο Υπεύθυνης Δήλωσης Εγκαταστάτη (ΥΔΕ) (Αρχείο pdf)
    Νέο έντυπο Υπεύθυνης Δήλωσης Εγκαταστάτη (ΥΔΕ) (Αρχείο doc)

    Έγγραφα που συνοδεύουν την ΥΔΕ
    Έκθεση Παράδοσης (Αρχείο pdf)
    Έκθεση Παράδοσης (Αρχείο doc)
    Πρωτόκολλο Ελέγχου κατά ΕΛΟΤ HD 384 (Αρχείο pdf)
    Πρωτόκολλο Ελέγχου κατά ΕΛΟΤ HD 384 (Αρχείο doc)
    Πρωτόκολλο Ελέγχου κατά ΚΕΗΕ (Αρχείο pdf)
    Πρωτόκολλο Ελέγχου κατά ΚΕΗΕ (Αρχείο doc)
    ΥΑ Φ.50/503/168 (ΦΕΚ Β’ 844/16.05.2011)
    ΥΑ Φ.50 (ΦΕΚ Β' 1809/11.08.2011)-Νέα
    Έλεγχοι που διενεργεί η ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε. επί της ΥΔΕ & επί των συνόδων αυτής εγγράφων
    Συχνές Ερωτήσεις σχετικά με την Υπεύθυνη Δήλωση Ηλεκτρολόγου Εγκαταστάτη & Θέματα Ηλεκτρολόγων Εγκαταστατών (FAQ)
    Ερώτηση 1: Στην περίπτωση “Επέκτασης” ηλεκτρικής εγκατάστασης, όπου το παλαιό τμήμα αυτής έχει κατασκευασθεί κατά ΚΕΗΕ και το νέο κατά ΕΛΟΤ HD 384, υποβάλλονται δύο (2) ΥΔΕ;

    Απάντηση: Υποβάλλεται μία (1) ΥΔΕ. Τονίζεται ότι, ο τύπος του Πρωτοκόλλου που παραδίδεται καθώς και το εάν απαιτείται ένα ή περισσότερα Πρωτόκολλα, αποτελεί αποκλειστική ευθύνη και αρμοδιότητα του αδειούχου εγκαταστάτη.
    Ερώτηση 2: Όταν υποβάλλεται ΥΔΕ, είναι υποχρεωτική η υποβολή και των τεσσάρων (4) εγγράφων που συνοδεύουν την ΥΔΕ, σε όλες τις περιπτώσεις;

    Απάντηση: Η ΥΑ Φ.50/503/168/19.4.11 με την οποία καθορίζονται τα της ΥΔΕ, δεν θεσπίζει καμία εξαίρεση. Κατά συνέπεια, σε όλες τις περιπτώσεις, υποχρεωτικώς υποβάλλονται και τα εν λόγω έγγραφα.
    Ερώτηση 3: Στις περιπτώσεις που η ΥΔΕ χρήζει θεωρήσεως από το οικείο επαγγελματικό σωματείο του αδειούχου εγκαταστάτη, ποια θεωρείται ημερομηνία εκδόσεως της ΥΔΕ, η ημερομηνία που αυτή υπεγράφη από τον αδειούχο εγκαταστάτη ή η ημερομηνία θεωρήσεώς της από το σωματείο;

    Απάντηση: Κατά πάγια τακτική, στις ως άνω περιπτώσεις, ημερομηνία εκδόσεως θεωρείται η ημερομηνία θεωρήσεως της ΥΔΕ από το οικείο επαγγελματικό σωματείο του αδειούχου ηλεκτρολόγου εγκαταστάτη.
    Ερώτηση 4: Για εγκαταστάσεις των οποίων η άδεια οικοδομής έχει εκδοθεί πριν το 1994, τι ισχύει με την νέα ΥΔΕ;

    Απάντηση: Ότι ίσχυε μέχρι τώρα. Στην περίπτωση που είχε εκδοθεί ΥΔΕ, είχε θεωρηθεί όπως προβλεπόταν από την αρμόδια ΔΟΥ και έχει πλέον παρέλθει το ένα έτος από την ημερομηνία εκδόσεώς της, με συνέπεια την λήξη της ισχύος της, τότε, υποβάλλεται νέα ΥΔΕ, αρχική ή επανελέγχου, και επισυνάπτεται η παλαιά ως αποδεικτικό του ότι έχουν τακτοποιηθεί οι εκκρεμότητες με την Εφορία. Σε άλλη περίπτωση ακολουθείται η προβλεπόμενη διαδικασία.
    Ερώτηση 5: Εάν ηλεκτρολόγος εγκαταστάτης διαπιστώσει ότι έχει γίνει επέμβαση από άλλον σε ΕΗΕ, την κατατεθειμένη ΥΔΕ της οποίας έχει αυτός υπογράψει, μπορεί να ζητήσει από την Μονάδα του Δικτύου την απόσυρση της εν λόγω ΥΔΕ;

    Απάντηση: Όχι, κατά νόμον αρμόδια να αποφασίσει για το δέον γενέσθαι είναι η οικεία Διοικητική Περιφέρεια της Πολιτείας, όπου και θα πρέπει να απευθυνθεί.
    Ερώτηση 6 : Είναι αποδεκτό, σε περίπτωση ηλεκτροδοτήσεως Εσωτερικής Ηλεκτρικής Εγκαταστάσεως (ΕΗΕ) κτιρίου με θεμελιακή γείωση, η Μετρητική Διάταξη της ΔΕΗ Α.Ε. να γειώνεται, εναλλακτικά με τις έως σήμερα ακολουθούμενες μεθόδους γειώσεως, στη θεμελιακή γείωση του ακινήτου;

    Απάντηση: Ναι, επιτρέπεται και η λύση αυτή. Ρητά τονίζεται ότι, η επιλογή μεταξύ των αποδεκτών τεχνικών λύσεων, είναι απολύτως προαιρετική και καθορίζεται από τον ιδιοκτήτη/χρήστη της ΕΗΕ και τον εξουσιοδοτημένο από αυτόν αδειούχο ηλεκτρολόγο εγκαταστάτη.

    Σημειώνεται ότι, ο αγωγός γειώσεως μέσω του οποίου συνδέεται η Μετρητική Διάταξη της ΔΕΗ ΑΕ. στη θεμελιακή γείωση του ακινήτου, δεν πρέπει να συγχέεται με τον αγωγό προστασίας (PE) της γραμμής γενικού πίνακα ΕΗΕ – μετρητή ΔΕΗ Α.Ε..



    Ποια ευνή όμως Η σκληρή πραγματικότητα  
    Τα όργανα στην Ελλάδα δεν έχουν επιλογή για 250V τεστ στη αντίσταση μόνωσης; όταν κάνουμε τεστ σε παλιότερες εγκαταστάσεις πάντα θα έτρεπε να το κάνουμε στα 250V για να μην καεί τίποτα κατά λάθος στα 500V. L-N θα δώσει λάθος έτσι κι αλλιώς οπότε δεν το κάνουμε καν, μόνο L-E και N-E. Αυτό σου επιτρέπει να κάνεις το τεστ με όλες τις καταναλώσεις συνδεμένες. RCBO
    Ένας άλλος τρόπος να το κάνεις αυτό είναι να βάλεις ενώσεις L, N στον ένα κροκόδειλο και στον άλλο τη γείωση. Αυτό βολεύει πολύ ειδικά όταν αλλάζουμε τον πίνακα και βάζουμε RCBOs καθώς θα δώσει λάθος εάν το κύκλωμα είναι συνδεμένο, ακόμα και εάν τεστάρεις στην έξοδο




    https://www.8com.gr/voltage-detector-uni-t-ut18c-7750095
    https://uk.rs-online.com/web/p/electrical-installation-testers/7054754/
    https://oaedhlectrologoi.blogspot.com/


    Πειράματα