ΗΛΙΑΚΟΣ ΘΕΡΜΟΣΙΦΩΝΑΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ



Λειτουργία του ηλιακού θερμοσίφωνα

Ο ηλιακός θερμοσίφωνας κατά την λειτουργία του εκμεταλλεύεται το φυσικό φαινόμενο της ροής των ρευστών λόγω διαφοράς θερμοκρασίας (διαφοράς πυκνότητας), γνωστό και σαν αρχή του θερμοσίφωνου.
Έτσι πετυχαίνεται με φυσικό τρόπο χωρίς κυκλοφορητή (αντλία) συνεχής ροή του θερμαινόμενου μέσου, από το θερμότερο σημείο (ηλιακοί συλλέκτες) προς το ψυχρότερο (δεξαμενή νερού), μέχρις ότου τα δύο σημεία να αποκτήσουν παρόμοιες θερμοκρασίες.
Για να είναι αυτό δυνατό πρέπει το ψυχρότερο σημείο να είναι ψηλότερα από το θερμότερο σημείο και για τον λόγο αυτό σε όλους τους ηλιακούς θερμοσίφωνες η δεξαμενή αποθήκευσης είναι πάντα ψηλότερα από τους ηλιακούς συλλέκτες.


ΗΛΙΑΚΟΣ ΘΕΡΜΟΣΙΦΩΝΑΣ
Αν μπορούσε να δεσμευτεί η ηλιακή ενέργεια µιας μέρας θᾳ κάλυπτε την Ελλάδα
ενεργειακά για τρία περίπου χρόνια. Ἡ χρησιμοποίηση της ηλιακής ενέργειας για τη
θέρμανση του νερού µε τη χρήση ηλιακού θερμοσίφῶνα έχει διαδοθεί πάρα πολύ στη χώρα
μας, η οποία διακρίνεται για την ηλιοφάνειά της. Η διάταξη αυτή έχει αρχικό κόστος
εγκατάστασης, αλλά ασήµαντη ή και μηδενική δαπάνη λειτουργίας.
Τα ηλιακά συστήµατα αποτελούνται απὀ στοιχεία, που ανάλογα µε τή λειτουργία τους,
τοποθετούνται στα καταλληλότερα σηµεία της οικοδομής και εξασφαλίζουν ζεστό νερό το
καλοκαΐριαλλά καιτο χειμώνα.
Μάθε ἠλιακό σύστηµο οποτελείται από τς
1.Το συλλέκτη μεγάλου βάθµού απόδοσης,
2.Το σύστηµα μεταφοράς και εναλλαγήςθερµότητας και ρύθμισης της θερμοκρασίας.
3.Το συσσῶρευτικό δοχείο ή δοχείο αποθήκευσης του ζεστού νερού (boiler).

Επειδή το χειμώνα η ηλιοφάνεια είναι περιορισμένη, το δοχείο αποθήκευσης νερού
εφοδιάζεται και µε ηλεκτρική αντίσταση ισχύος 4KW (βοηθητική ενέργεια). Η λειτουργίατης
ελέγχεται από θερµοστάτη, ὀπῶς στους συνήθεις οικιακούς θερµοσίφωνες,

Διακρίνουμε δύο τύπους ηλιακών θερµοσιφώνων, τοὺς. Πλιακούς θερµοσίφωνες ανοικτού
κυκλώματος και  τους ηλιακούς θερµοσίφωνες κλειστού κυκλώματος,


α) Ηλιακός θερµοσίφωνας ανοικτού κυκλώματος - Σ αυτόν το νερό χρήσης περνά µέσα απότο συλλέκτη.

Λειτουργία 
Το νερό από το δίκτυο ὕδρουσης εισέρχεται στο κάτω µόρος του δοχείου και από εκεί στο κάτω 
µέρος του συλλέκτη. Εφόσον υπάρχει ηλιοφάvεια, το νερό θερμαίνεται και µε φυσική κυκλοφορία ανεβαίνει στο πάνω µέρος του συλλέκτη και εισέρχεται ζεστό στο επάνω µέρος του
δοχείου. Αυτή η κυκλοφορία του ζεστού νερού γίνεταιται, όσο η ηλιακή ενέργεια αυξάνει τη
θερµοκρασία του νερού του συλλέκτη. Έτσι η θερμοκρασία του νερού στο δοχείο ανεβαίνει,
µέχρι να φτάσει σε µια θερµοκρασία ισορροπίας.

Το σύστηµα αυτό λέγεται θερμοσιφωνικό ή, θερµοσίφωνα ανοικτού κυκλώματος
φυσικής κυκλοφορίας, γιατί η κίνηση του νερού γίνεται µε φυσική κυκλοφορία. Αυτό
προὔποθέτει την τοποθέτηση του δοχείου (ΒΟΙΙΕΚ) ψηλότερα από το συλλέκτη και
κατάλληλη διάταξη των σωληνώσεων σύνδεσης συλλέκτη- δοχείου.


Β) Ηλιακοίθερµοσίφωνες κλειστού κυκλώματος.

Σ' αυτούς έχουµε ένα κλειστό κύκλωμα μεταξύ του ηλιακού συλλέκτη και του εναλλάκτη
θερμότητας, που βρίσκεται µέσα στο δοχείο νερού ή δημιουργείται στο στάδιο της,
κατασκευής µε διπλό τοίχωμα µέσα στο δοχείο. Σ' αυτό το κλειστό κύκλωµα κυκλοφορεί, µε
φυσική ή εἴαναγκασμένη κυκλοφορία, ένα ρευστό, ανεξάρτητο του νερού χρήσης, ως μεταφορέας τῆς θερμότητας από το συλλέκτη στο δοχείο νερού.
Μέσω του εναλλάκτη θερμότητας μεταφέρεται η απορροφούµενη θερμότητα στο νερό
χρήσης, το οποίο θερμαίνεται. Το ρευστό του κλειστού κυκλώματος, το οποίο λειτουργεί ος
Θερμοµοταφορέας, κινείται µε φυσική κυκλοφορία, οφύσον το δοχρίο ορού είναι πιο ψηλά
απότο συλλέκτη. Αν βρίσκεται σε θέση πιο κάτω από το συλλέκτη, τότε πρέπειη κυκλοφορία.
του. θθρμομεταφορέᾳ (ρευστό κλειστού κυκλώματος) να εξασφαλιστεί µε τὴ χρήση
κυκλοφορητή (οζαναγκασµένη κυκλοφορία). Κύριο πλεονέκτημα των θερμοσιφώνῶν.
Κλειστού κυκλώματος είναι ότι δεν υπάρχει κίνδυνος να παγώσει το νερό στον συλλέκτη
(όταν ηθερμοκρασία κατέβει κάτω απότο μηδέν) καινα προκαλέσειβλάΡη.



Οι ηλιακοί θερμοσίφωνες ανοικτού κυκλώματος είναι απλούστεροι και φθηνότεροι, έχουν όμως προβλήματα σε χαμηλές θερμοκρασίες (παγετούς) γιατί δεν μπορούμε να τους προσθέσουμε αντιψυκτικά μίγματα (το θερμαινόμενο μέσο είναι το ίδιο το νερό χρήσης).

Στους ηλιακούς θερμοσίφωνες κλειστού κυκλώματος μπορεί το θερμαινόμενο μέσο να είναι και άλλο ρευστό (πχ. λάδι). Αν είναι νερό, έχει αντιψυκτικά και αντιδιαβρωτικά πρόσθετα για προστασία της συσκευής.

Ακόμα σε περιπτώσεις ισχυρού ψύχους (χιόνι, παγετός κλπ) συνιστάται η κάλυψη των κρυστάλλων με πανί ή χαρτόνι για να αποφευχθεί η καταστροφή τους (θραύση). Σημειώνεται ότι η κάλυψη των κρυστάλλων δεν προσφέρει καμία προστασία σε περίπτωση θερμοσιφώνων ανοικτού κυκλώματος. Το μόνο αποτελεσματικό μέτρο σε τέτοιες περιπτώσεις είναι το πλήρες άδειασμα του θερμοσίφωνα από το νερό μέχρι να αυξηθεί η θερμοκρασία του περιβάλλοντος πάνω από το μηδέν.


Επίσης μπορούμε να κατηγοριοποιήσουμε τους ηλιακούς θερμοσίφωνες ανάλογα με τον αριθμό ενεργειακών πηγών που μπορούν να εκμεταλλευτούν σε:

Διπλής ενέργειας: Ο θερμοσίφωνας λειτουργεί εκμεταλλευόμενος είτε την ηλιακή ενέργεια είτε το ηλεκτρικό ρεύμα (π.χ. κατά την διάρκεια συννεφιάς οπότε η ηλιακή ενέργεια δεν είναι αρκετή για να ζεστάνει το νερό). Για τον σκοπό αυτό, υπάρχει ηλεκτρική αντίσταση τοποθετημένη εντός του τμήματος αποθήκευσης.

Τριπλής ενέργειας: Λειτουργεί όπως ο ηλιακός θερμοσίφωνας διπλής ενέργειας αλλά έχει επιπλέον μια είσοδο για να εκμεταλλευτεί ως θερμαντικό μέσο το ζεστό νερό του καλοριφέρ που παράγεται από τον λέβητα κεντρικής θέρμανσης. Προϋπόθεση για την εγκατάσταση ηλιακού θερμοσίφωνα τριπλής ενέργειας είναι να υπάρχει η κατάλληλη υποδομή στο οίκημα υπό την μορφή ξεχωριστών σωληνώσεων (ανά διαμέρισμα εάν πρόκειται για πολυκατοικία) που να συνδέουν το λεβητοστάσιο με τον χώρο εγκατάστασης του ηλιακού θερμοσίφωνα (ταράτσα ή σκεπή).



Ποια είναι η σωστή εγκατάσταση ηλιακού θερμοσίφωνα

Αν και η εγκατάσταση ενός ηλιακού θερμοσίφωνα θεωρείται απλή εργασία για τον υδραυλικό, εν τούτοις στην πράξη έχει αποδειχθεί ότι δεν γίνεται πάντοτε σωστά...

Σημαντικά σημεία που πρέπει να προσέξουμε κατά την εγκατάσταση του ηλιακού μας θερμοσίφωνα είναι:

Εγκατάσταση μειωτή πίεσης στο δίκτυο ύδρευσης

Οι ηλιακοί θερμοσίφωνες, όπως και όλες οι συσκευές που θερμαίνουν νερό, σχεδιάζονται και κατασκευάζονται θεωρώντας ότι θα λειτουργούν σε μια μέγιστη πίεση λειτουργίας. (πίεση σχεδιασμού, ονομαστική πίεση) Αν η πίεση του δικτύου ξεπεράσει την ονομαστική για μεγάλο χρονικό διάστημα, είναι πολύ πιθανό ότι ο ηλιακός σας θα αστοχήσει. Τα μοντέλα ηλιακών που κατασκευάζονται στην Ελλάδα, σχεδιάζονται συνήθως για πιέσεις 10bar, ενώ οι φθηνοί ελληνικοί και κινέζικοι ηλιακοί θερμοσίφωνες σχεδιάζονται για πιέσεις 6bar ή σε μερικές περιπτώσεις και για χαμηλότερες πιέσεις.

Η πίεση του δικτύου ύδρευσης στις περισσότερες περιοχές της χώρας μας κυμαίνεται στα 3,5~4,5bar, δεν είναι λίγες όμως οι περιοχές όπου παρατηρούνται πολύ μεγαλύτερες πιέσεις, ιδίως σε περιοχές που είναι κοντά στην πηγή του δικτύου διανομής. Σε πολλές περιοχές επίσης, παρ' όλο που η πίεση τις περισσότερες ώρες της ημέρας είναι "κανονική", υπάρχουν ώρες (συνήθως το βράδυ) όπου παρατηρούνται πολύ υψηλές πιέσεις, που φτάνουν ακόμη και τα 8bar.
Αν ο ηλιακός μας λοιπόν έχει σχεδιαστεί να λειτουργεί σε πιέσεις 6bar και τον εγκαταστήσουμε σε περιοχή όπου εμφανίζονται μεγαλύτερες πιέσεις, η διάρκεια ζωής του θα περιοριστεί σημαντικά.

Σε τέτοιες περιοχές, είναι σημαντικό να εγκαθιστούμε μειωτή πίεσης, μια διάταξη που δεν επιτρέπει στην πίεση του δικτύου ύδρευσης να περάσει στο σπίτι μας πάνω από ένα όριο. Η εγκατάσταση του μειωτή είναι σωστό να γίνεται στην είσοδο του σπιτιού και όχι στο δίκτυο του ζεστού νερού μόνο, αφ' ενός για να προστατεύσουμε και τα υπόλοιπα στοιχεία της υδραυλικής εγκατάστασης του σπιτιού (σωλήνες, βανάκια, σπιράλ κ.λ.π.) και αφ' εταίρου για να αποφύγουμε μεγάλες διαφορές πίεσης μεταξύ κρύου και ζεστού δικτύου.

Η ρύθμιση του μειωτή στα π.χ. 4bar, εξασφαλίζει ότι η πίεση στο σπίτι δεν θα ξεπεράσει ποτέ τα 4bar, όση κι αν είναι η πίεση του δικτύου.


Εγκατάσταση φίλτρου αλάτων
Σε περιοχές με πολύ σκληρό νερό είναι χρήσιμο να τοποθετείται φίλτρο αλάτων στην είσοδο του ηλιακού ώστε να περιοριστούν οι επικαθίσεις αλάτων στο εσωτερικό του μπόιλερ. Η τοποθέτηση του φίλτρου αυτού δεν κρίνεται πάντα απαραίτητη, αλλά σε συνδυασμό με τακτική συντήρηση, θα μεγιστοποιήσει τον χρόνο ζωής του ηλιακού σας θερμοσίφωνα.


Εγκατάσταση ασφαλιστικής βαλβίδας στο κλειστό κύκλωμα και δοχείου διαστολής στο κλειστό κύκλωμα του ηλιακού.

Είναι γνωστό, ότι όταν ένα στερεό ή υγρό σώμα θερμαίνεται, αυτό διαστέλλεται, αυξάνει δηλαδή τον όγκο που καταλαμβάνει.

Είναι επίσης γνωστό, ότι όταν θερμαίνουμε ένα υγρό σε ένα δοχείο συγκεκριμένου όγκου που εμποδίζει το υγρό να διασταλεί, αντί να αυξηθεί ο όγκος, αυξάνεται η πίεση στο δοχείο.

Το κλειστό κύκλωμα του ηλιακού (το κύκλωμα που περιλαμβάνει τον ηλιακό συλλέκτη, τις σωληνώσεις σύνδεσης με το μπόιλερ και τον εναλλάκτη του μπόιλερ και περιέχει νερό και αντί-ψυκτικό), είναι ένα κλειστό "δοχείο", με συγκεκριμένο όγκο, που δεν επιτρέπει στο νερό του κλειστού κυκλώματος να διασταλεί αυξάνοντας τον όγκο του. Η αύξηση της θερμοκρασίας του νερού λοιπόν, συνεπάγεται την αύξηση της πίεσης στο κλειστό κύκλωμα.

Ο λόγος για τον οποίον τοποθετείται ασφαλιστική βαλβίδα στο κλειστό κύκλωμα, είναι για την ανακούφιση της πίεσης όταν αυτή αυξάνεται πάνω από ένα όριο.


Εκτός όμως από την ασφάλεια, θα πρέπει στο κλειστό κύκλωμα να τοποθετηθεί και ένα μικρό δοχείο διαστολής (1 λίτρο είναι αρκετό για τους ηλιακούς compact) στο ψηλότερο σημείο του ηλιακού. Το δοχείο διαστολής θα δώσει στο νερό του κλειστού κυκλώματος τον απαιτούμενο χώρο ώστε να μπορέσει να διασταλεί χωρίς να ανεβαίνει η πίεση στο κλειστό κύκλωμα.

Αν ο ηλιακός εγκατασταθεί χωρίς δοχείο διαστολής στο κλειστό κύκλωμα, το νερό δεν θα βρει χώρο να διασταλεί, με αποτέλεσμα να αυξηθεί η πίεση στο κλειστό κύκλωμα. Η αύξηση της πίεσης, θα αναγκάσει την ασφαλιστική βαλβίδα να ανοίξει για να εκτονωθεί η πίεση. Όταν η βαλβίδα ανοίξει, θα βγει νερό από το κλειστό κύκλωμα, πράγμα που σημαίνει ότι το κλειστό κύκλωμα δεν θα κλείνει, και ο ηλιακός σας δεν θα λειτουργεί.

Αν έχετε ηλιακό που σας αναγκάζει συχνά να γεμίζετε το κλειστό κύκλωμα με νερό και αντιψυκτικό, ελέγξτε ότι ο ηλιακός σας διαθέτει δοχείο διαστολής στο κλειστό κύκλωμα και αν δεν διαθέτει, προσθέστε ένα δοχείο διαστολής.


Εγκατάσταση δοχείου διαστολής στο ανοικτό κύκλωμα του ηλιακού.


Όλα όσα είπαμε για το κλειστό κύκλωμα, ισχύουν αυτούσια και για το ανοικτό (το κύκλωμα που περιέχει το νερό χρήσης, το νερό που καταλήγει στο μπάνιο μας). Στο ανοικτό κύκλωμα βεβαίως, οι βρύσες ανοίγουν και η πίεση εκτονώνεται, άρα θα μπορούσε κάποιος να υποθέσει ότι δεν είναι απαραίτητη η εγκατάσταση δοχείου διαστολής και στο ανοικτό κύκλωμα.

Η σκέψη αυτή αποδεικνύεται λανθασμένη, όταν το νερό που ζεσταίνουμε στον ηλιακό δεν χρησιμοποιηθεί. Αν ο χρήστης της εγκατάστασης φύγει από το σπίτι για μερικές μέρες το καλοκαίρι, η πίεση στο ανοικτό κύκλωμα αυξάνεται (αφού δεν ανοίγουν οι βρύσες ώστε να εκτονωθεί η πίεση) και αυτό έχει ως αποτέλεσμα ο ηλιακός μας (αλλά και ολόκληρο το δίκτυο του ζεστού νερού - σωλήνες, βανάκια, σπιράλ σύνδεσης) να καταπονείται από υψηλές πιέσεις και η ασφάλεια του ηλιακού να ανοίγει διαρκώς.

Το ίδιο συμβαίνει και με τους υψηλής απόδοσης θερμοσίφωνες με λυχνίες κενού, οι οποίοι τις καλοκαιρινές ημέρες με την μέγιστη ηλιακή ακτινοβολία καταπονούνται σε πολύ υψηλές πιέσεις αν ο χρήστης δεν χρησιμοποιήσει ζεστό νερό.

PRISMATHERM Συνδεσμολογία ηλιακού θερμοσίφωνα

Δοχείο διαστολής ανοικτού κυκλώματος ηλιακού θερμοσίφωνα
Η τοποθέτηση λοιπόν δοχείου διαστολής ανοικτού κυκλώματος κρίνεται απαραίτητη για να προστατεύσουμε τον ηλιακό μας θερμοσίφωνα και να απολαμβάνουμε ζεστό νερό χωρίς προβλήματα.


Πλήρωση κλειστού κυκλώματος.
Κατά την εγκατάσταση οποιουδήποτε ηλιακού θερμοσίφωνα, θα πρέπει οι ηλιακοί συλλέκτες να παραμένουν σκεπασμένοι καλά μέχρι την πλήρωση του κλειστού και του ανοικτού κυκλώματος με νερό.

Αν ο εγκαταστάτης ξεσκεπάσει τους συλλέκτες πριν γεμίσει τα κυκλώματα, η θερμοκρασία μέσα στους συλλέκτες θα ανέβει σε πολύ υψηλά επίπεδα (> 100oC) , πράγμα που θα έχει σαν συνέπεια να γίνει πολύ δύσκολη η πλήρωση του κλειστού κυκλώματος, αφού το νερό που θα προσπαθούμε να βάλουμε στο κλειστό κύκλωμα θα εξατμίζεται μόλις έρθει σε επαφή με τις καυτές επιφάνειες του συλλέκτη. Εκτός του ότι ο υπολογισμός της αναλογίας ψυκτικού υγρού καθίσταται αδύνατος, η πλήρωση του κλειστού κυκλώματος δεν θα γίνει σωστά, λόγω της εξάτμισης του νερού.

Η πλήρωση του κλειστού κυκλώματος γίνεται με διάλυμα αντιψυκτικού και νερού σε τέτοια αναλογία, ώστε να προστατεύσουμε τον ηλιακό μας από τις χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα.

Η αναλογία εξαρτάται από τις ιδιότητες του αντιψυκτικού και αναγράφεται πάντα στην φιάλη του αντιψυκτικού υγρού. Για το διάλυμα καλό είναι να προτιμούμε την προπυλαινογλυκόλη, που είναι πιο ασφαλής για την υγεία του εγκαταστάτη. Η πλήρωση θα πρέπει να γίνεται προσεκτικά ώστε ο εγκαταστάτης να μην αναπνεύσει ατμούς του διαλύματος που περιέχουν αντιψυκτικό.

Σε περίπτωση που το αντιψυκτικό δεν περιέχει οδηγίες διάλυσης, μπορούμε να πούμε ότι για τα συνήθη αντιψυκτικά, διάλυμα 25%~30% σε αντιψυκτικό προστατεύει τον ηλιακό μας σε θερμοκρασίες μέχρι και -10oC, διάλυμα σε ποσοστό 50% μέχρι θερμοκρασίες -20οC, ενώ για χαμηλότερες θερμοκρασίες θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί περισσότερο αντιψυκτικό υγρό.

Τα παραπάνω είναι γενικές οδηγίες και όπως είπαμε θα πρέπει να τηρούνται οι αναλογίες στη φιάλη του αντί-ψυκτικού.

Η πλήρωση του κλειστού κυκλώματος θα πρέπει να γίνεται πάντοτε με προσοχή ώστε να μην εγκλωβιστεί αέρας στο πάνω μέρος του συλλέκτη ή στις σωληνώσεις σύνδεσης μπόιλερ - συλλέκτη.


Μονώσεις σωληνώσεων κλειστού και ανοικτού κυκλώματος
Οι σωληνώσεις του ανοικτού και του κλειστού κυκλώματος του ηλιακού μας θα πρέπει να μονωθούν καλά με μονωτικό τύπου armaflex πάχους 9mm και άνω (προτιμούμε τα 13mm λόγω των υψηλών θερμοκρασιών που αναπτύσσονται).

Όλα τα αφρώδη μονωτικά μαύρου χρώματος δεν αντέχουν στην UV ηλιακή ακτινοβολία και για τον λόγο αυτόν είναι πολύ σημαντικό το μονωτικό υλικό να προστετευθεί έναντι της ηλιακής ακτινοβολίας με φίλμ PVC λευκού ή μαύρου χρώματος, ή και με προστατευτική βαφή ειδική για την προστασία των μονώσεων.

1. Θερμοδοχείο από ειδικό χάλυβα βαθειάς εξέλασης κατάλληλο για επισμάλτωση.
2. Εναλλάκτης θερμότητας από ειδικό χάλυβα.
3. Μόνωση θερμοδοχείου (πολυουρεθάνη πυκνότητας 35 - 40 Kg/m3).
4. Εξωτερικό κάλυμμα από χάλυβα με ειδική αντιδιαβρωτική προστασία.
5. Σωλήνας εξαέρωσης με τάπα.
6. Ηλεκτρική αντίσταση με θερμοστάτη ασφαλείας.
7. Ανόδιο μαγνησίου για αντιδιαβρωτική προστασία.
8. Έξοδος ζεστού νερού.
9. Έξοδος κλειστού κυκλώματος.
10. Είσοδος κρύου νερού.
11. Σερπαντίνα επισμαλτωμένη για σύνδεση με την κεντρική θέρμανση
(μόνο για μπόιλερ τριπλης ενέργειας).
12. Δοχείο διαστολής.
13. Βαλβίδα ασφαλείας κλειστού κυκλώματος.


Σύνδεση του Συλλέκτη με τη Δεξαμενή


Οι σωλήνες που συνδέουν τον (τους) συλλέκτη(ες) με τον θερμικό εναλλάκτη της δεξαμενής (jacket) πρέπει να είναι από υλικό που αντέχει τις υψηλές θερμοκρασίες, να έχουν μεγάλη διατομή και να είναι καλά μονωμένοι. Οι δύο πιο ενδεδειγμένες λύσεις είναι οι πολυστρωματικοί σωλήνες και οι εύκαμπτοι (flexib) ανοξείδωτοι σωλήνες. Ο χαλκοσωλήνες είναι επίσης μία καλή επιλογή αλλά λόγω υψηλότερου κόστους αλλά και λόγω της μεγάλης τριβώδους ροής που προκαλούν δεν είναι η βέλτιστη λύση. Προσοχή: Οι απλοί μαύροι σωλήνες (tuborama κλπ.) δεν ενδείκνυνται διότι δεν αντέχουν θερμοκρασίες άνω των 90 βαθμών που αναπτύσσονται στους συλλέκτες νέας τεχνολογίας.


Σύνδεση της Δεξαμενής με τον Λέβητα
Όταν, κατά τους μήνες του χειμώνα, η ηλιακή ακτινοβολία δεν επαρκεί για να φέρει το νερό στην επιθυμητή θερμοκρασία τότε θέτουμε σε λειτουργία την ηλεκτρική αντίσταση που περιλαμβάνεται σε όλες τις δεξαμενές των ηλιακών θερμοσιφώνων. Εναλλακτικά, μπορούμε να συνδέσουμε την δεξαμενή του ηλιακού με τον λέβητα ή την αντλία θερμότητας (εφόσον υπάρχει). Για να είναι δυνατή αυτή η σύνδεση πρέπει νε επιλέξουμε ένα μοντέλο ηλιακού τριπλής ενέργειας (Trien) η δεξαμενή του οποίου είναι εξοπλισμένη με έναν επιπλέον εναλλάκτη θερμότητας

Μετά την εγκατάσταση
Οι ηλιακοί θερμοσίφωνες φτάνουν στην μέγιστη απόδοση τους 2 ημέρες μετά την ολοκλήρωση της εγκατάστασης. Στα υψηλής ποιότητας μοντέλα με κορυφαίους ηλιακούς συλλέκτες, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το ζεστό νερό από την πρώτη ημέρα, Σε κάθε περίπτωση, μην βιαστείτε να κρίνετε την απόδοση του ηλιακού σας πριν παρέλθει διάστημα 2 ημερών.


Συχνές αιτίες για να μην λειτουργεί σωστά ο ηλιακός σας
Αν παρέλθει το διάστημα των 2 ημερών και ο ηλιακός σας δεν ζεσταίνει νερό όπως πρέπει, τότε ο εγκαταστάτης θα πρέπει να ελέγξει ότι δεν υφίσταται μία ή περισσότερες από τις παρακάτω αιτίες για τις οποίες ένας ηλιακός δεν λειτουργεί σωστά.

Κακή επιλογή προσανατολισμού
Κακή κλίση του ηλιακού συλλέκτη
Σκίαση συλλεκτών από δένδρα ή άλλα ψηλά αντικείμενα
Κακή πλήρωση του κλειστού κυκλώματος
Διαρροή στις σωληνώσεις του κλειστού κυκλώματος.
Λανθασμένη σύνδεση σωληνώσεων κρύου / ζεστού μετά τον ηλιακό.
Τηρώντας τις παραπάνω οδηγίες και με την προϋπόθεση ότι έχετε αγοράσει έναν ηλιακό θερμοσίφωνα υψηλής ποιότητας, μπορείτε να είστε σίγουροι ότι θα απολαύσετε άφθονο δωρεάν ζεστό νερό για πολλά χρόνια και θα αποσβέσετε σίγουρα τα χρήματα της επένδυσης σας.


ΟΔΗΓΙΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ

Οδηγίες Εγκατάστασης ηλιακού θερμοσίφωνου


VIDEO ΓΙΑ ΟΔΗΓΙΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ


VIDEO ΓΙΑ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ

Συμφέρει η αγορά ηλιακού θερμοσίφωνα?
Οι ηλιακοί θερμοσίφωνες είναι ιδιαίτερα αποδοτικοί και δημοφιλείς σε περιοχές με μεγάλη ηλιοφάνεια όπως η Ελλάδα.
Πριν μερικά μόλις χρόνια, οι ηλιακοί θερμοσίφωνες είχαν σημαντικά υψηλότερο κόστος αγοράς από ότι σήμερα, ενώ αντίστοιχα το κόστος της ενέργειας ήταν πολύ χαμηλότερο από το σημερινό, με αποτέλεσμα η οικονομοτεχνική θεώρηση του ηλιακού θερμοσίφωνα "να μην βγαίνει" ως προς το οικονομικό σκέλος, αφού ο χρόνος απόσβεσης ήταν μεγαλύτερος από 10 χρόνια. Η ευρεία διάδοση της χρήσης του ηλιακού θερμοσίφωνα οφείλεται κατά κύριο λόγο στην άνεση που μας προσφέρει και όχι στην οικονομία.
Σήμερα οι παραπάνω παράμετροι έχουν αλλάξει σε εντυπωσιακό βαθμό. Το κόστος αγοράς ενός ηλιακού θερμοσίφωνα έχει μειωθεί κατά 50% σε σύγκριση με το ίδιο κόστος πριν μερικά χρόνια, ενώ αντίστοιχα το κόστος ενέργειας έχει διπλασιαστεί με αποτέλεσμα σήμερα η αγορά ενός ηλιακού θερμοσίφωνα να μας συμφέρει όπως θα αποδείξουμε παρακάτω.


Θεωρητικός υπολογισμός κόστους θέρμανσης ζεστού νερού χρήσης.
Αν βασιστούμε στον θεωρητικό υπολογισμό βάσει του En 15316-3 που ορίζει ως μέσο όρο τα 50 λίτρα ζεστού νερού χρήσης ανά άτομο ανά ημέρα, μπορούμε να εκτιμήσουμε το κόστος θέρμανσης ζεστού νερού χρήσης για μια οικογένεια.

Η ενέργεια που απαιτείται για την θέρμανση μιας μάζας νερού m
από μια θερμοκρασία Τ1 (π.χ. 20oC) σε μια θερμοκρασία Τ2 (π.χ. 50oC)
δίνεται από την εξίσωση της ενέργειας
Q = m x cp x ΔΤ
όπου
Q η απαιτούμενη ενέργεια σε kWh,
m η μάζα του νερού σε kgr
cp η ειδική θερμοχωρητικότητα του νερού = 1.16kWh/kgr = 1kcal/kgr
ΔΤ η διαφορά θερμοκρασίας Τ2-Τ1

Για να ζεστάνουμε λοιπόν 50 λίτρα νερό (ζνχ για ένα άτομο) από τους 20 στους 50oC (ΔT=30oC) απαιτούνται 50x1.74x30 = 1.74kWh ενέργειας που με το σημερινό κόστος (0.12€ / kWh) μεταφράζεται σε 0.20€ / άτομο / ημέρα.

Έτσι μια π.χ. τετραμελής οικογένεια, αναμένεται ότι θα καταναλώνει περίπου 200lt ζεστό νερό που θα της στοιχίζουν 0.80€ την ημέρα.
Το θεωρητικό μηνιαίο κόστος θα είναι 30 ημέρες x 0.80€/ημέρα = 24€
Το θεωρητικά υπολογισμένο ετήσιο κόστος θα είναι 288€

Εξοικονόμηση χρημάτων από την αγορά ηλιακού θερμοσίφωνα.
Ένας ηλιακός θερμοσίφωνας υψηλής ποιότητας θα καλύψει το 85% των ετήσιων αναγκών μας σε ζεστό νερό χρήσης.
Η οικονομία που θα πετύχουμε με την εγκατάσταση του ηλιακού θα είναι περίπου 288€ x 0.85 = 245€ / έτος.
· Όλα τα παραπάνω ισχύουν με την αποδοχή του θεωρητικού υπολογισμού. Αν μια εγκατάσταση δεν χρησιμοποιείται σωστά (π.χ. ξεχνάμε τον ηλεκτρικό θερμοσίφωνα ανοικτό, ή αν π.χ. κάποιο μέλος της οικογένειας μπαίνει στο μπάνιο και αρνείται να βγει), τότε το κόστος θέρμανσης ζνχ με ηλεκτρική ενέργεια θα είναι μεγαλύτερο, και άρα και η οικονομία που θα πετύχουμε με την εγκατάσταση του ηλιακού θα είναι μεγαλύτερη από την θεωρητική.
· Αν π.χ. επίσης ζεσταίνουμε νερό με λέβητα και όχι ηλεκτρικά, τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα το καλοκαίρι που αναγκαζόμαστε να ανάψουμε τον λέβητα και να ζεστάνουμε όλο το δίκτυο θέρμανσης μόνο και μόνο για να χρησιμοποιήσουμε λίγο ζεστό νερό.

Η αγορά ενός ηλιακού θερμοσίφωνα σήμερα μας στοιχίζει περίπου 1.000€ συμπεριλαμβανομένης της εγκατάστασης και του ΦΠΑ (150lt υψηλής ποιότητας ηλιακός θερμοσίφωνας) και αυτό είναι το κόστος που καλούμαστε να αποσβέσουμε.
Το κόστος αυτό είναι χαμηλότερο:
· Αν η προεγκατάσταση των σωληνώσεων από το μπάνιο στον ηλιακό υπάρχει ήδη.
· Αν δεν διαθέτουμε άλλη συσκευή θέρμανσης ζνχ που να λειτουργεί και πρέπει να επιλέξουμε αν θα αγοράσουμε ηλιακό θερμοσίφωνα έναντι κάποιας άλλης συσκευής (π.χ. ηλεκτρικό θερμοσίφωνα). Σε αυτήν την περίπτωση το κόστος που θα πρέπει να αποσβεστεί είναι το επιπλέον κόστος για την αγορά του ηλιακού και όχι το συνολικό των 1.000€
Ακόμη και αν εξετάσουμε την χειρότερη περίπτωση όπου η εγκατάσταση πρέπει να γίνει από την αρχή και την συγκρίνουμε με την "αυστηρή χρήση" του θεωρητικού κόστους ενός ηλεκτρικού θερμοσίφωνα, η επένδυση δίνει χρόνο απόσβεσης 4 χρόνια (1.000 / 248), πράγμα που σημαίνει ότι μας συμφέρει να προχωρήσουμε στην αγορά ενός ηλιακού.
Στην πράξη, ο χρόνος των 4 ετών αναμένεται να είναι αρκετά μικρότερος.

Πλεονεκτήματα από την εγκατάσταση ηλιακού θερμοσίφωνα
  • Μείωση κόστους θέρμανσης ζεστού νερού χρήσης μέχρι και 80%.
  • Μεγάλη άνεση όσον αφορά στο ζεστό νερό χρήσης.
  • Πολύ χαμηλό κόστος συντήρησης.
  • Αύξηση της αξίας του ακινήτου.
  • Φιλικός προς το περιβάλλον
Μειονεκτήματα της εγκατάστασης ηλιακού θερμοσίφωνα
Σαν μοναδικό μειονέκτημα της εγκατάστασης ενός ηλιακού θερμοσίφωνα θα μπορούσαμε να αναφέρουμε την αρχιτεκτονική αλλοίωση που επιφέρει στο σπίτι, η οποία σε ορισμένες περιπτώσεις είναι ιδιαίτερα ενοχλητική, αλλά μπορεί να αποφευχθεί αν η θέση τοποθέτησης επιλεγεί σωστά, ή αν εγκατασταθεί σύστημα βεβιασμένης κυκλοφορίας (για το οποίο δεν ισχύει η παραπάνω οικονομική ανάλυση).

Συμπεράσματα
Η μέση αναμενόμενη διάρκεια ζωής ενός ηλιακού θερμοσίφωνα, είναι 15 χρόνια.
Η επιλογή ενός υψηλής ποιότητας ηλιακού, που θα εγκατασταθεί σωστά και θα συντηρηθεί σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή εξασφαλίζει ότι ο χρόνος ζωής της επένδυσης μας θα είναι μεγαλύτερος από τον μέσο όρο και σίγουρα αρκετά μεγάλος ώστε να απολαύσουμε τα οφέλη της επένδυσης μας για πολλά χρόνια μετά την απόσβεση της δαπάνης που πραγματοποιήσαμε.
Αν σκεφτεί κανείς ότι η απόσβεση αυτής της δαπάνης θα γίνει σε διάστημα 2~4 ετών, τότε η αγορά ηλιακού θερμοσίφωνα δεν θα πρέπει να θεωρείται κόστος, αλλά μια πολύ καλή επένδυση που μας παρέχει άνεση και οικονομία για πολλά χρόνια.

Οδηγός αγοράς ηλιακού θερμοσίφωνα
Ανοικτού ή κλειστού κυκλώματος δηλαδή Φυσικής ή Βεβιασμένης κυκλοφορίας (εξαναγκασμένης)?
Φυσικής κυκλοφορίας είναι ο κλασικός ηλιακός θερμοσίφωνας στον οποίο το μπόϊλερ είναι τοποθετημένο πιο ψηλά από τους συλλέκτες. Αποτελεί την πιο οικονομική κατηγορία και απαιτεί την ελάχιστη συντήρηση. Η κυκλοφορία του διαθερμικού υγρού εντός των συλλεκτών και του μπόιλερ γίνεται με φυσική κυκλοφορία. Στις περιπτώσεις όπου το ύψος του ηλιακού θέλουμε να είναι όσο το δυνατόν πιο χαμηλό (νησιά, διατηρητέοι οικισμοί, κλπ.) υπάρχει υποκατηγορία ηλιακών χαμηλού ύψους.
Βεβιασμένης ή εξαναγκασμένης κυκλοφορίας είναι το σύστημα στο οποίο το μπόιλερ δεν είναι εγκατεστημένο πάνω από τους συλλέκτες αλλά σε διαφορετικό σημείο (π.χ. στο λεβητοστάσιο, κάτω από την σκεπή, κλπ.). Ενδείκνυται σε περιπτώσεις όπου το σύστημα είναι μεγάλης δυναμικότητας (πάνω από 500 λίτρα) ή όταν δεν θέλουμε να τοποθετηθεί το δοχείο συσσώρευσης ζεστού νερού (μπόιλερ) επάνω από τους συλλέκτες για λόγους αισθητικής, όπως γίνεται με τα κλασικά συστήματα φυσικής κυκλοφορίας. Το σύστημα αυτό έχει μεγαλύτερο κόστος αγοράς και εγκατάστασης καθώς χρησιμοποιεί πρόσθετες μονάδες όπως κυκλοφορητή, μικροελεγκτή, κλπ. Μας δίνει όμως τη δυνατότητα υλοποίησης συστημάτων ΖΝΧ μεγαλύτερης δυναμικότητας και καλύτερης αισθητικής.
Σημείο τοποθέτησης: Ταράτσα ή στέγη?

Αναλόγως του σημείου που θέλουμε να εγκαταστήσουμε τον ηλιακό πρέπει να επιλέξουμε την αντίστοιχη κατηγορία. Οι ηλιακοί είναι οι ίδιοι και στις δύο κατηγορίες. Το μόνο που αλλάζει είναι η βάση στήριξης.
Βήμα πρώτο: Επιλογή χωρητικότητας σε νερό (δεξαμενή)
Η γενική παραδοχή είναι ότι για κάθε άτομο που διαμένει στην κατοικία υπολογίζουμε 40 λίτρα ανά άτομο. Συνεπώς για ένα διαμέρισμα στο οποίο κατοικούν 4 άτομα ο ηλιακός θα πρέπει να έχει χωρητικότητα 160 λίτρα νερού. Για συστήματα που πρόκειται να εγκατασταθούν σε ξενοδοχεία, εστιατόρια, κλπ οι καταναλώσεις νερού μεταβάλλονται. Όσον αφορά αυτές τις περιπτώσεις, επικοινωνήστε μαζί μας για να υπολογίσουμε την δυναμικότητα του συστήματος που σας καλύπτει.

Tip: Η διαφορά τιμής μεταξύ ενός ηλιακού 160 και 200 λίτρων είναι μικρή. Συνεπώς αν επιλέξουμε έναν ηλιακό 200 λίτρων αντί 160 λίτρων θα έχουμε μεγαλύτερη αποθήκευση ζεστού νερού. Σε αυτή την περίπτωση θα έχουμε ζεστό νερό και την επόμενη ημέρα αν αυτή είναι συννεφιασμένη.


Αντισκωρική Προστασία Δεξαμενής
Η πιο ενδεδειγμένη και υγιεινή μέθοδος για την μακροχρόνια αντισκωρική προστασία του εσωτερικού της δεξαμενής είναι η επισμάλτωση (εμαγιέ). Υπάρχουν τέσσερις κύριες τεχνικές επισμάλτωσης που διαφέρουν πολύ σε ποιότητα: • Η πρώτη και καταλληλότερη είναι το Direct Enameling (σύμφωνα με το πρότυπο DIN 4753/3). • Η δεύτερη σε αξία είναι το Double Enameling. • Η τρίτη ποιοτικά μέθοδος είναι το Powder Enameling (ηλεκτροστατικό εμαγιέ). • Η τέταρτη (που καλό είναι να αποφεύγεται) είναι η Εποξειδική Ρητίνη. Ο ανοξείδωτος χάλυβας επίσης είναι μία επιλογή αλλά διεθνώς δεν χρησιμοποιείται λόγω της αδυναμίας σωστής συγκόλλησής του και του φαινομένου της μικροδιάβρωσης που παρουσιάζει όταν χρησιμοποιείται για αποθήκευση ζεστού νερού.
Βήμα δεύτερο: Επιλογή υλικού κατασκευής (μπόϊλερ)
Ανοξείδωτος ή Εμαγιέ ή Γαλβανιζέ?
Λέξεις περίεργες για κάποιον που τις ακούει για πρώτη φορά. Κανένας λόγος ανησυχίας.
Το μπόιλερ αποθήκευσης νερού του ηλιακού κατασκευάζεται χρησιμοποιώντας ένα από τα τρία υλικά που αναφέρουμε παρακάτω (υπάρχουν και πλαστικά μπόιλερ αλλά αυτά δεν τα προσφέρουμε):
Ανοξείδωτος χάλυβας INOX 316L
Χάλυβας
Γαλβανιζέ λαμαρίνα
Τα μπόιλερ που είναι κατασκευασμένα από ανοξείδωτο χάλυβα 316L έχουν μέγιστη αντιοξειδωτική προστασία καθώς ο ανοξείδωτος χάλυβας δεν σκουριάζει. Η επιλογή ενός ηλιακού με ανοξείδωτο μπόιλερ ή διαφορετικά INOX θα έχει το μέγιστο χρόνο ζωής. Εδώ κάποιοι κατασκευαστές προσφέρουν ανοξείδωτο μπόιλερ με χάλυβα 304L αντί 316L για μείωση κόστους.

Τα μπόιλερ που είναι κατασκευασμένα από χάλυβα είναι πιο διαδεδομένα. Για να επιτευχθεί η αντιδιαβρωτική προστασία γίνεται επισμάλτωση της επιφάνειας που έρχεται σε επαφή με το νερό του μπόϊλερ σε πολύ υψηλή θερμοκρασία, έτσι ώστε να μην σκουριάζει. Η επισμάλτωση είναι το γνωστό σε όλους μας εμαγιέ που έχουν ορισμένα σκεύη μαγειρικής. Ανάλογα με τον κατασκευαστή αναφέρονται με διάφορες ονομασίες όπως: εμαγιέ, glass, τιτανίου, titanium κλπ. Ο δεύτερος τρόπος προστασίας από την οξείδωση σε αυτή την κατηγορία είναι η προσθήκη αυτοθυσιαζόμενης ράβδου μαγνησίου, γνωστό και ως ανόδιο. Όσο μεγαλύτερες είναι οι διαστάσεις της ράβδου μαγνησίου τόσο μεγαλύτερο και το χρονικό διάστημα αντικατάστασης. Επιβάλλεται η αντικατάσταση της ράβδου μαγνησίου κάθε δυο χρόνια κατά την τακτική συντήρηση, κάτι το οποίο είναι προαπαιτούμενο από όλους τους κατασκευαστές για να ισχύει η εγγύηση.

Τα μπόιλερ που είναι κατασκευασμένα από γαλβανιζέ λαμαρίνα είναι τα πιο οικονομικά. Για να επιτευχθεί η αντιδιαβρωτική προστασία χρησιμοποιείται εποξειδική βαφή στην επιφάνεια που έρχεται σε επαφή με το νερό, έτσι ώστε να μη σκουριάζει εύκολα. Ο δεύτερος τρόπος προστασίας από την οξείδωση είναι η προσθήκη αυτοθυσιαζόμενης ράβδου μαγνησίου, γνωστό και ως ανόδιο. Επιβάλλεται η αντικατάσταση της ράβδου μαγνησίου κάθε δυο χρόνια κατά την τακτική συντήρηση κάτι το οποίο είναι προαπαιτούμενο από όλους τους κατασκευαστές για να ισχύει η εγγύηση.

Tip: Η συντήρηση ενός ηλιακού γίνεται για τη διατήρηση της απόδοσης του και ισχύει για όλους τους ηλιακούς ανεξαρτήτως υλικού κατασκευής. (Αντικατάσταση - συμπλήρωση του διαθερμικού υγρού των συλλεκτών, έλεγχος θερμοστάτη, αλλαγή ράβδου μαγνησίου, καθαρισμός μπόιλερ από άλατα, έλεγχος διατάξεων ασφαλείας). Αν τηρείται το πρόγραμμα συντήρησης η διάρκεια ζωής του ηλιακού αυξάνεται κατακόρυφα.
Tip 2: Το πάχος της μόνωσης του μπόιλερ καθώς και η πυκνότητα αυτής έχει επίδραση στις θερμικές απώλειες. Όσο μεγαλύτερο πάχος και πυκνότητα έχει η μόνωση τόσο λιγότερες είναι οι θερμικές απώλειες.
Βήμα τρίτο: Διπλής ή Τριπλής ενέργειας?
Διπλής ενέργειας σημαίνει ότι ο ηλιακός έχει δύο πηγές ενέργειας για τη θέρμανση του νερού.
Πρώτη πηγή ενέργειας: Ο Ήλιος! Τις ημέρες που υπάρχει ηλιοφάνεια ο ήλιος μας δίνει δωρεάν ενέργεια και ζεσταίνει το νερό.
Δεύτερη πηγή ενέργειας: Το ηλεκτρικό ρεύμα. Τις μέρες που υπάρχει συννεφιά και έχουμε εξαντλήσει όλο το ζεστό νερό που υπήρχε αποθηκευμένο στο μπόϊλερ, μπορούμε να ενεργοποιούμε την ηλεκτρική αντίσταση η οποία είναι εγκατεστημένη εντός του δοχείου συσσώρευσης από τον ηλεκτρικό πίνακα του σπιτιού μας και να ζεστάνουμε το νερό.

Tριπλής ενέργειας σημαίνει ότι ο συγκεκριμένος ηλιακός έχει τρεις πηγές ενέργειας για τη θέρμανση του νερού.
Πρώτη πηγή ενέργειας: Ο Ήλιος! Τις ημέρες που υπάρχει ηλιοφάνεια ο ήλιος μας δίνει δωρεάν ενέργεια και ζεσταίνει το νερό.
Δεύτερη πηγή ενέργειας: Το ηλεκτρικό ρεύμα. Τις μέρες όπου υπάρχει συννεφιά και έχουμε εξαντλήσει όλο το ζεστό νερό που υπήρχε αποθηκευμένο στο μπόϊλερ, μπορούμε να ενεργοποιούμε την ηλεκτρική αντίσταση η οποία είναι εγκατεστημένη εντός του δοχείου συσσώρευσης, από τον ηλεκτρικό πίνακα του σπιτιού μας και να ζεστάνουμε το νερό.
Τρίτη πηγή ενέργειας: Καλοριφέρ! Σε αυτή την περίπτωση το μπόιλερ του ηλιακού συνδέεται με το κύκλωμα θέρμανσης της κατοικίας. Όταν το καλοριφέρ ενεργοποιείται για τη θέρμανση της κατοικίας δίνει επιπλέον ενέργεια και στο νερό του ηλιακού έτσι ώστε να ζεσταθεί. Στην περίπτωση όπου το νερό μπορεί να είναι ήδη ζεστό (επειδή θα έχει ζεσταθεί από τον ήλιο) η ενέργεια που θα πάρει από το σύστημα θέρμανσης είναι μικρή. Αντιθέτως αν το νερό είναι κρύο επειδή υπήρχε συννεφιά, η ενέργεια που θα πάρει θα είναι μεγαλύτερη.
Βήμα τέταρτο: Επιλογή συλλέκτη
Οι συλλέκτες διακρίνονται στις εξής κατηγορίες:
Συλλέκτης μαύρης βαφής ή μαύρος Παλαιού τύπου - χαμηλής απόδοσης
Συλλέκτης επιλεκτικού τύπου. Ο συλλέκτης αυτής της κατηγορίας αποτελεί αυτή τη στιγμή τη χρυσή τομή μεταξύ απόδοσης και τιμής. Αποτελεί εξέλιξη των συλλεκτών μαύρης βαφής ενώ κατασκευαστικά είναι ίδιοι με τη διαφορά ότι χρησιμοποιείται επιλεκτικός απορροφητής ο οποίος έχει σημαντικά μεγαλύτερη απόδοση από αυτόν της πρώτης κατηγορίας ενώ από άποψη κόστους αγοράς η διαφορά είναι μικρή.
Συλλέκτης επιλεκτικού τύπου full plate. Ανήκει στην ίδια κατηγορία με τη γενική κατηγορία των επιλεκτικών συλλεκτών. Διαφοροποιείται στο γεγονός ότι ο απορροφητής είναι ενιαίος (full plate) και όχι σε λωρίδες όπως είναι στην γενική κατηγορία. Έχουν ελαφρώς μεγαλύτερη απόδοση από τους \"απλούς\" επιλεκτικούς συλλέκτες και λίγο υψηλότερη τιμή.
Συλλέκτης λυχνιών κενού. Αποτελεί ένα σχετικά νέο είδος συλλέκτη. Στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν υπάρχει κύκλωμα διαθερμικού υγρού καθώς ζεσταίνει απευθείας το νερό. Έχει μεγαλύτερη απόδοση από τους επιλεκτικούς συλλέκτες, αλλά και μεγαλύτερο κόστος αγοράς. Ενδείκνυται σε περιπτώσεις όπου έχουμε περιορισμένο χώρο εγκατάστασης ή σε σημεία όπου η ηλιοφάνεια είναι περιορισμένη.
Tip: Όσο μεγαλύτερη είναι η επιφάνεια του συλλέκτη, τόσο πιο γρήγορα ζεσταίνει το νερό.
Tip 2: Το υλικό που έχει χρησιμοποιηθεί για μόνωση του συλλέκτη καθώς και το πάχος του έχει επίδραση στην απόδοση του. Ο πετροβάμβακας θεωρείται πιο αποδοτικό υλικό από τον υαλοβάμβακα.

Η επιλογή πρέπει να γίνει με κλιματολογικά κριτήρια αλλά και βάση της θερμοκρασίας που επιθυμούμε στο ζεστό νερό.
Όσο πιο κρύο και χαμηλής ακτινοβολίας είναι το κλίμα όπου διαμένουμε ή/και όσο πιο ζεστό θέλουμε το νερό που παράγει ο ηλιακός μας τότε τόσο προτιμότερο είναι να επιλέγουμε είτε τεχνολογία επιλεκτικού συλλέκτη είτε ακόμη καλύτερα τεχνολογία σωλήνων κενού.
Προσοχή: α) Για να ονομαστεί ένας συλλέκτης επιλεκτικός πρέπει να έχει συντελεστή εκπομπής e<5%.
β) Στους συλλέκτες κενού είναι πολύ πιο αξιόπιστη η Ευρωπαϊκή τεχνολογία U-pipe απ’ ότι η Κινεζική τεχνολογία heat-pipe.

Αναλογία Δεξαμενής – Συλλέκτη
Ανάλογα με την τεχνολογία του συλλέκτη και ανάλογα με αν το ζητούμενο είναι η υψηλή θερμοκρασία του νερού ή η αποδοτικότητα του συστήματος επιλέγουμε το μέγεθος την αναλογία των λίτρων της δεξαμενής με τα τ.μ. της επιφάνειας του συλλέκτη. Για τους μαύρους συλλέκτες μία ισορροπημένη αναλογία είναι τα 50 λίτρα (καθαρής χωρητικότητας) προς 1 τετραγωνικό μέτρο καθαρής απορροφητικής επιφάνειας του συλλέκτη. Αν η αναλογία είναι μικρότερη από 50 λίτρα τότε το σύστημα ανεβάζει μεγαλύτερες θερμοκρασίες στο νερό χρήσης. Αν είναι μεγαλύτερη τότε το σύστημα δουλεύει αποδοτικότερα. Τα αντίστοιχο σημείο ισορροπίας για επιλεκτικούς συλλέκτες 65 λίτρα/τ.μ. και για τους συλλέκτες σωλήνων κενού είναι 75 λίτρα/τ.μ.

Εγγύηση: Οι εγγυήσεις διαφέρουν μεταξύ κατασκευαστών καθώς και μεταξύ ειδών. Π.χ. για τον ίδιο ηλιακό, ο συλλέκτης μπορεί να έχει 10 χρόνια εγγύηση και το μπόιλερ 5 χρόνια.


Πιστοποιήσεις και Σήματα Ποιότητας
Το πλέον αναγνωρισμένο σήμα ποιότητας για ηλιακά θερμικά συστήματα στην Ευρώπη είναι το Solar Keymark. Το Solar-Keymark πιστοποιεί τόσο την μέθοδο παραγωγής και την ποιότητα του προϊόντος όσο και την απόδοσή του. Πολλά άλλα σήματα που χρησιμοποιούνται από κατασκευαστές ηλιακών θερμοσιφώνων, που συνήθως αφορούν εργαστήρια ανεπίσημων δοκιμών, μάλλον αποπροσανατολίζουν παρά πιστοποιούν κάποιες ιδιότητες.


Οι ηλιακοί θερμοσίφωνες σε πολυκατοικία - οφέλη και ιδιαιτερότητες
Οι ηλιακοί θερμοσίφωνες είναι από τους τα πλέον αξιόπιστα και λειτουργικά μηχανήματα που λειτουργούν απρόσκοπτα και για πολλά χρόνια στα σπίτια μας, μονοκατοικίες πολυκατοικίες αλλά και σε επαγγελματικούς χώρους. Οι ηλιακοί θερμοσίφωνες σε πολυκατοικία προσφέρουν μεγάλη οικονομία άνεση και ευκολία στην χρήση με την συνεχόμενη παραγωγή ζεστού νερού. Φυσικά βασική προϋπόθεση για όλα αυτά είναι να υπάρχει ηλιοφάνεια κάτι που στην χώρα μας είναι σε αφθονία.
Ιδιαίτερα στα αστικά κέντρα και τις πολυκατοικίες θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τεχνικά στοιχεία αλλά και η υπάρχουσα νομοθεσία έτσι ώστε η εγκατάσταση του ηλιακού θερμοσίφωνα να είναι σύμφωνη με τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις άλλα και τις βέλτιστες πρακτικές. Συνοψίζοντας την εμπειρία χρόνων σε θέματα κτιριοδομικού κανονισμού – νομοθεσίας και κατασκευών, παραθέτουμε μερικές συμβουλές βασισμένες σε όσα ισχύουν αλλά και σε όσα δεν θα έπρεπε να εφαρμόζονται. Παρακάτω παραθέτουμε τις ιδαιτερότητες που μπορεί να έχει-έχουν εγκατάσταση θέση αλλά και η διαδικασία που μπορούν να εγκατασταθούν οι ηλιακοί θερμοσίφωνες σε πολυκατοικία.


Άδεια για εγκατάσταση ηλιακού θερμοσίφωνα.
Για να μπορέσει να γίνει νόμιμα και σωστά η εγκατάσταση του ηλιακού θερμοσίφωνα χρειάζεται 48ωρη άδεια (όχι άδεια μικρής κλίμακας) με κοινοποίηση στην πολεοδομία και την αστυνομία. Μόνο και μόνο τότε μπορεί να γίνει η νόμιμα η εγκατάσταση του ηλιακού – σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση η εγκατάσταση αλλά και ο ιδιοκτήτης υπόκεινται στις διατάξεις του νόμου. Άρα με την σαραναταοκτάωρη άδεια μπορούν να ξεκινήσουν οι εργασίες εγκατάστασης του ηλιακού θερμοσίφωνα. Για να εκδώσει την άδεια η πολεοδομία θέλει μια τεχνική έκθεση από μηχανικό, σχέδιο κάτοψη της πολυκατοικίας και το σύμφωνο της γενικής συνέλευσης της πολυκατοικίας ότι επιτρέπει την εγκατάσταση του ηλιακού θερμοσίφωνα.

Πολεοδομικοί περιορισμοί και νομοθεσία.
Σε μια πολυκατοικία ο ηλιακός θερμοσίφωνας μπορεί να τοποθετηθεί στην ταράτσα και εφόσον δεν επηρεάζει το ιδεατό στερεό, δηλαδή μπορεί να τοποθετηθεί στην ταράτσα όχι όμως στην απόληξη του κλιμακοστασίου. Η εγκατάσταση του ηλιακού επιτρέπεται στους ακάλυπτους χώρους των πολυκατοικιών με την επιφύλαξη περί φύτευσης οικοπέδων.

Εγκατάσταση
Οι ηλιακοί θερμοσίφωνες σε μια πολυκατοικία έχουν κάποιους περιορισμούς όσον άφορα το τεχνικό μέρος. Π.χ. ένας ηλιακός θερμοσίφωνας εγκατεστημένος στην ταράτσα πενταώροφης πολυκατοικίας δεν μπορεί ποτέ να είναι ιδιαίτερα αποδοτικός σε ένα διαμέρισμα του 1ου ορόφου. Ο λόγος είναι ότι το νερό την ώρα της ζήτησης θα είναι αρκετά παγωμένο και θα πρέπει να αφήσουμε να τρέξει το νερό μέχρι να έρθει το ζεστό νερό χρήσης από τον ηλιακό. Σε αυτές τις περιπτώσεις ιδανική λύση είναι η εγκατάσταση ενός συστήματος θέρμανσης του νερού με φυσικό αέριο. Το φυσικό αέριο (ατομικοί λέβητες φυσικού αερίου) μπορεί να ζεστάνει το νερό άμεσα (και πολύ πιο οικονομικά από τους συμβατικούς ηλεκτρικούς θερμοσίφωνες) αποφεύγοντας δε τις απώλειες του νερού λόγω μεγάλης απόστασης από την τελική χρήση.

Ένα άλλο τεχνικό θέμα που θέλει προσοχή ιδιαίτερη προσοχή είναι η εγκατάσταση και θεμελίωση του εξοπλισμού. Ο ηλιακός θερμοσίφωνας πρέπει να στερεωθεί στην πλάκα της ταράτσας. Όταν η πλάκα είναι σε παλιά οικοδομή και χωρίς μόνωση για υγρασία ή θερμομόνωση , τότε μπορεί ο ηλιακός θερμοσίφωνας να στερεωθεί πάνω στην υπάρχουσα πλάκα. Αυτό όμως που ποτέ δεν πρέπει να γίνει είναι να τρυπηθεί μονωμένη-θερμομονωμένη ταράτσα. Ο λόγος είναι να μην χαλάσει και τρυπηθεί η μόνωση που θα έχει σαν αποτέλεσμα τα νερά-υγρασία να διεισδύσουν στο ταβάνι του ρετιρέ. Στην περίπτωση που υπάρχει μόνωση, συμβουλευτείτε έναν ειδικό και μην αφήσετε να τρυπήσουν την πλάκα.

Να ευχαριστήσουμε τους ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΟΥΣ της 1ης ΕΠΑΣ ΟΑΕΔ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ για το εκπληκτικό τεχνολογικό περιεχόμενο και τα υπέροχα άρθρα που δημοσιεύουν στο blog τους.