Βασικές πρόνοιες της νομοθεσίας που αφορούν τον ηλεκτρισμό
Η νομοθεσία για Ασφάλεια και Υγεία στην Εργασία θέτει σε εργοδότες, σε αυτοεργοδοτούμενους και σε ιδιοκτήτες υποστατικών, τα οποία χρησιμοποιούνται ως χώροι εργασίας, υποχρεώσεις που αφορούν:
• Την παραγωγή, τον μετασχηματισμό και τη διανομή ή τη χρήση ηλεκτρισμού. Ο εξοπλισμός, οι συσκευές και οι αγωγοί πρέπει να είναι επαρκούς μεγέθους και κατάλληλοι για την εργασία που προορίζονται να εκτελέσουν. Επίσης, πρέπει να κατασκευάζονται, να εγκαθίστανται, να προστατεύονται, να λειτουργούν και να συντηρούνται με τέτοιον τρόπο, ώστε να αποφεύγεται ο κίνδυνος για τραυματισμό από ηλεκτροπληξία, έγκαυμα, πυρκαγιά ή για άλλη σωματική βλάβη.
• Τον σχεδιασμό και την κατασκευή της ηλεκτρικής εγκατάστασης στον χώρο εργασίας. Κάθε ηλεκτρική εγκατάσταση πρέπει να σχεδιάζεται και να κατασκευάζεται ώστε να μη δημιουργεί κίνδυνο πυρκαγιάς ή έκρηξης. Τα πρόσωπα στην εργασία πρέπει να προστατεύονται από ατυχήματα που δυνατόν να προκύψουν από την άμεση ή την έμμεση επαφή με τον ηλεκτρισμό.
• Τον σχεδιασμό, την κατασκευή και την επιλογή του υλικού και των συστημάτων προστασίας στον χώρο εργασίας.Για την επιλογή των υλικών και των συστημάτων προστασίας πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η τάση του ρεύματος, το ηλεκτρικό φορτίο, η επίδραση των εξωτερικών παραγόντων και η καταλληλότητα των προσώπων που έχουν πρόσβαση σε χώρους όπου υπάρχει ηλεκτρισμός.
Κίνδυνοι από τον ηλεκτρισμό
Ο ηλεκτρισμός μπορεί να προκαλέσει, μεταξύ άλλων, βλάβη στην υγεία, τραυματισμό ή θάνατο από ηλεκτροπληξία, δημιουργία ηλεκτρικού τόξου, πυρκαγιά, έκρηξη, πτώση προσώπων όταν υποστούν ηλεκτροπληξία, ανεξέλεγκτη μετακίνηση ηλεκτροκίνητων μηχανημάτων, κ.ά.
Ατυχήματα από τον ηλεκτρισμό μπορεί να προκληθούν, μεταξύ άλλων, λόγω:
• Ακατάλληλης και ανεπαρκούς ηλεκτρικής εγκατάστασης.
• Παράλειψης τήρησης βασικών κανόνων ηλεκτρικής ασφάλειας, όταν διεξάγονται εργασίες πάνω σε ηλεκτρικές εγκαταστάσεις και εξοπλισμό ή κοντά σε καλώδια ή αγωγούς που βρίσκονται υπό τάση.
• Έλλειψης συντήρησης των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων, μηχανών και συσκευών.
• Πυρκαγιάς που προκαλείται από:
- ηλεκτρικό τόξο σε βραχυκύκλωμα, ή απότομη διακοπή διέλευσης ηλεκτρικού ρεύματος,
- κατεστραμμένη μόνωση, - υπερθέρμανση κυκλώματος ή υλικών λόγω υπερφόρτωσης (π.χ. τροφοδοσίας μεγαλύτερου από τον προβλεπόμενο, κατά τον σχεδιασμό, αριθμό ηλεκτρικών συσκευών), - υπερθέρμανση καλωδίων λόγω χαλαρών συνδέσμων και επαφών,
- φθαρμένους ρευματοδότες (πρίζες) ή ρευματολήπτες,
- έκρηξη λόγω υπερβολικής θερμοκρασίας λειτουργίας ηλεκτρικού εξοπλισμού (λαμπτήρες, φούρνοι),
- συσσώρευση λαδιού ή/και σκόνης στους ηλεκτροκινητήρες με αποτέλεσμα την εμπόδιση της ψύξης τους, και από
- σπινθήρα, κυρίως σε χώρους όπου αποθηκεύονται καύσιμα υλικά ή εύφλεκτες ουσίες, π.χ. λόγω στατικού ηλεκτρισμού ή χρήσης στους χώρους ακατάλληλου ηλεκτρικού εξοπλισμού.
Αποτελέσματα κινδύνων από τον ηλεκτρισμό
Η ηλεκτροπληξία, δηλαδή η δίοδος του ηλεκτρικού ρεύματος μέσα από το ανθρώπινο σώμα ή από ένα μέρος του σώματος είναι ένα από τα πιο σοβαρά αποτελέσματα των κινδύνων από τον ηλεκτρισμό. Ηλεκτροπληξία μπορεί να επέλθει με άμεση ή έμμεση επαφή του σώματος με τα ενεργά μέρη μιας εγκατάστασης, ενός εξοπλισμού, μιας συσκευής ή ενός μεταλλικού στοιχείου.
Άμεση επαφή υπάρχει όταν κάποιο πρόσωπο ακουμπήσει σε ηλεκτροφόρο αγωγό, π.χ. σ’ ένα καλώδιο με φθαρμένη μόνωση, στα ηλεκτροφόρα μέρη ενός σπασμένου ρευματοδότη (πρίζα) ή στα εκτεθειμένα ηλεκτροφόρα μέρη μιας ακάλυπτης ηλεκτρικής συσκευής.
Έμμεση επαφή υπάρχει όταν κάποιο πρόσωπο ακουμπήσει στα μεταλλικά αγείωτα μέρη ενός εξοπλισμού, μιας εγκατάστασης ή συσκευής, τα οποία λόγω κάποιας βλάβης, π.χ. καταστροφή της μόνωσης των ηλεκτροφόρων αγωγών, βρίσκονται υπό τάση.
Η σοβαρότητα των συνεπειών που μπορεί να δημιουργήσει η ηλεκτροπληξία, εξαρτάται από την ένταση του ρεύματος και τον χρόνο που διαρκεί η διέλευση του ρεύματος στο ανθρώπινο σώμα ή σε μέρος του σώματος. Η ένταση του ρεύματος διαφοροποιείται από την αντίσταση του σώματος που επηρεάζεται από τα ρούχα ή και τα υποδήματα του εργαζομένου, την υγρασία του χώρου, την εφίδρωση του θύματος καθώς και από τη διαδρομή που ακολουθεί το ρεύμα.
Η ηλεκτροπληξία μπορεί να προκαλέσει καρδιακή ή/και αναπνευστική ανακοπή, μαζική μυϊκή καταστροφή, ηλεκτρικά εγκαύματα και κακώσεις από πτώση.
Μέτρα προστασίας για ηλεκτρική ασφάλεια
Για αποφυγή τραυματισμού ή θανάτου από τον ηλεκτρισμό ο εργοδότης /ο αυτοεργοδοτούμενος /ο ιδιοκτήτης του υποστατικού, ανάλογα με την περίπτωση, οφείλει να διασφαλίζει, μεταξύ άλλων, ότι:
• Όλα τα μεταλλικά μέρη της ηλεκτρικής εγκα- τάστασης ή των μηχανημάτων, όπως οι μεταλλικές σωλήνες, ο μεταλλικός σκελετός, τα προστατευτικά καλύμματα, γειώνονται.
• Όλες οι μεταλλικές εγκαταστάσεις (σωλήνες νερού, μεταλλικές βρύσες, ντεπόζιτα νερού) και ο μεταλλικός εξοπλισμός (μεταλλικοί πάγκοι), που λόγω κάποιας βλάβης ή καταστροφής της μόνωσης δυνατόν να βρεθούν υπό τάση, γειώνονται.
• Οι ηλεκτρικές εγκαταστάσεις, ο ηλεκτρικός εξοπλισμός, τα ηλεκτρικά μηχανήματα και οι ηλεκτρικές συσκευές συντηρούνται σε τακτά χρονικά διαστήματα.
• Πραγματοποιείται οπτικός έλεγχος των ηλεκτρικών συσκευών, ρευματοληπτών (πριζών), ρευματοδοτών και επεκτάσεων καλωδίων σε συστηματική βάση.
• Παρέχεται εκπαίδευση στους εργοδοτούμενους όσον αφορά τους κινδύνους που δυνατόν να δημιουργηθούν από τον ηλεκτρισμό.
• Παρέχονται τα κατάλληλα μέσα ατομικής προστασίας στους εργοδοτούμενους, όπως λαστιχένια γάντια, παπούτσια με μονωτικές σόλες και γυαλιά ασφαλείας.
• Τα ηλεκτρικά κυκλώματα που τροφοδοτούν ρευματοδό- τες, φορητές ή κινητές συσκευές ή εξοπλισμό εργασίας, εφοδιάζονται με αυτόματους διακόπτες διαρροής (Residual Current Devices RCDs) υψηλής ευαισθησίας, τουλάχιστον 30mA ή και μικρότερης, για προστασία των εργοδοτουμένων ή και άλλων προσώπων από ηλεκτροπληξία.
• Η ταυτότητα κάθε ηλεκτρικού κυκλώματος μέσα στους πίνακες διανομής ηλεκτρισμού επισημαίνεται με κατάλληλες πινακίδες ή με άλλα μέσα. Η κάθε ασφάλεια ή ο κάθε αυτόματος μικροδιακόπτης (MCB), μέσα στους πίνακες διανομής, πρέπει να διαθέτει την κατάλληλη πινακίδα ή άλλο μέσο, ώστε να καθορίζεται με σαφήνεια η ταυτότητα του εξοπλισμού ή του ηλεκτρικού κυκλώματος, που τροφοδοτείται από αυτήν/αυτόν.
• Η πρόσβαση στους πίνακες διανομής και στα σημεία ελέγχου των μηχανημάτων είναι μονίμως ελεύθερη για σκοπούς συντήρησης ή καθαρισμού, καθώς και για αποκοπή της ηλεκτρικής παροχής σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης ή προγραμματισμένης συντήρησης/επισκευής.
Επίσης, ο εργοδότης ή ο αυτοεργοδοτούμενος, ανάλογα με την περίπτωση, πρέπει να διασφαλίζει ότι:
• ΔΕΝ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΑΙ
- Συσκευή με φθαρμένα καλώδια. - Καλώδιο με πρόχειρες ενώσεις, που καλύπτονται με μονωτικές ταινίες.
- Εξοπλισμός που μυρίζει, βγάζει καπνό ή ενεργοποιεί το μέσο προστασίας.
- Μεταλλικό εργαλείο χωρίς μόνωση. - Ακατάλληλο πολύπριζο με πολλούς ρευματολήπτες.
- Εξωτερικός φωτισμός πρόχειρα τοποθετημένος σε μεταλλικές κατασκευές.
- Ηλεκτρολογικός εξοπλισμός ή ηλεκτρικές συσκευές με βρεγμένα χέρια.
• ΔΕΝ ΤΟΠΟΘΕΤΕΙΤΑΙ
- Καλώδιο στο έδαφος ή σε μεταλλικά άγγιστρα επειδή κινδυνεύει να καταστραφεί η μόνωσή του.
- Καλώδιο κοντά σε ζεστές επιφάνειες ή σε νερό.
- Δοχείο με εύφλεκτα υλικά/απορρίμματα/καύσιμα υλικά κοντά σε ηλεκτρικές συσκευές ή ηλεκτρικό εξοπλισμό.
- Ηλεκτρικός εξοπλισμός (ρευματοδότες, φωτιστικά κτλ.) συνηθισμένου τύπου σε χώρους όπου υπάρχει νερό ή εκρήξιμη ατμόσφαιρα.
• ΔΕΝ ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ
- Χρήση καλωδίου μεγάλου μήκους για παροχή ηλεκτρισμού.
- Εκτέλεση εργασιών κοντά σε ηλεκτροφόρα καλώδια χωρίς τη λήψη προστατευτικών μέτρων.
- Επιδιόρθωση και συντήρηση ηλεκτρικών εγκαταστάσεων και εξοπλισμού από μη αρμόδιο πρόσωπο.
- Αφαίρεση συστήματος προστασίας (lockout device) ή προειδοποιητικής πινακίδας σε διακόπτη παροχής ρεύματος όταν εκτελούνται εργασίες στο ηλεκτρικό κύκλωμα ή στις συσκευές/στον εξοπλισμό που τροφοδοτείται από το κύκλωμα.
Ηλεκτρική ασφάλεια σε ειδικούς χώρους εργασίας
Χώροι όπου υπάρχει αναφλέξιμη/εκρήξιμη ατμόσφαιρα
Οι ηλεκτρικοί κινητήρες των μηχανημάτων, οι εκκινητές των κινητήρων, οι διακόπτες, τα συστήματα φωτισμού, καθώς και οποιαδήποτε άλλη συσκευή ή ηλεκτρικός εξοπλισμός που βρίσκεται ή και χρησιμοποιείται μέσα σε χώρους όπου υπάρχει η δυνατότητα δημιουργίας αναφλέξιμης ή εκρήξιμης ατμόσφαιρας, όπως είναι π.χ. εργοστάσια παρασκευής βαφών, βαφεία, χώροι αποθήκευσης καυσίμων κτλ., πρέπει να είναι κατάλληλου και εγκεκριμένου για την περίπτωση τύπου (εξοπλισμός ATEX) για να αποφεύγεται ο κίνδυνος ανάφλεξης και να φέρουν την κατάλληλη σήμανση (Ex).
Χώροι όπου εκτελούνται εργασίες κατασκευών
(α) Διακλάδωση ηλεκτρισμού
Συνήθως στους χώρους αυτούς η μεταφορά τού ρεύματος από τους ρευματοδότες που υπάρχουν στον πίνακα διανομής της προσωρινής παροχής γίνεται με επεκτάσεις καλωδίων (extensions). Σ’ αυτούς τους χώρους εργασίας πρέπει:
- να υπάρχει εγκατεστημένος ικανοποιητικός αριθμός επιμέρους πινάκων διανομής που θα τροφοδοτούν ρευματοδότες για να αποφεύγεται η χρήση πολλών επεκτάσεων μεγάλου μήκους, απευθείας από τον κεντρικό πίνακα διανομής, - να αποφεύγεται η χρήση πολύπριζων, - τα καλώδια, ανάλογα με την περίπτωση, να αναρτώνται σε τέτοιο ύψος ή να τοποθετούνται σε κατάλληλα σημεία ώστε να επιτρέπεται η ελεύθερη διακίνηση προσώπων και οχημάτων και να διασφαλίζεται η μηχανική τους προστασία,
- οι ρευματοδότες και ρευματολήπτες να είναι κατασκευασμένοι από ανθεκτικά στη μηχανική καταπόνηση υλικά, - τα ηλεκτρικά κυκλώματα που τροφοδοτούν ρευματοδότες, φορητές ή κινητές συσκευές ή εξοπλισμό εργασίας να εφοδιάζονται με αυτόματους διακόπτες διαρροής (RCDs), ευαισθησίας 30 mA.
(β) Φορητά ηλεκτρικά εργαλεία
Στα εργοτάξια χρησιμοποιούνται διάφορα φορητά ηλεκτρικά εργαλεία ή συσκευές, όπως τρυπάνια, φορητοί λαμπτήρες, σμυριδοτροχοί κτλ. Για λόγους ασφαλείας θα πρέπει να τηρούνται τα ακόλουθα:
- τα ηλεκτρικά εργαλεία να πληρούν τις προδιαγραφές ασφάλειας και υγείας και να φέρουν τη σήμανση CE.
- τα εργαλεία/οι συσκευές να τροφοδοτούνται μέσω αυτόματου διακόπτη διαρροής (RCD). Στην περίπτωση που τέτοιοι διακόπτες δεν είναι εγκατεστημένοι στους πίνακες διανομής τότε να χρησιμοποιούνται φορητοί/ανεξάρτητοι διακόπτες διαρροής (RCDs) που θα τροφοδοτούν τα φορητά εργαλεία ή τις φορητές συσκευές, - οι φορητές συσκευές ή τα φορητά εργαλεία να είναι του τύπου διπλής μόνωσης,
- τα φορητά ηλεκτρικά εργαλεία απαραίτητα να φέρουν διακόπτη χειρισμού που να επιτρέπει την εύκολη και άμεση διακοπή της λειτουργίας τους και να αποκλείει τον κίνδυνο τυχαίας εκκίνησής τους,
- το μήκος των καλωδίων που τροφοδοτούνται τα εργαλεία/οι συσκευές να είναι όσον το δυνατόν πιο μικρό,
- οι φορητοί ηλεκτρικοί λαμπτήρες να είναι εφοδιασμένοι με μονωμένη χειρολαβή και με προφυλαχτήρα που να προστατεύει το γυάλινο τμήμα του λαμπτήρα, - να μην χρησιμοποιείται ηλεκτρικός εξοπλισμός σε βρεγμένο/υγρό έδαφος,
(γ) Εναέριοι ηλεκτροφόροι αγωγοί
Συχνά χρειάζεται να εκτελεστούν εργασίες πολύ κοντά σε εναέριους ηλεκτροφόρους αγωγούς, όπως π.χ. στήσιμο σκαλωσιών και αναβατορίων, διέλευση οχημάτων και γερανών ή εργασία σε οροφή κτηρίου κοντά στην οποία περνούν εναέριοι αγωγοί. Σε τέτοια περίπτωση θα πρέπει να ενημερώνεται σχετικά η αρμόδια αρχή παροχής ηλεκτρισμού ώστε να μεριμνά για τη μετακίνηση των γραμμών ή για τη διακοπή της παροχής. Στην περίπτωση που αυτό δεν είναι δυνατόν, να γίνεται παρεμβολή μονωτικών (π.χ. ξύλινων) παραπετασμάτων με προειδοποιητικά σήματα μεταξύ των αγωγών και του χώρου εργασίας.
(δ) Υπόγεια καλώδια παροχής ηλεκτρισμού
Κατά τη διάρκεια εκσκαφών σε δρόμους ή και σε άλλους χώρους, υπάρχει πάντα η πιθανότητα οι εργαζόμενοι να έρθουν σε επαφή με υπόγεια ηλεκτροφόρα καλώδια. Θα πρέπει και σε αυτή την περίπτωση να επιδιώκεται η συνεργασία πριν την έναρξη των εργασιών με την αρμόδια αρχή παροχής ηλεκτρισμού για εξασφάλιση σχεδίων που να δείχνουν την πορεία των καλωδίων.
Χώροι όπου εγκαθίστανται ηλεκτρογεννήτριες
Για την ασφαλή εγκατάσταση και λειτουργία της ηλεκτρογεννήτριας πρέπει:
(i) Η εγκατάστασή της να γίνεται από αρμόδιο ηλεκτρολόγο.
(ii) Η ηλεκτρογεννήτρια να είναι κατάλληλη για τη συγκεκριμένη περίπτωση όσο αφορά την ισχύ και την τάση, ώστε να επιτρέπει την ασφαλή λειτουργία της ηλεκτρικής εγκατάστασης και του εξοπλισμού ή των συσκευών που θα τροφοδοτεί.
(iii) Η ηλεκτρογεννήτρια να φέρει ή να συνδέεται με τα κατάλληλα συστήματα προστασίας και διακοπής ηλεκτρικής παροχής [αποζεύκτες (isolators), διακόπτες διαρροής απώλειας ρεύματος, αυτόματους διακόπτες κυκλώματος (MCB), γείωση κτλ.].
(iv) Η τροφοδοσία με καύσιμο και η φύλαξη του καυσίμου για την τροφοδοσία της ηλεκτρογεννήτριας να γίνεται με ασφαλή τρόπο (δοχείο πετρελαίου, σωληνώσεις).
(v) Στην περίπτωση που η ηλεκτρογεννήτρια θα συνδέεται σε δίκτυο παροχέα ηλεκτρισμού πρέπει να εγκατασταθούν τα κατάλληλα συστήματα σύνδεσης και αποσύνδεσης στο δίκτυο.
Σημεία που πρέπει να θυμάστε!
- Σε περίπτωση ατυχήματος που οφείλεται σε επαφή με το ηλεκτρικό ρεύμα, θα πρέπει να διακόπτεται αμέσως η παροχή του ηλεκτρικού ρεύματος. Αν δεν διακοπεί η παροχή ρεύματος υπάρχει κίνδυνος θανάτου.
- Οι σπασμένοι διακόπτες, ρευματολήπτες, ρευματοδότες ή/και τα άλλα ηλεκτρικά εξαρτήματα, όπως επίσης και τα φθαρμένα καλώδια, πρέπει να αντικαθίστανται αμέσως.
- Όλα τα μεταλλικά μέρη μιας ηλεκτρικής εγκατάστασης ή ενός μηχανήματος όπως είναι οι μεταλλικές σωλήνες, ο μεταλλικός σκελετός, τα προστατευτικά καλύμματα, κτλ. θα πρέπει να είναι γειωμένα.
- Απαγορεύεται η εργασία σε ενεργά κυκλώματα. Όταν θα εκτελεστεί εργασία σε συσκευή, κύκλωμα ή εγκατάσταση, το αρμόδιο πρόσωπο θα πρέπει να αποσυνδέσει την πηγή ηλεκτρικής παροχής, να εκφορτίσει και να γειώσει τα απαραίτητα μέρη όπου είναι αναγκαίο, και να λάβει τα κατάλληλα μέτρα έτσι ώστε να αποφευχθεί η επανασύνδεση της ηλεκτρικής παροχής πριν συμπληρωθεί η εργασία. Εργασία σε ενεργά κυκλώματα επιτρέπεται μόνο σε αρμόδια πρόσωπα για σκοπούς ρύθμισης και μέτρησης.
- Τα συστήματα ελέγχου κάθε μηχανήματος που επηρεάζουν την ασφάλεια θα πρέπει να είναι σε ορατή θέση και να φέρουν την κατάλληλη σήμανση.
- Οι εγκαταστάσεις και ο εξοπλισμός πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο σε συνθήκες για τις οποίες είναι κατασκευασμένα να χρησιμοποιηθούν. Το σύστημα σήμανσης IPΧYZ αποτελεί τρόπο ταξινόμησης των βαθμών προστασίας του ηλεκτρολογικού εξοπλισμού από σκόνη, στερεά αντικείμενα, νερό και μηχανικά κτυπήματα.
- Τα ηλεκτροφόρα καλώδια δεν πρέπει να κρέμονται από υλικά, όπως είναι οι πρόκες ή άλλα μεταλλικά άγκιστρα, επειδή αυτά μπορεί να φθείρουν το μονωτικό υλικό που καλύπτει τους ηλεκτροφόρους αγωγούς. Τα καλώδια πρέπει επίσης να προστατεύονται έναντι μηχανικής φθοράς ή ζημιάς και να αλλάζονται όταν είναι ξεφτισμένα ή «τραυματισμένα».
- Πρέπει να αποφεύγεται η εργασία κοντά σε ηλεκτροφόρα καλώδια ή αγωγούς. Όταν η εργασία κοντά σε ηλεκτροφόρους αγωγούς είναι αναπόφευκτη, τότε θα πρέπει να χρησιμοποιούνται εργαλεία που έχουν μόνωση καθώς επίσης και τα κατάλληλα μονωτικά παραπετάσματα και ειδικά μέσα ατομικής προστασίας όπως λαστιχένια γάντια ηλεκτρολόγων και κατάλληλα υποδήματα.
- Στα κυκλώματα που τροφοδοτούν φορητές συσκευές θα πρέπει να εγκαθίσταται αυτόματος διακόπτης διαρροής (RCD), ευαισθησίας 30mA, για να βελτιώνεται η προστασία που προσφέρει η γείωση.
- Σε κάθε χώρο εργασίας θα πρέπει να υπάρχουν αναθεωρημένα σχέδια της ηλεκτρικής εγκατάστασης τα οποία θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για σκοπούς επιδιόρθωσης, αλλαγής ή συντήρησης της εγκατάστασης.
- Για κάθε ηλεκτρικό μηχάνημα, συσκευή ή εργαλείο συστήνεται όπως τηρείται κατάλληλο μητρώο ελέγχου.
- Οι ηλεκτρογεννήτριες να φέρουν ή να συνδέονται με τα κατάλληλα συστήματα προστασίας και διακοπής της ηλεκτρικής παροχής.
Μέτρα ασφάλειας προσωπικού κατά την εργασία σε υψηλή τάση
Τα σημαντικότερα βήματα για την εξασφάλιση ασφαλούς διεξαγωγής εργασιών είναι τα παρακάτω, τα οποία και περιγράφονται συνοπτικά.
α) Προσδιορισμός χώρου εργασίας: Ο χώρος στον οποίο γίνονται εργασίες πρέπει να περιγράφεται σαφώς στα σχέδια και τα σχετικά έγγραφα. Οι σημάνσεις πρέπει να είναι ευδιάκριτες, να τοποθετούνται σε ύψος τέτοιο ώστε να είναι ορατές, και η παρακολούθησή τους συνεχόμενη.
Πραγματοποιούνται από τον υπεύθυνο και αφορούν τα εξής.
- μαρκάρισμα καλωδίων και συνδέσεων
- χωροθέτηση του χώρου εργασίας με κορδέλες, πινακίδες και φράγματα
- σημάνσεις κινδύνου πλησίον εξαρτημάτων που βρίσκονται υπό τάση
β) Πλήρης ηλεκτρική απόζευξη και εξασφάλιση μη δυνατότητας επανασύζευξης: Ο εξοπλισμός πρέπει να διακόπτεται και να γειώνεται. Κατά τη διάρκεια των εργασιών πρέπει να εξασφαλίζεται ηλεκτρική ασυνέχεια μέσω διατάξεων κλειδώματος, αφαίρεση των ασφαλειών ή τοποθέτησης φραγμάτων.
Η συνιστώμενη διαδικασία έχει ως εξής: κάθε εργαζόμενος που εργάζεται σε εξοπλισμό ή κύκλωμα θα πρέπει να ασφαλίζει τον αντίστοιχο διακόπτη παροχής με λουκέτο. Το λουκέτο πρέπει να συνοδεύεται από το ονοματεπώνυμο και τα στοιχεία επικοινωνίας του εργαζομένου, ώστε όταν κάποιος θέλει να εκτελέσει εργασία να έχει τη δυνατότητα να τον βρει. Οταν η εργασία ολοκληρώνεται ο εργαζόμενος απομακρύνει το λουκέτο με το όνομα του και επαναφέρει τον διακόπτη στην αρχική του θέση.
γ) Προστασία από ενεργό εξοπλισμό: Η σήμανση, η κατανόηση των κυκλωμάτων και η τήρηση των κανόνων ασφαλείας είναι βασικοί παραγόντες για την προστασία από ενεργό εξοπλισμό. Παρά το γεγονός ότι έχει προηγηθεί αποσύζευξη, απαιτείται ιδαίτερη προσοχή.
Τα βασικά σημεία είναι:
- εκτίμηση κινδύνου ώστε να εξασφαλιστεί ότι δεν πρόκειται να δημιουργηθεί επικίνδυνη τάση από γειτονικό ενεργό κύκλωμα ή από συνδέσεις των γειώσεων.
- κατανόηση της λειτουργίας των κυκλωμάτων και συνδεσμολογιών σε περίπτωση που ο εξοπλισμός μεταβαίνει από ενεργή σε ανενεργή κατάσταση και αντίστροφα σε στάδια, ώστε να είναι γνωστό ποιο τμήμα είναι ηλεκτρισμένο κάθε φορά.
- σε περιπτώσεις επαγόμενων τάσεων και ρευμάτων (γραμμές υψηλής τάσης, ουδέτεροι κόμβοι μετασχηματιστών) το προσωπικό πρέπει να χρησιμοποιεί τα κατάλληλα μονωμένα μέσα ατομικής προστασίας.
δ) Ειδικές προφυλάξεις κοντά σε γυμνούς αγωγούς: Στην περίπτωση εργασίας κοντά σε γυμνούς αγωγούς πρέπει να τηρούνται οι αποστάσεις ασφαλείας που δίνονται στους πίνακες VI.3-1 και VI.3-2.
Επίσης είναι σημαντικό να τηρούνται τα εξής μέτρα προστασίας:
- χρήση γαντιών κατάλληλων για το επίπεδο τάσης της εγκατάστασης
- εύκολη προσβασιμότητα για αποφυγή πτώσεων
- παρουσία δεύτερου ατόμου για δυνατότητα βοήθειας
ε) Έλεγχος μη υπάρξης ηλεκτρικού ρεύματος: Η επαλήθευση πρέπει να γίνεται με όργανα δοκιμής, διαπιστευμένα πριν και μετά από κάθε δοκιμή.
στ) Έλεγχος γειώσεων και βραχυκυκλώσεων:
- Ο εξοπλισμός πρέπει να γειώνεται με συνδέσεις και αγωγούς ικανούς να μεταφέρουν το ρεύμα βραχυκύκλωσης.
- Οι γειώσεις πρέπει να εφαρμόζονται μεταξύ του σημείου εργασίας και οποιασδήποτε πιθανής πηγής υψηλής τάσης. Πραγματοποιούνται από διαπιστευμένο άτομο, εφοδιασμένο με τα κατάλληλα μέσα ατομικής προστασίας.
- Οι φορητές γειώσεις πρέπει να εφαρμόζονται σε όλες τις φάσεις με τρόπο ώστε να εκφορτίζονται τα εναπομείναντα φορτία και οι επαγόμενες τάσεις.
- Ο χώρος εργασίας πρέπει να γειώνεται ώστε να αποτελεί ισοδυναμική επιφάνεια.
ζ) Έκδοση άδειας εργασιών: Η άδεια εργασιών πιστοποιεί ότι ο χώρος εργασίας έχει ελεγχθεί ως προς την καταλληλότητα και ότι το προσωπικό είναι σε θέση να πραγματοποιήσει εργασίες. Επίσης, αποτελεί έγγραφο νομικής ευθύνης εκ μέρους του εξουσιοδοτημένου προσώπου όσον αφορά τη λήψη και την τήρηση των απαιτούμενων μέτρων ασφαλείας.
Η άδεια δίνει τις εξής πληροφορίες:
- χώρος εργασίας και μέτρα προστασίας
- σκοπός των εργασιών
- υφιστάμενοι κίνδυνοι
- δήλωση ολοκλήρωσης της εκτίμησης ρίσκου
- δήλωση ολοκλήρωσης του φύλλου ελέγχου
- στοιχεία προσωπικού και υπογραφές
Οι σημάνσεις που τοποθετούνται πριν την έναρξη της εργασίας δεν πρέπει να απομακρύνονται παρά μόνο με την ακύρωση της άδειας εργασιών. Επίσης κάθε φορά που ο χώρος εργασιών μεταβάλλεται, απαιτείται έκδοση νέας άδειας η οποία να αντιστοιχεί στα νέα χωροταξικά σύνορα.
Mέσα ατομικής προστασίας
- γάντια - κράνος - μπότες - ζώνη - γυαλιά - γιλέκο - επιγονατίδες - ωτασπίδες - αναπνευστική μάσκα
Αποστάσεις ασφαλείας
Οι εργασίες και οι επισκευές πρέπει να γίνονται τηρώντας τις αποστάσεις ασφαλείας από ρευματοφόρους αγωγούς, εξαρτήματα υπό τάση κλπ. Οι αποστάσεις είναι γενικά συνάρτηση του επίπεδου τάσης, και ενδέχεται να διαφέρουν ανάλογα με την ιδιομορφία της εκάστοτε εγκατάστασης.
Στη συνέχεια παρατίθενται πίνακες για τις κυριότερες περιπτώσεις όπως αυτές καθορίζονται στο πρότυπο BS EN 50110-1. Στο πρότυπο αυτό δίνονται οι εξής ορισμοί: η ελάχιστη απόσταση εργασίας ονομάζεται “Dv” (ανώτατο όριο ζώνης εγγύτητας) και η ενεργή ζώνη εργασίας ονομάζεται “Dc” (ελάχιστη απόσταση ασφαλείας).
Ο αμερικάνικος οργανισμός NFPA έχει αναπτύξει προδιαγραφές που αποσκοπούν στον περιορισμό των εργατικών ατυχημάτων, τα οποία οφείλονται σε ηλεκτροπληξία και κεραυνούς.
Συγκεκριμένα το πρότυπο NFPA 70E ορίζει τρία σύνορα πρόσβασης/προσέγγισης.
- Σύνορο ορισμένης πρόσβασης
- Σύνορο περιορισμένης πρόσβασης
- Σύνορο απαγορευμένης πρόσβασης
Σύνορο ορισμένης πρόσβασης: Είναι το σύνορο προστασίας από ηλεκτροπληξία το οποίο μπορούν να περνούν μόνο εξουσιοδοτημένα πρόσωπα (σε μία απόσταση από ενεργά εξαρτήματα). Μη εξουσιοδοτημένα πρόσωπα δεν πρέπει να περνούν αυτό το σύνορο.
Σύνορο περιορισμένης πρόσβασης: Είναι το σύνορο προστασίας από ηλεκτροπληξία το οποίο μπορούν να περνούν μόνο εξουσιοδοτημένα πρόσωπα (σε μία απόσταση από ενεργά εξαρτήματα), το οποίο λόγω της εγγύτητάς του σε πηγή κινδύνου προϋποθέτει την χρήση κατάλληλων αντιηλεκτροπληξιακών τεχνικών και μέσων ατομικής προστασίας. Μη εξουσιοδοτημένα πρόσωπα δεν πρέπει να περνούν αυτό το σύνορο.
Σύνορο απαγορευμένης πρόσβασης: Είναι το σύνορο προστασίας από ηλεκτροπληξία το οποίο μπορούν να περνούν μόνο εξουσιοδοτημένα πρόσωπα (σε μία απόσταση από ενεργά εξαρτήματα), το οποίο προϋποθέτει τη χρήση των μέτρων προστασίας που θα απαιτούσε εργασία με άμεση επαφή σε ενεργό εξοπλισμό.
Ο πίνακας που ακολουθεί δίνει τα παραπάνω σύνορα σε συνάρτηση με το επίπεδο τάσης της εγκατάστασης.
Προτεινόμενες φόρμες ελέγχου και ασφάλειας
Πριν την έναρξη εργασιών πρέπει να γίνεται εκτιμήση του κινδύνου, ανάλυση των χαρακτηριστικών και των ειδικών απαιτήσεων ώστε αυτή να εκτελείται με ασφάλεια. Όλοι οι εργαζόμενοι, πρέπει-ανεξαρτήτως ιεραρχίας-να διαθέτουν επίγνωση των κινδύνων και να είναι ενημερωμένοι σχετικά με τους τρόπους αντιμετώπισης αυτών. Είναι προφανές ότι η ασφάλεια κατά την εργασία απαιτεί ένα οργανωμένο σύστημα εκπαίδευσης και εφαρμογής. Μέσα από αυτό οι κανόνες αφομοιώνονται καλύτερα και ταχύτερα, προλαμβάνοντας επικίνδυνες καταστάσεις. Ένας σχετικά εύκολος τρόπος οργάνωσης είναι η θέσπιση ερωτηματολογίων που πρέπει να συμπληρώνονται πριν από κάθε εργασία. Με αυτά μπορούν να προσδιοριστούν κενά ασφαλείας στον εξοπλισμό και στα μέσα ατομικής προστασίας. Είναι σημαντικό ότι τα ερωτηματολόγια πρέπει να συμπληρώνονται με εγκυρότητα, οικειοθελώς και από το σύνολο των εμπλεκόμενων εργαζομένων.
Οι επόμενες φόρμες προέρχονται από την εταιρία ABB, είναι ενδεικτικές, και προσαρμόσιμες ανάλογα με την εφαρμογή.
Η πρώτη φόρμα (πίνακας VI.4-1) συμπληρώνεται από όλους τους εργαζόμενους που συγκροτούν την ομάδα εργασίας.Συμπεριλαμβάνει γκρίζα πεδία για την περίπτωση της αρνητικής απάντησης. Όταν αυτά ξεπερνούν έναν προκαθορισμένο αριθμό (για παράδειγμα δύο γκρίζα πεδία) μπορεί να ενεργοποιείται ένα μηχανισμός ασφαλείας, όπως ενημέρωση του προσωπικού ή έλεγχος των προδιαγραφών των εργαλείων. Όταν το ποσοστό των αρνητικών απαντήσεων αυξηθεί, σε συνδυασμό με περαιτέρω ελέγχους από τους αρμόδιους η έκδοσης άδειας εργασιών θα καταστέλλεται.
Η δεύτερη φόρμα (πίνακας VI.4-2) συμπληρώνεται από τον υπεύθυνο και σχετίζεται με τα βασικά σημεία ελέγχου για την εκπόνηση εργασιών. Υπάρχει η δυνατότητα προσθήκης σχολίων και παραπομπών. Η φόρμα αυτή είναι ιδιαίτερα σημαντική γιατί καθιστά το άτομο που την συμπληρώνει υπεύθυνο για τις εργασίες που θα εκτελεστούν. Συνεπώς, η ακρίβεια και η σχολαστικότητα είναι βασικές προϋποθέσεις για την συμπλήρωσή της. Να σημειωθεί ότι μπορεί να συνοδεύεται από έγγραφα τεκμηρίωσης, όπως φωτογραφίες, πιστοποιήσεις οργάνων και άλλα.
ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΕΣΩΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΣΕ ΧΑΜΗΛΗ ΤΑΣΗ
Οι κάτωθι τεχνικές προδιαγραφές των ηλεκτρολογικών μέσων προστασίας εργαζομένων βασίζονται στις τεχνικές προδιαγραφές, οι οποίες περιλαµβάνονται στην Κοινή Υπουργική Απόφαση 53361/2-10-2006 (ΦΕΚ 1503/11-10-2006) «Παροχή µέσων ατοµικής προστασίας σε υπαλλήλους των Ο. Τ. Α.
Ανάλογες τεχνικές προδιαγραφές ισχύουν και σε οποιαδήποτε ηλεκτρολογική δραστηριότητα σε χαμηλή τάση.
Ο κωδικός «EH» τυπώνεται στα υποδήματα ασφαλείας που είναι κατάλληλα για ηλεκτρολογικές εργασίες.
1) Γάντια µονωτικά
Πεδίο εφαρµογής : Εργασίες σε χαµηλή τάση.
Χαρακτηριστικά : Μήκος 30 cm . Κατασκευή από συνθετικό υλικό χωρίς ραφές.
Πρότυπο : ΕΝ 60903.
Σήµανση :
• CE.
• Κατασκευαστής, κωδικός προϊόντος, αριθµός σειράς.
• 00 (Προστασία µέχρι 500 V).
• RC (αυξηµένη µηχανική αντοχή, αντοχή σε όζον, οξέα, πετρελαιοειδή, ψύχος).
• Κωδικός εργαστηρίου πιστοποίησης.
• Έτος και µήνας κατασκευής.
• Σήµα διεθνούς ηλεκτροτεχνικής επιτροπής (IEC)
EN 60903:2003 – Προστασία έναντι ηλεκτρολογικών εργασιών υπό τάση
κλάση προστασίας 0: Τάση δοκιμής 5000V-Τάση χρήσης 1000V
κλάση προστασίας 1: Τάση δοκιμής 10000V-Τάση χρήσης 7500V
κλάση προστασίας 2: Τάση δοκιμής 20000V-Τάση χρήσης 17000V
κλάση προστασίας 3: Τάση δοκιμής 30000V-Τάση χρήσης 26500V
κλάση προστασίας 4: Τάση δοκιμής 40000V-Τάση χρήσης 36000V
2) Κράνη
Πεδίο χρήσης: σε χώρους όπου εκτελούνται εργασίες σε διαφορετικά επίπεδα, σε ηλεκτρολογικές εργασίες.
Χαρακτηριστικά: Εξωτερικό κέλυφος από συνθετικό υλικό.
Για να είναι περισσότερο εργονοµικά θα ήταν προτιµότερο:
• Οι κατακόρυφοι ιµάντες του κεφαλοδέµατος να είναι από συνθετικές ίνες και όχι από σκληρό πλαστικό.
• Η ρύθµιση του ιµάντα του αυχένα να γίνεται µε κοχλία µίας κίνησης, για να ρυθµίζεται αφού έχει φορεθεί.
• Στον ιµάντα προσώπου να υπάρχει ανθιδρωτική επένδυση από δέρµα, η οποία να αντικαθίσταται και να πλένεται
• Να υπάρχουν οπές αερισµού που θα διευκολύνουν την κυκλοφορία του αέρα
Πρότυπο ΕΝ 397
Σήµανση:
• ΟΕ
• Κατασκευαστής, Κωδικός προϊόντος, Έτος κατασκευής
• 440 ν30 (προστασία από ηλεκτρικό ρεύµα) Επίσης θα υπάρχει και αυτοκόλλητη ετικέτα στα ελληνικά µε πληροφορίες για την ασφαλή χρήση, συντήρηση και αποθήκευση
3) Κράνος µε ενσωµατωµένο ασπίδιο προστασίας από ηλεκτρικό τόξο
Ασπίδιο ηλεκτρολόγων για προστασία από ηλεκτρικό τόξο βραχυκυκλώματος. Τοποθετείται στο κράνος με τη χρήση ειδικών προσαρμογέων, ανάλογα με τον τύπο του κράνους.
Πεδίο χρήσης : Σε ηλεκτρολογικές εργασίες.
Χαρακτηριστικά : Η διάταξη θα αποτελείται από :
• Κράνος προστασίας.
• Ενσωµατωµένο ασπίδιο προστασίας από ηλεκτρικό τόξο στο εσωτερικό του κράνους, το οποίο θα είναι δυνατό να κατεβαίνει και να καλύπτει το πρόσωπο του χρήστη.
• ∆ιάταξη χειρισµού µέσω της οποίας ο χρήστης θα ανεβάζει ή θα κατεβάζει το ασπίδιο κατά την κρίση του.
Σήµανση : Η διάταξη θα φέρει τη σήµανση CE, θα ακολουθεί τις προβλέψεις του ΕΝ 397 (κράνος) και ΕΝ 166, 167 και 168 (ασπίδιο) µε τα εξής χαρακτηριστικά :
Κράνος. Το κράνος θα καλύπτει τις βασικές απαιτήσεις του ΕΝ 397. Πιο αναλυτικά :
Θα έχει αντοχή σε δυσµενείς συνθήκες, όπως υψηλή θερµοκρασία, ηλιακή ακτινοβολία, ψύχος, υγρασία και σκόνες, αλλά και διηλεκτική αντοχή, και επίσης να είναι ελαφρύ και εύχρηστο, διαθέτοντας ταυτόχρονα και τις απαραίτητες µηχανικές αντοχές.
Το εξωτερικό κέλυφος θα είναι σχήµατος ηµισφαιρικού, κατασκευασµένο από οµοιογενές συνθετικό υλικό, µε όσον το δυνατό οµοιόµορφα κατανεµηµένη µηχανική αντοχή. Για την επίτευξη της οµοιόµορφης αντοχής δεν θα υπάρχουν ενισχύσεις σε ιδιαίτερα σηµεία. Αυτό δεν αποκλείει µία βαθµιαία αύξηση του πάχους του κελύφους ή νευρώσεις, αλλά αποκλείει κατηγορηµατικά κάθε άλλη τοπική ενίσχυση. Η εξωτερική επιφάνεια του κελύφους θα είναι λεία και οι ακµές του στρογγυλεµένες. Το κέλυφος δεν πρέπει να εµποδίζει τον χρήστη να φέρει διορθωτικά γυαλιά ή γυαλιά ασφαλείας.
Στο εσωτερικό µέρος του κελύφους θα υπάρχουν υποδοχές στις οποίες θα εφαρµόζεται η εσωτερική διάταξη προσαρµογής και συγκράτησής του στο κεφάλι. Ο τρόπος εφαρµογής της εσωτερικής διάταξης θα είναι τέτοιος που δεν θα επιτρέπει τη µη ηθεληµένη απόσπασή της από το κέλυφος. Επίσης σε περίπτωση αφαίρεσης θα είναι δυνατή η επανατοποθέτησή της.
Η εσωτερική διάταξη προσαρµογής και συγκράτησης, µε τους κατακόρυφους ιµάντες του κεφαλοδέµατος και τους ιµάντες αυχένα και µετώπου, χρειάζεται να λειτουργεί έτσι ώστε να συγκρατεί το κράνος στο κεφάλι και να εξασφαλίζει την απόσβεση της κινητικής ενέργειας σε περίπτωση κρούσης από αντικείµενο.
Οι εγκάρσιοι ιµάντες του κεφαλοδέµατος, οι οποίοι έχουν σκοπό την προσαρµογή του κράνους στη κορυφή του κεφαλιού, θα είναι κατασκευασµένοι από πλεχτές συνθετικές ίνες, και όχι από σκληρό πλαστικό, και θα έχουν δυνατότητα ρύθµισης ώστε να επιτυγχάνεται σωστή επαφή µε την κορυφή του κεφαλιού του χρήστη και να αποφεύγονται η πίεση, ο ερεθισµός και η εφίδρωση.
Ο ιµάντας του αυχένα, δηλαδή το ρυθµιζόµενο τµήµα που περιβάλλει το πίσω µέρος του κεφαλιού, καθώς και ο ιµάντας του µετώπου, θα είναι κατασκευασµένοι από συνθετικό υλικό χαµηλής πυκνότητας. Αποκλείονται υλικά που είναι γνωστό ότι προκαλούν ερεθισµούς στο δέρµα. Όλα τα σηµεία που έρχονται σε επαφή µε το δέρµα θα έχουν λείες επιφάνειες.
Η προσαρµογή του µήκους του ιµάντα του αυχένα θα γίνεται µε κοχλία ρύθµισης, ο οποίος θα βρίσκεται στο πίσω µέρος του ιµάντα του αυχένα, για να ρυθµίζεται αφού έχει φορεθεί. Στο µέτωπο θα υπάρχει ιµάντας απορρόφησης του ιδρώτα από δέρµα ή βαµβακερό ύφασµα.
Θα υπάρχει υποσιάγωνο, δηλαδή δερµάτινος ιµάντας µε ρυθµιστή µήκους.
Το κράνος θα φέρει το σύµβολο της διηλεκτρικής αντοχής 440 (Vac).
Στο εξωτερικό τµήµα του κελύφους θα υπάρχει διάταξη µε την οποία θα ρυθµίζεται η θέση του ασπιδίου.
Η όλη κατασκευή του κράνους (κέλυφος, εσωτερική διάταξη, συστήµατα προσαρµογής) πρέπει να είναι σχεδιασµένη µε τρόπο ώστε να αποκλείεται τραυµατισµός του χρήστη σε περίπτωση ατυχήµατος. Συγκεκριµένα :
• ∆εν πρέπει να υπάρχουν σκληρές προεξοχές στο εσωτερικό του κελύφους.
• Κανένα τµήµα δεν πρέπει να έχει αιχµηρά προεξέχοντα άκρα.
• Κανένα τµήµα της διάταξης προσαρµογής και συγκράτησης δε θα επιδέχεται εύκολα τροποποιήσεις από το χρήστη.
Ασπίδιο. Το ασπίδιο θα καλύπτει τις βασικές απαιτήσεις του ΕΝ 166 ως εξής :
• Ο βαθµός κλίµακας θα είναι 2 - 1.2 ή 3 – 1.2.
• Η οπτική κλάση θα είναι, το πολύ, 2.
• Η µηχανική αντοχή θα είναι επιπέδου κρούσης µέσης ενέργειας (σύµβολο Β).
• Θα έχει προστασία έναντι τριβής (σύµβολο Κ) και προστασία έναντι θάµβωσης (σύµβολο Ν).
4) Άρβυλα ασφαλείας ειδικά για ηλεκτρολόγους
Πεδίο χρήσης : για ηλεκτρολογικές εργασίες.
Χαρακτηριστικά : ίδια µε τα άρβυλα ασφαλείας µε βαθµό προστασίας S2, πλην των εξής διαφορών που αποσκοπούν στην επαρκή µόνωση του άρβυλου και την ασφάλεια των ίδιων των δικαιούχων από το ηλεκτρικό ρεύµα.
• ∆ε θα φέρουν ούτε µεταλλικό κάλυµµα προστασίας δακτύλων ούτε οποιοδήποτε άλλο µεταλλικό ένθετο.
• Θα πρέπει να έχουν αντεπεξέλθει τη δοκιµή διηλεκτρικής αντοχής στη σόλα σε τουλάχιστον 5 kV.
Σηµειώνεται επίσης ότι επιλέγονται άρβυλα ασφαλείας σύµφωνα µε το πρότυπο ΕΝ 347 και το βαθµό ασφαλείας Ο2, των οποίων οι προδιαγραφές είναι αντίστοιχες µε εκείνες των σύµφωνων µε το πρότυπο ΕΝ 345 και το βαθµό ασφαλείας S2 άρβυλων ασφαλείας, πλην της προστασίας δακτύλων, καθώς δόθηκε προτεραιότητα στην ασφάλεια ηλεκτρολόγων από το ηλεκτρικό ρεύµα στο χώρο εργασίας του και ελήφθη υπόψη ο, συγκριτικά ιδίως, περιορισµένος κίνδυνος κρούσης των δακτύλων τους στους χώρους και τις συνθήκες εργασίας τους. Παράλληλα, επιλέγονται δερµάτινα άρβυλα, λόγω της καλύτερης άνεσής τους σε σχέση µε άρβυλα από καουτσούκ, άλλο ελαστικό ή P. V. C.
Πρότυπα : ΕΝ 347.
Σήµανση :
• CE.
• Κατασκευαστής, κωδικός προϊόντος, εργαστήριο πιστοποίησης, έτος κατασκευής.
• Το σύµβολο του βαθµού προστασίας Ο2 που συµβολίζει :
• Απορρόφηση µηχανικής ενέργειας στη φτέρνα.
• Υδατοπερατότητα και απορρόφηση νερού.
• Αντιστατικές ιδιότητες.
• Στη σόλα oil resistant.
5) Εργαλεία µονωτικά.
Πεδίο εφαρµογής. Εργασίες σε χαµηλή τάση ταυτόχρονα µε τα γάντια.
Χαρακτηριστικά: Ανάλογα µε την εργασία (πένσες, κόφτες, κατσαβίδια, σταυροκατσάβιδα, µυτοτσίµπιδα)
Πρότυπο ΕΝ 60900
Σήµανση:
• Κατασκευαστής, Κωδικός Προϊόντος, αριθµός σειράς
•Έτος κατασκευής.
• Σήµα διεθνούς ηλεκτροτεχνικής επιτροπής (ΙΕC)
Δείτε και ένα σχετικό video
Δείτε και ένα σχετικό video
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΓΙΑ ΤΟ Ε LOCK OUT-TAG OUT (LO-TO)
2. Την επισήμανση των μέσων απομόνωσης με κατάλληλη προειδοποιητική σήμανση στην οποία υπάρχουν πληροφορίες σχετικά με την εργασία σε εξέλιξη (Tag Out). Η σήμανση θα πρέπει να είναι σταθερά τοποθετημένη, ανθεκτική, ευδιάκριτη και κατανοητή.
Επιπλέον, μία διαδικασία LΟ-ΤΟ, περιλαμβάνει και τα εξής:
1. Τον εντοπισμό όλων των πηγών ενέργειας του εξοπλισμού καθώς και των μέσων απομόνωσης τους.
2. Οδηγίες για την ασφαλή απενεργοποίηση του εξοπλισμού και την απομόνωση των πηγών ενέργειας του.
3. Προειδοποιήσεις σχετικά με τυχόν εναπομένουσες μορφές αποθηκευμένης ενέργειας (π.χ. συμπιεσμένα ελατήρια, κινούμενα μηχανικά μέρη σε θέση αιώρησης, εγκλωβισμένα αέρια υπό πίεση, αποθηκευμένες χημικές ουσίες) και οδηγίες για την ασφάλιση ή εκτόνωση τους (π.χ. χειρισμός εκτονωτικών βανών για αποσυμπίεση δικτύου υπό πίεση, τοποθέτηση πύρων για την ασφάλιση εξοπλισμού έναντι κίνησης λόγω βαρύτητας).
4. Σαφή καθορισμό και ενημέρωση των εμπλεκόμενων στην εργασία προσώπων και κατανομή συγκεκριμένων αρμοδιοτήτων και ευθυνών.
5. Καθορισμό των απαιτούμενων ενεργειών για την ασφαλή επανεκκίνηση του εξοπλισμού μετά το πέρας των εργασιών.
6. Εκπαίδευση του προσωπικού για τις διαδικασίες LΟ- ΤΟ, η οποία θα πρέπει να επικαιροποιείται τακτικά για την ενσωμάτωση νέων δεδομένων.
ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ
1. Ανάρτηση λίστας των απαιτούμενων βημάτων για τη θέση σε ασφαλή κατάσταση του υπό συντήρηση εξοπλισμού, συνοδευόμενο από φωτογραφίες σε εμφανές σημείο του εξοπλισμού. Για εργασίες όπου εμπλέκονται περισσότερα του ενός άτομα, κάθε εργαζόμενος να διαθέτει το δικό του λουκέτο και κλειδί. Ο μηχανισμός κλειδώματος του μέσου απομόνωσης να διαθέτει θέσεις για πολλαπλά λουκέτα.
2. Προ της έναρξης των εργασιών να προηγείται επαλήθευση της απουσίας επικίνδυνης ενέργειας (π.χ. δοκιμή ενεργοποίησης μέσω των χειριστηρίων, χρήση πολύμετρου για έλεγχο απουσίας τάσης, παρατήρηση ενδείξεων οργάνων όπως τα Θερμόμετρα- Μανόμετρα).
ΠΡΟΣΟΧΗ: Μέχρι να επιβεβαιωθεί ότι έχει πραγματοποιηθεί ασφαλής απομόνωση, ο εξοπλισμός πρέπει να θεωρείται ΕΝΕΡΓΟΣ και να λαμβάνονται τα ανάλογα μέτρα.
3. Να αποφεύγεται η χρήση των χειριστηρίων του συστήματος ελέγχου ως μέσα απομόνωσης (π.χ. επιλογικοί διακόπτες ΑUTO –MANUAL ή μπουτόν e-STOP).
Το Lockout - Tagout είναι μια διαδικασία για την ασφάλεια, την επισκευή και συντήρηση των μηχανημάτων ή ηλεκτρικών συστημάτων, σε περιπτώσεις όπου οι εργαζόμενοι θα μπορούσαν να τραυματιστούν από την απροσδόκητη εκκίνηση, ή ενεργοποίηση του εξοπλισμού.
Ισχύει για όλες τις πηγές ενέργειας συμπεριλαμβανομένων των μηχανικών, υδραυλικών, χημική, θερμική, ακόμη και τη βαρύτητα.
Ένα αποτελεσματικό πρόγραμμα Lockout – Tagout μπορεί να βοηθήσει στην προστασία των εργαζομένων, διασφαλίζοντας ότι οι μηχανές και τα κυκλώματα έχουν κλείσει ή απενεργοποιηθεί σωστά μέχρι την ολοκλήρωση των εργασιών.
ΚIΝΔΥΝΟΙ KΑΤΑ TΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΣΕ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟ
Τα περισσότερα και σοβαρότερα ατυχήματα κατά τη διάρκεια εκτέλεσης εργασιών σε μηχανήματα ή εξοπλισμό, προέρχονται από:
(α) την απροσδόκητη ή ανεπιθύμητη ενεργοποίηση του εξοπλισμού
(β) την ανεξέλεγκτη απελευθέρωση επικίνδυνης μορφής ενέργειας, όπως:
• Ηλεκτρική (π.χ. αποφόρτιση πυκνωτών)
• Μηχανική/Δυναμική (π.χ. εκτόνωση συμπιεσμένου ελατηρίου ή κλείσιμο πρέσας από υπερυψωμένη θέση)
• Υδραυλική/Πνευματική (π.χ. βίαιη αποσυμπίεση κυκλώματος δικτύου λαδιού)
• Θερμική (π.χ. απελευθέρωση ατμού).
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ LΟ - TΟ
Με την εφαρμογή μιας κατάλληλα σχεδιασμένης διαδικασίας ελέγχου και απομόνωσης των πηγών ενέργειας του εξοπλισμού, εξασφαλίζεται σε μεγάλο βαθμό η πρόληψη των κινδύνων.
Η διαδικασία αυτή έχει καθιερωθεί ως Lock Out - Tag Out (LΟ - TΟ) από την αγγλική (στα ελληνικά μπορεί να αποδοθεί ως διαδικασία ασφαλούς απομόνωσης & επισήμανσης) και περιλαμβάνει δύο βασικές ενέργειες:
1. Την ασφάλιση σε κλειστή θέση των μέσων απομόνωσης ενέργειας με χρήση κατάλληλων για την εκάστοτε εφαρμογή μηχανισμών κλειδώματος (Lock Out).
Δεν θα πρέπει να είναι δυνατή η ακούσια απασφάλιση του μηχανισμού κλειδώματος.
Ισχύει για όλες τις πηγές ενέργειας συμπεριλαμβανομένων των μηχανικών, υδραυλικών, χημική, θερμική, ακόμη και τη βαρύτητα.
Ένα αποτελεσματικό πρόγραμμα Lockout – Tagout μπορεί να βοηθήσει στην προστασία των εργαζομένων, διασφαλίζοντας ότι οι μηχανές και τα κυκλώματα έχουν κλείσει ή απενεργοποιηθεί σωστά μέχρι την ολοκλήρωση των εργασιών.
ΚIΝΔΥΝΟΙ KΑΤΑ TΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΣΕ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟ
Τα περισσότερα και σοβαρότερα ατυχήματα κατά τη διάρκεια εκτέλεσης εργασιών σε μηχανήματα ή εξοπλισμό, προέρχονται από:
(α) την απροσδόκητη ή ανεπιθύμητη ενεργοποίηση του εξοπλισμού
(β) την ανεξέλεγκτη απελευθέρωση επικίνδυνης μορφής ενέργειας, όπως:
• Ηλεκτρική (π.χ. αποφόρτιση πυκνωτών)
• Μηχανική/Δυναμική (π.χ. εκτόνωση συμπιεσμένου ελατηρίου ή κλείσιμο πρέσας από υπερυψωμένη θέση)
• Υδραυλική/Πνευματική (π.χ. βίαιη αποσυμπίεση κυκλώματος δικτύου λαδιού)
• Θερμική (π.χ. απελευθέρωση ατμού).
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ LΟ - TΟ
Με την εφαρμογή μιας κατάλληλα σχεδιασμένης διαδικασίας ελέγχου και απομόνωσης των πηγών ενέργειας του εξοπλισμού, εξασφαλίζεται σε μεγάλο βαθμό η πρόληψη των κινδύνων.
Η διαδικασία αυτή έχει καθιερωθεί ως Lock Out - Tag Out (LΟ - TΟ) από την αγγλική (στα ελληνικά μπορεί να αποδοθεί ως διαδικασία ασφαλούς απομόνωσης & επισήμανσης) και περιλαμβάνει δύο βασικές ενέργειες:
1. Την ασφάλιση σε κλειστή θέση των μέσων απομόνωσης ενέργειας με χρήση κατάλληλων για την εκάστοτε εφαρμογή μηχανισμών κλειδώματος (Lock Out).
Δεν θα πρέπει να είναι δυνατή η ακούσια απασφάλιση του μηχανισμού κλειδώματος.
2. Την επισήμανση των μέσων απομόνωσης με κατάλληλη προειδοποιητική σήμανση στην οποία υπάρχουν πληροφορίες σχετικά με την εργασία σε εξέλιξη (Tag Out). Η σήμανση θα πρέπει να είναι σταθερά τοποθετημένη, ανθεκτική, ευδιάκριτη και κατανοητή.
Επιπλέον, μία διαδικασία LΟ-ΤΟ, περιλαμβάνει και τα εξής:
1. Τον εντοπισμό όλων των πηγών ενέργειας του εξοπλισμού καθώς και των μέσων απομόνωσης τους.
2. Οδηγίες για την ασφαλή απενεργοποίηση του εξοπλισμού και την απομόνωση των πηγών ενέργειας του.
3. Προειδοποιήσεις σχετικά με τυχόν εναπομένουσες μορφές αποθηκευμένης ενέργειας (π.χ. συμπιεσμένα ελατήρια, κινούμενα μηχανικά μέρη σε θέση αιώρησης, εγκλωβισμένα αέρια υπό πίεση, αποθηκευμένες χημικές ουσίες) και οδηγίες για την ασφάλιση ή εκτόνωση τους (π.χ. χειρισμός εκτονωτικών βανών για αποσυμπίεση δικτύου υπό πίεση, τοποθέτηση πύρων για την ασφάλιση εξοπλισμού έναντι κίνησης λόγω βαρύτητας).
4. Σαφή καθορισμό και ενημέρωση των εμπλεκόμενων στην εργασία προσώπων και κατανομή συγκεκριμένων αρμοδιοτήτων και ευθυνών.
5. Καθορισμό των απαιτούμενων ενεργειών για την ασφαλή επανεκκίνηση του εξοπλισμού μετά το πέρας των εργασιών.
6. Εκπαίδευση του προσωπικού για τις διαδικασίες LΟ- ΤΟ, η οποία θα πρέπει να επικαιροποιείται τακτικά για την ενσωμάτωση νέων δεδομένων.
ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ
1. Ανάρτηση λίστας των απαιτούμενων βημάτων για τη θέση σε ασφαλή κατάσταση του υπό συντήρηση εξοπλισμού, συνοδευόμενο από φωτογραφίες σε εμφανές σημείο του εξοπλισμού. Για εργασίες όπου εμπλέκονται περισσότερα του ενός άτομα, κάθε εργαζόμενος να διαθέτει το δικό του λουκέτο και κλειδί. Ο μηχανισμός κλειδώματος του μέσου απομόνωσης να διαθέτει θέσεις για πολλαπλά λουκέτα.
2. Προ της έναρξης των εργασιών να προηγείται επαλήθευση της απουσίας επικίνδυνης ενέργειας (π.χ. δοκιμή ενεργοποίησης μέσω των χειριστηρίων, χρήση πολύμετρου για έλεγχο απουσίας τάσης, παρατήρηση ενδείξεων οργάνων όπως τα Θερμόμετρα- Μανόμετρα).
ΠΡΟΣΟΧΗ: Μέχρι να επιβεβαιωθεί ότι έχει πραγματοποιηθεί ασφαλής απομόνωση, ο εξοπλισμός πρέπει να θεωρείται ΕΝΕΡΓΟΣ και να λαμβάνονται τα ανάλογα μέτρα.
3. Να αποφεύγεται η χρήση των χειριστηρίων του συστήματος ελέγχου ως μέσα απομόνωσης (π.χ. επιλογικοί διακόπτες ΑUTO –MANUAL ή μπουτόν e-STOP).
ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΟΥ
Το θεσμικό πλαίσιο
Η ευθύνη κάθε επαγγελματία που παρέχει υπηρεσίες, ορίζεται στο Νόμο 2251/94 για την «Προστασία Καταναλωτή» όπως συμπληρώθηκε με το Ν. 3587/2007, άρθρο 8 όπου ρητά αναφέρεται ότι: «Ο παρέχων υπηρεσίες ευθύνεται για κάθε περιουσιακή ζημία ή ηθική βλάβη που προκάλεσε παράνομα και υπαίτια, με πράξη ή παράλειψή του, κατά την παροχή αυτών στον καταναλωτή».
Μετά την έκδοση του Π.Δ 108/2013, με το Άρθρο 12 καθορίζονται σειρά νέων υποχρεώσεων των εγκαταστατών Ηλεκτρολόγων προς τον καταναλωτή στον οποίο θα παρέχουν τις υπηρεσίες τους.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα: Κάποιο χρονικό διάστημα μετά την ολοκλήρωση μίας ηλεκτρολογικής εγκατάστασης και απομάκρυνση του Ηλεκτρολόγου, ο Πελάτης παραπονέθηκε / πρόβαλε αξίωση για ένα βραχυκύκλωμα που προκλήθηκε «από ευθύνη της εγκατάστασής μας» προκάλεσε σωματική βλάβη ή θάνατο από ηλεκτροπληξία ή και καταστροφή σε τμήμα της ιδιοκτησίας του και προκύπτει θέμα αποζημίωσης.
Η ασφάλιση αφορά κάλυψη αξιώσεων αποζημίωσης για θετικές ή αποθετικές ζημιές (διαφυγόντα κέρδη, ηθική βλάβη - ψυχική οδύνη κ.λπ.) από λάθη ή παραλείψεις παροχής υπηρεσιών Ηλεκτρολόγου (στην εφαρμογή της νομοθεσίας και των ισχυόντων κανόνων που διέπουν την επαγγελματική του δραστηριότητα).Αναφερόμαστε στον Ηλεκτρολόγο, ο οποίος υπογράφει Μελέτη, επιβλέπει εργασίες ή / και υπογράφει το «καλώς έχει» των ηλεκτρολογικών εργασιών (π.χ. Πρωτόκολλο Ελέγχου, Τεχνική Έκθεση Παράδοσης Έργου, Υ.Δ.Κ.Ε., κ.λπ.) που έγιναν από δικό του συνεργείο ή από κάποιο άλλο εργολάβο ηλεκτρολόγο.
Η συγκεκριμένη Ασφάλιση Επαγγελματικής Ευθύνης γίνεται σε ετήσια βάση και καλύπτει την ευθύνη του Ηλεκτρολόγου για τη συνολική δραστηριότητα που αναφέρεται σε παροχή υπηρεσιών, δηλαδή Μελέτη & Επίβλεψη. Ξεφεύγει από τις συνήθεις δυνατότητες της ασφαλιστικής αγοράς που μπορεί και καλύπτει τη σχετικά απλή και φτηνή Ασφάλιση Γενικής Αστικής Ευθύνης Εργολάβου.
Στο Άρθρο 12 του ΠΔ 108/2013 ορίζονται οι παρακάτω νέες υποχρεώσεις του Εγκαταστάτη Ηλεκτρολόγου:
Άρθρο 12 – Παράγραφος 2: Δεν επιτρέπεται η εκτέλεση εργασιών σε Ε.Η.Ε για τις οποίες σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις απαιτείται μελέτη, χωρίς την προηγούμενη εκπόνηση μελέτης από το πρόσωπο που έχει το δικαίωμα, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις και την επίβλεψη εφαρμογής της μελέτης από το πρόσωπο που έχει το δικαίωμα.
Άρθρο 12 – Παράγραφος 3: Μετά την ολοκλήρωση των εργασιών διενεργείται έλεγχος και συντάσσεται εντός ενός (1) μηνός από τον αδειούχο Εγκαταστάτη Ηλεκτρολόγο η Υπεύθυνη Δήλωση Καλής Εκτέλεσης (ΥΔΚΕ), το περιεχόμενο της οποίας ορίζεται στο Παράρτημα Γ του ΠΔ 108/2013. Η ΥΔΚΕ παραδίδεται στο μελετητή της εγκατάστασης αν υπάρχει, στον ιδιοκτήτη της εγκατάστασης και καταχωρείται σύμφωνα με τις διατάξεις που ορίζει η ισχύουσα Νομοθεσία (Άρθρο 11, Παρ.2 του Ν.3982/2011 & Άρθρο 2 του Ν.4483/1965). Η ΥΔΚΕ εκδίδεται υποχρεωτικά από τον Εγκαταστάτη Ηλεκτρολόγο σε όλες τις περιπτώσεις είτε αρχικής Ε.Η.Ε, είτε τροποποίησης της Ε.Η.Ε, είτε επισκευής της Ε.Η.Ε, κ.λπ. ακόμα και στις περιπτώσεις εκείνες για τις οποίες δεν απαιτείται η Υ.Δ.Ε του Ν.4483/1965.
Η ευθύνη κάθε επαγγελματία που παρέχει υπηρεσίες, ορίζεται στο Νόμο 2251/94 για την «Προστασία Καταναλωτή» όπως συμπληρώθηκε με το Ν. 3587/2007, άρθρο 8 όπου ρητά αναφέρεται ότι: «Ο παρέχων υπηρεσίες ευθύνεται για κάθε περιουσιακή ζημία ή ηθική βλάβη που προκάλεσε παράνομα και υπαίτια, με πράξη ή παράλειψή του, κατά την παροχή αυτών στον καταναλωτή».
Μετά την έκδοση του Π.Δ 108/2013, με το Άρθρο 12 καθορίζονται σειρά νέων υποχρεώσεων των εγκαταστατών Ηλεκτρολόγων προς τον καταναλωτή στον οποίο θα παρέχουν τις υπηρεσίες τους.
Με το Προεδρικό Διάταγμα 108/2013 «Καθορισμός ειδικοτήτων και βαθμίδων επαγγελματικών προσόντων για την επαγγελματική δραστηριότητα της εκτέλεσης, συντήρησης, επισκευής και λειτουργίας ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων και προϋποθέσεις για την άσκηση της δραστηριότητας αυτής από φυσικά πρόσωπα», Άρθρο 12, παράγραφος 6, "τα πρόσωπα που έχουν το δικαίωμα ελέγχου και σύνταξης Υ.Δ.Κ.Ε. (Υπεύθυνη Δήλωση Καλής Εκτέλεσης), οφείλουν να διαθέτουν την προβλεπόμενη στο άρθρο 24 του Ν. 3844/2010 Ασφάλιση Επαγγελματικής Ευθύνης, η οποία μπορεί να είναι ατομική ή ομαδική, όπως αυτή αναφέρεται πριν από την παροχή της υπηρεσίας, στον αποδέκτη της υπηρεσίας μέσω του Ειδικού Εντύπου Πληροφοριών".Με απλά λόγια, σύμφωνα με το νόμο αλλά και με τη διεθνή πρακτική, ο πελάτης πρέπει να είναι διασφαλισμένος για τις τυχόν ζημιές από λάθη ή παραλείψεις στο πλαίσιο των υπηρεσιών που του παρέχονται. Είναι προφανές πως αυτό ισχύει και στην περίπτωση του Ηλεκτρολόγου, οι υπηρεσίες του οποίου ενέχουν τον κίνδυνο σοβαρού ατυχήματος για σωματική βλάβη / θάνατο ή και υλικές ζημιές.
Επαγγελματική Ευθύνη Ηλεκτρολόγου
Χαρακτηριστικό παράδειγμα: Κάποιο χρονικό διάστημα μετά την ολοκλήρωση μίας ηλεκτρολογικής εγκατάστασης και απομάκρυνση του Ηλεκτρολόγου, ο Πελάτης παραπονέθηκε / πρόβαλε αξίωση για ένα βραχυκύκλωμα που προκλήθηκε «από ευθύνη της εγκατάστασής μας» προκάλεσε σωματική βλάβη ή θάνατο από ηλεκτροπληξία ή και καταστροφή σε τμήμα της ιδιοκτησίας του και προκύπτει θέμα αποζημίωσης.Η ασφάλιση αφορά κάλυψη αξιώσεων αποζημίωσης για θετικές ή αποθετικές ζημιές (διαφυγόντα κέρδη, ηθική βλάβη - ψυχική οδύνη κ.λπ.) από λάθη ή παραλείψεις παροχής υπηρεσιών Ηλεκτρολόγου (στην εφαρμογή της νομοθεσίας και των ισχυόντων κανόνων που διέπουν την επαγγελματική του δραστηριότητα).Αναφερόμαστε στον Ηλεκτρολόγο, ο οποίος υπογράφει Μελέτη, επιβλέπει εργασίες ή / και υπογράφει το «καλώς έχει» των ηλεκτρολογικών εργασιών (π.χ. Πρωτόκολλο Ελέγχου, Τεχνική Έκθεση Παράδοσης Έργου, Υ.Δ.Κ.Ε., κ.λπ.) που έγιναν από δικό του συνεργείο ή από κάποιο άλλο εργολάβο ηλεκτρολόγο.
Η συγκεκριμένη Ασφάλιση Επαγγελματικής Ευθύνης γίνεται σε ετήσια βάση και καλύπτει την ευθύνη του Ηλεκτρολόγου για τη συνολική δραστηριότητα που αναφέρεται σε παροχή υπηρεσιών, δηλαδή Μελέτη & Επίβλεψη. Ξεφεύγει από τις συνήθεις δυνατότητες της ασφαλιστικής αγοράς που μπορεί και καλύπτει τη σχετικά απλή και φτηνή Ασφάλιση Γενικής Αστικής Ευθύνης Εργολάβου.
Η ανάγκη για την υιοθέτησή της είναι ακόμη πιο σημαντική σε περίοδο οικονομικής κρίσης όπου το χρήμα είναι «δυσεύρετο και ακριβό» (σχετικά δύσκολο πλέον να πει κάποιος αυτό που ίσχυε μέχρι πρότινος «έχω κάποια λεφτά στην άκρη και στην ανάγκη θα πουλήσω κάποιο ακίνητο να ανταπεξέλθω σε μια δυσκολία / άτυχη στιγμή» ). Επιπλέον, σε οικονομικά δύσκολες εποχές οι άνθρωποι δεν συγχωρούν / παραβλέπουν εύκολα λάθη ή παραλείψεις άλλων που τους ζημιώνουν οικονομικά.
«Ομαδική» ασφαλιστική κάλυψη:
Σύμφωνα με το Προεδρικό Διάταγμα 108/2013, στο Άρθρο 12, παράγραφος 6 αναφέρεται ότι «…. η ασφάλιση επαγγελματικής ευθύνης μπορεί να είναι ατομική ή ομαδική».
Σε ένα ομαδικό Ασφαλιστήριο ο Συμβαλλόμενος πληρώνει τα ασφάλιστρα και με κάποιο τρόπο τα επιμερίζει στους ονομαστικά Ασφαλισμένους και τα εισπράττει από τον καθένα ξεχωριστά. Είναι προφανές πως στην πράξη δεν είναι εφικτό να μιλάμε για κάποιο «ομαδικό» Ασφαλιστήριο.
Η συγκεκριμένη ασφάλιση είναι αυστηρά ατομική και γίνεται ονομαστικά για τον κάθε ένα Ηλεκτρολόγο. Μπορεί όμως να χαρακτηριστεί «ομαδική» μια ασφάλιση σε ενιαία βάση με εγκεκριμένους αξιόπιστους όρους κάλυψης και με ευνοϊκό κόστος, με τη συνδρομή ασφαλιστικού συμβούλου ο οποίος να διαθέτει κατάλληλη τεχνογνωσία και εμπειρία πάνω στο θέμα. Ίσως αυτό να είναι και η πλέον ενδεδειγμένη λύση.
Σε ένα ομαδικό Ασφαλιστήριο ο Συμβαλλόμενος πληρώνει τα ασφάλιστρα και με κάποιο τρόπο τα επιμερίζει στους ονομαστικά Ασφαλισμένους και τα εισπράττει από τον καθένα ξεχωριστά. Είναι προφανές πως στην πράξη δεν είναι εφικτό να μιλάμε για κάποιο «ομαδικό» Ασφαλιστήριο.
Η συγκεκριμένη ασφάλιση είναι αυστηρά ατομική και γίνεται ονομαστικά για τον κάθε ένα Ηλεκτρολόγο. Μπορεί όμως να χαρακτηριστεί «ομαδική» μια ασφάλιση σε ενιαία βάση με εγκεκριμένους αξιόπιστους όρους κάλυψης και με ευνοϊκό κόστος, με τη συνδρομή ασφαλιστικού συμβούλου ο οποίος να διαθέτει κατάλληλη τεχνογνωσία και εμπειρία πάνω στο θέμα. Ίσως αυτό να είναι και η πλέον ενδεδειγμένη λύση.
Οι σύγχρονες εξελίξεις
Είναι προφανές πως οι όποιες εξελίξεις, με γνώμονα την Προστασία του Καταναλωτή, δεν είναι προς την υποχρέωση «προσαρμογής» του Γάλλου, Γερμανού ή Ολλανδού στην πρακτική νοοτροπία του Έλληνα ή Βούλγαρου επαγγελματία.
Η Ασφάλιση Επαγγελματικής Ευθύνης είναι πάγια πρακτική σε όλες τις προηγμένες χώρες του κόσμου και αποτελεί αντικειμενικό τεκμήριο αξιοπιστίας - εγγύησης των παρεχόμενων υπηρεσιών.
Είναι ανάγκη το θέμα να αντιμετωπιστεί με τη δέουσα σοβαρότητα και στη χώρα μας. Θα πρέπει να πάψουμε να «κλείνουμε τα μάτια» σε καθιερωμένες πρακτικές άσκησης επαγγέλματος, επιμένοντας στο δικό μας δρόμο με τα γνωστά αδιέξοδα. Η τρέχουσα οικονομική κρίση θέτει επί τάπητος όλα τα ζητήματα, απαιτώντας ανατροπές σε όλα τα επίπεδα. Χρειάζεται αλλαγή και μεταρρύθμιση προσωπική, επαγγελματική, επιχειρηματική. Θα πρέπει να εφαρμόσουμε νέους κανόνες επαγγελματικής δράσης, για την απαραίτητη ανάκαμψη, για την οικονομική και κοινωνική πρόοδο.
Η Ασφάλιση Επαγγελματικής Ευθύνης είναι πάγια πρακτική σε όλες τις προηγμένες χώρες του κόσμου και αποτελεί αντικειμενικό τεκμήριο αξιοπιστίας - εγγύησης των παρεχόμενων υπηρεσιών.
Είναι ανάγκη το θέμα να αντιμετωπιστεί με τη δέουσα σοβαρότητα και στη χώρα μας. Θα πρέπει να πάψουμε να «κλείνουμε τα μάτια» σε καθιερωμένες πρακτικές άσκησης επαγγέλματος, επιμένοντας στο δικό μας δρόμο με τα γνωστά αδιέξοδα. Η τρέχουσα οικονομική κρίση θέτει επί τάπητος όλα τα ζητήματα, απαιτώντας ανατροπές σε όλα τα επίπεδα. Χρειάζεται αλλαγή και μεταρρύθμιση προσωπική, επαγγελματική, επιχειρηματική. Θα πρέπει να εφαρμόσουμε νέους κανόνες επαγγελματικής δράσης, για την απαραίτητη ανάκαμψη, για την οικονομική και κοινωνική πρόοδο.
Στο Άρθρο 12 του ΠΔ 108/2013 ορίζονται οι παρακάτω νέες υποχρεώσεις του Εγκαταστάτη Ηλεκτρολόγου:
Άρθρο 12 – Παράγραφος 2: Δεν επιτρέπεται η εκτέλεση εργασιών σε Ε.Η.Ε για τις οποίες σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις απαιτείται μελέτη, χωρίς την προηγούμενη εκπόνηση μελέτης από το πρόσωπο που έχει το δικαίωμα, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις και την επίβλεψη εφαρμογής της μελέτης από το πρόσωπο που έχει το δικαίωμα.
Άρθρο 12 – Παράγραφος 3: Μετά την ολοκλήρωση των εργασιών διενεργείται έλεγχος και συντάσσεται εντός ενός (1) μηνός από τον αδειούχο Εγκαταστάτη Ηλεκτρολόγο η Υπεύθυνη Δήλωση Καλής Εκτέλεσης (ΥΔΚΕ), το περιεχόμενο της οποίας ορίζεται στο Παράρτημα Γ του ΠΔ 108/2013. Η ΥΔΚΕ παραδίδεται στο μελετητή της εγκατάστασης αν υπάρχει, στον ιδιοκτήτη της εγκατάστασης και καταχωρείται σύμφωνα με τις διατάξεις που ορίζει η ισχύουσα Νομοθεσία (Άρθρο 11, Παρ.2 του Ν.3982/2011 & Άρθρο 2 του Ν.4483/1965). Η ΥΔΚΕ εκδίδεται υποχρεωτικά από τον Εγκαταστάτη Ηλεκτρολόγο σε όλες τις περιπτώσεις είτε αρχικής Ε.Η.Ε, είτε τροποποίησης της Ε.Η.Ε, είτε επισκευής της Ε.Η.Ε, κ.λπ. ακόμα και στις περιπτώσεις εκείνες για τις οποίες δεν απαιτείται η Υ.Δ.Ε του Ν.4483/1965.
Άρθρο 12 – Παράγραφος 5: Οι Εγκαταστάτες Ηλεκτρολόγοι οφείλουν να παρέχουν στους αποδέκτες των υπηρεσιών τους πληροφορίες πριν από την παροχή της υπηρεσίας και συγκριμένα να παραδίδουν στον αποδέκτη της υπηρεσίας Ειδικό Έντυπο Πληροφοριών. Το ελάχιστο περιεχόμενο του Ειδικού Εντύπου Πληροφοριών ορίζεται στο Παράρτημα Β του ΠΔ 108/2013.
Άρθρο 12 – Παράγραφος 6: Οι Εγκαταστάτες Ηλεκτρολόγοι οφείλουν να διαθέτουν ασφάλιση επαγγελματικής ευθύνης η οποία μπορεί να είναι ατομική ή ομαδική, όπως αυτή αναφέρεται στο Ειδικό Έντυπο Πληροφοριών. Η ασφάλιση επαγγελματικής ευθύνης για τους Εγκαταστάτες Ηλεκτρολόγους θα ξεκινήσει να ισχύει όταν θα εκδοθεί η σχετική Κ.Υ.Α που ορίζεται στην Παράγραφο 5 του Άρθρου 24 του Ν.3844/2010.
Όλες οι παραπάνω είναι οι υποχρεώσεις των Εργοληπτών Ηλεκτρολόγων που θεσμοθετούνται από το Π.Δ 108 και εφαρμόζονται από την ημερομηνία έκδοσής του στο Φ.Ε.Κ (εκτός της ασφάλισης επαγγελματικής ευθύνης που θα καθορισθεί μετά την έκδοση της σχετικής Κ.Υ.Α).
Οι εγκαταστάτες ηλεκτρολόγοι ελέγχονται για την τήρηση των υποχρεώσεων αυτών από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Περιφέρειας, δηλαδή τις Διευθύνσεις Ανάπτυξης, σύμφωνα με τα όσα ορίζονται στο Άρθρο 12 – Παράγραφοι 4 & 7:
Άρθρο 12 – Παράγραφος 4: Οι Εγκαταστάτες Ηλεκτρολόγοι ελέγχονται για την τήρηση των υποχρεώσεων που αναφέρονται στις Παραγράφους 1, 2 & 3 του Άρθρου 12 καθώς επίσης και για την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, σύμφωνα με την διαδικασία αυτεπάγγελτης επιλογής των προς έλεγχο παρόχων των Παρ. Ι & ΙΙ του Παραρτήματος Ζ και υπόκεινται στις κυρώσεις του Άρθρου 12 του Ν.3982/2011. Η επαγγελματική συμπεριφορά των Εγκαταστατών Ηλεκτρολόγων παρακολουθείται κατά τα οριζόμενα στην Υ.Α 12570/1106/2010 «Διαδικασία Έγκρισης προσωρινής παροχής υπηρεσιών, τήρηση μητρώου και εποπτεία παρόχων».
Άρθρο 12 – Παράγραφος 7: Άρνηση ή ελλιπής παροχή των πληροφοριών που αναφέρονται στις παραπάνω παραγράφους ή μη κατάθεση του Ειδικού Εντύπου Πληροφοριών επισύρει για τον παραβάτη Εγκαταστάτη Ηλεκτρολόγο κυρώσεις σύμφωνα με την ισχύουσα Νομοθεσία (Άρθρο 35 του Ν.3844/2010 και Υ.Α «Καθορισμός κριτηρίων και διαδικασίας επιβολής κυρώσεων, σύμφωνα με την Παρ. 5, Άρθρο 12 του Ν.3982/2011»).
Στην Παράγραφο 1 του Άρθρου 12 περιγράφονται οι υποχρεώσεις του Εγκαταστάτη Ηλεκτρολόγου στην κατασκευή, επισκευή και συντήρηση των Ε.Η.Ε (τήρηση Προτύπου ΕΛΟΤ HD 384, των Υ.Α σχετικών με το ρελέ προστασίας, την υποχρεωτική κατασκευή της θεμελιακής γείωσης, κ.λπ.) για τις οποίες επίσης ελέγχεται σύμφωνα με την Παράγραφο 4 του Άρθρου 12 του ΠΔ 108/2013.
Πηγή:
Πηγή:
Τμήμα επιθεώρησης εργασίας
μέρος διπλωματικής εργασίας (Συντήρηση μετασχηματιστών μεταφοράς) Δημητρίου Γιαννόπουλου (Φοιτητή ΕΜΠ)
Αντώνη Σαλευρή και Γιώργου Κουτίνα
Πανελλήνιος σύνδεσμος εργοληπτών ηλεκτρολόγων πτυχιούχων ανωτέρας και μέσης τεχνικής εκπαίδευσης
Reblog https://oaedhlectrologoi.blogspot.com/
μέρος διπλωματικής εργασίας (Συντήρηση μετασχηματιστών μεταφοράς) Δημητρίου Γιαννόπουλου (Φοιτητή ΕΜΠ)
Αντώνη Σαλευρή και Γιώργου Κουτίνα
Πανελλήνιος σύνδεσμος εργοληπτών ηλεκτρολόγων πτυχιούχων ανωτέρας και μέσης τεχνικής εκπαίδευσης
Reblog https://oaedhlectrologoi.blogspot.com/