1ον. Μελέτη και σχεδίαση μιας εσωτερικής ηλεκτρικής εγκατάστασης
1Α) Προμηθευόμαστε τα αρχιτεκτονικά σχέδια της εγκατάστασης τα οποία αναφέρουν στη κάτοψη τη χρήση του κάθε χώρου. Παίρνουμε έτσι μία πρώτη ιδέα για την εγκατάσταση που πρόκειται να υλοποιήσουμε.
1Β) Επισκεπτόμαστε το χώρο (αν πρόκειται για ανακαίνιση) για καλύτερη αντίληψη του κτιρίου και σημειώνουμε με ηλεκτρολογικά σύμβολα στο σχέδιο τις βασικότερες ανάγκες τις εγκατάστασης.
1Γ) Ερχόμαστε σε συνεννόηση με τον ιδιοκτήτη για τυχόν επιπλέον απαιτήσεις όπως τοποθέτηση και άλλων ρευματοδοτών, φωτιστικών, ξεχωριστών γραμμών για εξυπηρέτηση συσκευών μεγάλης ισχύος όπως κλιματιστικέςσυσκευές κλπ.
1Γ) Ερχόμαστε σε συνεννόηση με τον ιδιοκτήτη για τυχόν επιπλέον απαιτήσεις όπως τοποθέτηση και άλλων ρευματοδοτών, φωτιστικών, ξεχωριστών γραμμών για εξυπηρέτηση συσκευών μεγάλης ισχύος όπως κλιματιστικέςσυσκευές κλπ.
Έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε που η οικιακή ηλεκτρική εγκατάσταση οριζόταν «ένα φως και μια πρίζα» και μιας πρίζας τηλεόρασης και μιας τηλεφώνου σε κάθε δωμάτιο . Οι εφαρμογές και οι χρήσεις του ηλεκτρικού ρεύματος στις κατοικίες αυξήθηκαν και αυξάνονται διαρκώς. Αυτή η αύξηση των χρήσεων του ηλεκτρικού ρεύματος δημιουργεί νέες απαιτήσεις, οι οποίες επιδρούν βέβαια και στις οικιακές ηλεκτρικές εγκαταστάσεις. Αυτό άλλαξε σε μεγάλο βαθμό με την έλευση τεχνολογιών σε μια οικιακή ηλεκτρολογική εγκατάσταση.
Τέτοιες απλές αυξημένες απαιτήσεις είναι ένα ηλεκτρικό ρολό, μια ηλεκτρική τέντα, τουλάχιστον μια πρίζα για data και τηλέφωνο ξεχωριστή για κάθε δωμάτιο. Ακόμα μπορούμε να έχουμε ψευδοροφή με κρυφούς φωτισμούς ήταινίες led ντιμαριζόμενες ή όχι.
Επίσης, σε μια σύγχρονη κατοικία μπορούμε να έχουμε: Συναγερμό – πυρανίχνευση, κλειστό κύκλωμαπαρακολούθησης, έλεγχο φωτισμού, ρολών, συσκευών μας μέσω διαδικτύου με τη βοήθεια ενός Smartphone.
Τέτοιες απλές αυξημένες απαιτήσεις είναι ένα ηλεκτρικό ρολό, μια ηλεκτρική τέντα, τουλάχιστον μια πρίζα για data και τηλέφωνο ξεχωριστή για κάθε δωμάτιο. Ακόμα μπορούμε να έχουμε ψευδοροφή με κρυφούς φωτισμούς ήταινίες led ντιμαριζόμενες ή όχι.
Επίσης, σε μια σύγχρονη κατοικία μπορούμε να έχουμε: Συναγερμό – πυρανίχνευση, κλειστό κύκλωμαπαρακολούθησης, έλεγχο φωτισμού, ρολών, συσκευών μας μέσω διαδικτύου με τη βοήθεια ενός Smartphone.
Οι ασχολούμενοι με κτιριακές εργασίες κατοικιών δεν πρέπει να ξεχνούν ότι οι ελληνικές κατοικίες έχουν μια μέση διάρκεια ζωής μεγαλύτερη από 40 χρόνια. Άρα οι προβλέψεις, οι λύσεις, οι κατασκευές θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη το όριο αυτό.
1Δ) Αφού έχουμε έρθει σε συμφωνία με τον ιδιοκτήτη σημειώνουμε ακριβώς τις θέσεις που θα τοποθετηθούν οι ρευματοδότες, τα φωτιστικά, η ηλεκτρική κουζίνα ο θερμοσίφωνας, το ηλεκτρικό πλυντήριο ρούχων, το ηλεκτρικόπλυντήριο πιάτων κλπ., καθώς και ο πίνακας διανομής.
1Ε) Μετά από τα παραπάνω χωρίζουμε τα Φωτιστικά σημεία και τις συσκευές σε ομάδες, ώστε να είναι δυνατή ή τροφοδότηση κάθε ομάδας με ξεχωριστή γραμμή.
Κάθε γραμμή φωτισμού μπορεί να περιέχει φωτιστικά και πρίζες ή μόνο φωτιστικά και οι γραμμές πριζών να είναι ξεχωριστές. Συνιστάται για κάθε προβλεπόμενη γραμμή φωτισμού να μην ξεπερνάμε τα 10Α(2300W) και για κάθεπροβλεπόμενη γραμμή πριζών να μην ξεπερνάμε τα 16Α(3680W)
Οι γραμμές φωτισμού θα πρέπει να είναι, τουλάχιστον δύο, ώστε όταν καεί μια ασφάλεια να μην βυθιστεί όλο το σπίτι στο σκοτάδι.
Οι γραμμές φωτισμού θα πρέπει να είναι, τουλάχιστον δύο, ώστε όταν καεί μια ασφάλεια να μην βυθιστεί όλο το σπίτι στο σκοτάδι.
Αν είναι δυνατό πρέπει να έχουμε ανεξάρτητη γραμμή πριζών ή και πλυντηρίου, αλλά αυτό δεν τηρείται αυστηρά (κακώς)για λόγους οικονομίας.
Για, το θερμοσίφωνα, μαγειρείο, κλιματιστικό, πλυντήριο ρούχων ή πιάτων, θερμοσίφωνο, στεγνωτήριο και την ηλεκτρική θέρμανση πρέπει να προβλεφθούν οπωσδήποτε ανεξάρτητες γραμμές.
Στη θέση του ηλεκτρικού ψυγείου μπαίνει πρίζα σούκο. Το ψυγείο και ο απορροφητήρας συνδέονται σε μια γραμμή φωτισμού.
Ο φωτισμός του λουτρού γίνεται στεγανός δηλαδή το φωτιστικό θα αποτελείται από αρματούρα στεγανή. Επιτρέπεται μέσα στο λουτρό ή τοποθέτηση διακοπτών και πριζών σε κάποιες συγκεκριμένες ζώνες
Επίσης οι πρίζες στα μπαλκόνια θα πρέπει να είναι στεγανές.
Επίσης οι πρίζες στα μπαλκόνια θα πρέπει να είναι στεγανές.
1ΣΤ) Σχεδιάζουμε το μονογραμμικό ηλεκτρολογικό σχέδιο της εγκατάστασης πάνω στην κάτοψη.
1Ζ) Σχεδιάζουμε το μονογραμμικό ηλεκτρολογικό του ηλεκτρικού πίνακα της εγκατάστασης.
1Η) Υπολογίζουμε τις ονομαστικές τιμές των υλικών, που θα χρησιμοποιήσουμε, στηριζόμενοι πάνω στους κανονισμούς και τα πρότυπα που διέπουν τις ηλεκτρικές εσωτερικές εγκαταστάσεις (ΕΛΟΤ ΗD384).
1Θ) Πραγματοποιούμε τον προϋπολογισμό των ποσοτήτων και του κόστους των υλικών, που θα χρησιμοποιήσουμε κατά την κατασκευή της εγκατάστασης.
2ον.Κατασκευή μιας εσωτερικής ηλεκτρικής εγκατάστασης
1Η) Υπολογίζουμε τις ονομαστικές τιμές των υλικών, που θα χρησιμοποιήσουμε, στηριζόμενοι πάνω στους κανονισμούς και τα πρότυπα που διέπουν τις ηλεκτρικές εσωτερικές εγκαταστάσεις (ΕΛΟΤ ΗD384).
1Θ) Πραγματοποιούμε τον προϋπολογισμό των ποσοτήτων και του κόστους των υλικών, που θα χρησιμοποιήσουμε κατά την κατασκευή της εγκατάστασης.
2ον.Κατασκευή μιας εσωτερικής ηλεκτρικής εγκατάστασης
Αφού έχουν ολοκληρωθεί οι μελέτες ξεκινούν οι εκσκαφές.
Οι εκσκαφές γίνονται για να μπουν τα θεμέλια ενός κτιρίου - κατοικίας. Αφού ολοκληρωθούν οι εκσκαφές, θα χρειαστούν ρεύμα τα συνεργεία που θα εργαστούν στο χώρο. Το ρεύμα αυτό είναι προσωρινό, λέγεται εργοταξιακό και εξυπηρετεί τις ανάγκες των οικοδομικών εργασιών .
Για να έρθει λοιπόν το ρεύμα στο εργοτάξιο, ο πελάτης πρέπει να μεταβεί στη ΔΕΔΔΗΕ και να κάνει αίτηση εργοταξιακής παροχής. Συνήθως αυτή, για εγκαταστάσεις οικοδομικές κατοικιών είναι Παροχή Νο 2. 3Χ35Α Οπότε θα έρθει η ΔΕΔΔΗΕ στο εργοτάξιο μας να κάνει αυτοψία και να μας πει που ακριβώς θα τοποθετήσουμε την εργοταξιακή κατασκευή ή οποία περιλαμβάνει και κατασκευή από σκυρόδεμα, ώστε επάνω να τοποθετηθούν μετρητής και εργοταξιακός πίνακας.
Οι εκσκαφές γίνονται για να μπουν τα θεμέλια ενός κτιρίου - κατοικίας. Αφού ολοκληρωθούν οι εκσκαφές, θα χρειαστούν ρεύμα τα συνεργεία που θα εργαστούν στο χώρο. Το ρεύμα αυτό είναι προσωρινό, λέγεται εργοταξιακό και εξυπηρετεί τις ανάγκες των οικοδομικών εργασιών .
Για να έρθει λοιπόν το ρεύμα στο εργοτάξιο, ο πελάτης πρέπει να μεταβεί στη ΔΕΔΔΗΕ και να κάνει αίτηση εργοταξιακής παροχής. Συνήθως αυτή, για εγκαταστάσεις οικοδομικές κατοικιών είναι Παροχή Νο 2. 3Χ35Α Οπότε θα έρθει η ΔΕΔΔΗΕ στο εργοτάξιο μας να κάνει αυτοψία και να μας πει που ακριβώς θα τοποθετήσουμε την εργοταξιακή κατασκευή ή οποία περιλαμβάνει και κατασκευή από σκυρόδεμα, ώστε επάνω να τοποθετηθούν μετρητής και εργοταξιακός πίνακας.
Τα βήματα του ηλεκτρολόγου…
Αν είμαστε επαρχία (δίκτυο ΤΝ, ουδετέρωση), ο ηλεκτρολόγος μας παραλαμβάνει τον εξοπλισμό από το αρμόδιο γραφείο τεχνικών της ΔΕΔΔΗΕ και τον τοποθετεί ο ίδιος. Στη συνέχεια η ΔΕΔΔΗΕ έρχεται να τοποθετήσει μετρητή στο καβούκι (που ήδη τοποθέτησε πριν ο ηλεκτρολόγος) και το καλώδιο από το στύλο έως το μετρητή.
Αν είμαστε Αθήνα και κάποια προάστια (δίκτυο ΤΤ, άμεση γείωση) ο ηλεκτρολόγος ΔΕΝ τοποθετεί κουτί μετρητή. Το τοποθετεί η ΔΕΔΔΗΕ και αυτό.
Αν είμαστε επαρχία (δίκτυο ΤΝ, ουδετέρωση), ο ηλεκτρολόγος μας παραλαμβάνει τον εξοπλισμό από το αρμόδιο γραφείο τεχνικών της ΔΕΔΔΗΕ και τον τοποθετεί ο ίδιος. Στη συνέχεια η ΔΕΔΔΗΕ έρχεται να τοποθετήσει μετρητή στο καβούκι (που ήδη τοποθέτησε πριν ο ηλεκτρολόγος) και το καλώδιο από το στύλο έως το μετρητή.
Αν είμαστε Αθήνα και κάποια προάστια (δίκτυο ΤΤ, άμεση γείωση) ο ηλεκτρολόγος ΔΕΝ τοποθετεί κουτί μετρητή. Το τοποθετεί η ΔΕΔΔΗΕ και αυτό.
Αφού κάνουμε την αίτηση στη ΔΕΔΔΗΕ, ο ηλεκτρολόγος θα τοποθετήσει τον εργοταξιακό πίνακα ο οποίος στην περίπτωση μικρού εργοταξίου (έως πολυκατοικία ή μικρό γενικά έργο) θα έχει την παρακάτω μορφή, όπως στις φωτόπαρακάτω…
Ο πίνακας αυτός υποχρεωτικά θα περιέχει γενικό διακόπτη μονοπολικό ή τριπολικό (ανάλογα την παροχή) 40Α ή 63Α, γενική ασφάλεια 40Α, ρελέ διαρροής για πρόσθετη προστασία των συνεργείων από ηλεκτροπληξία ευαισθησίας30mA ή ακόμα καλύτερα 10mA, τουλάχιστον 3 ρευματοδότες των 16Α στεγανούς εντός του πίνακα οι οποίοι θα είναι ράγας. Για μεγαλύτερα μηχανήματα που τυχόν θα χρησιμοποιηθούν στο εργοτάξιο θα τοποθετήσουμε και πρίζεςμονοφασικές και τριφασικές βιομηχανικού τύπου 16A ή μεγαλύτερες ανάλογα τις απαιτήσεις. Ο ηλεκτρικός εργοταξιακός πίνακας θα είναι στεγανός ΙΡ44…ΙΡ67 και βαρέως τύπου ώστε να είμαστε πιο σίγουροι ότι δε θα βραχεί και ότι έχει αντοχές στη μηχανική καταπόνηση.
Η επιλογή του υλικού του εργοταξιακού πίνακα θα πρέπει να γίνει σύμφωνα με το πρότυπο EΛOT 60439-4, τα δε εύκαμπτα καλώδια πρέπει να είναι τύπου HO7RN-F ή ισοδύναμο με αυτόν τύπου όσον αφορά την αντοχή και τηστεγανότητα.
Κατασκευάζουμε επίσης γείωση, η οποία χρησιμεύει για να μην πάθει ηλεκτροπληξία κάποιος εργάτης – τεχνικός.
Η επιλογή του υλικού του εργοταξιακού πίνακα θα πρέπει να γίνει σύμφωνα με το πρότυπο EΛOT 60439-4, τα δε εύκαμπτα καλώδια πρέπει να είναι τύπου HO7RN-F ή ισοδύναμο με αυτόν τύπου όσον αφορά την αντοχή και τηστεγανότητα.
Κατασκευάζουμε επίσης γείωση, η οποία χρησιμεύει για να μην πάθει ηλεκτροπληξία κάποιος εργάτης – τεχνικός.
Κατόπιν όλων αυτών και αφού έχουμε ενημερώσει τη ΔΕΔΔΗΕ, έρχεται να μας συνδέει με το δίκτυο και είμαστε έτοιμοι !!
Σε αυτή τη φάση η οικοδομή βρίσκεται στα καλούπια (κατασκευή πλακών-δοκαριών-υποστυλωμάτων).
Θεμελιακή Γείωση
Στα θεμέλια του κτιρίου ο Ηλεκτρολόγος αναλαμβάνει δράση !! Πρέπει να κατασκευάσει την υποχρεωτική πλέον Θεμελιακή γείωση. Η θεμελιακή γείωση, η οποία αποτελεί μια εκ των διαθέσιμων μεθόδων κατασκευής γείωσης,προτείνεται και συνιστάται από όλους κατά κανόνα τους κανονισμούς και πρότυπα ηλεκτρικών εγκαταστάσεων.Παράδειγμα ο κανονισμός DIN 18015 / Teil 1 συνιστά τη θεμελιακή γείωση σε όλα τα νέα κτίρια στη Γερμανία, ήδηαπό το1976.
Στη χώρα μας η απαίτηση και η υποχρέωση για θεμελιακή γείωση στα νέα κτίρια προκύπτει από τρεις ΥπουργικέςΑποφάσεις οι οποίες εκδόθηκαν τα τελευταία χρόνια με αφορμή την εφαρμογή του εναρμονισμένου προτύπουΕΛΟΤHD 384:
Η ταινία της θεμελιακής γείωσης τοποθετείται σε κατακόρυφη θέση περιμετρικά της θεμελιώσεως σε μορφή κλειστού βρόγχου, στο εξωτερικό περίγραμμα των πέδιλων και των συνδετήριων δοκαριών των εξωτερικών τοιχίων τηςθεμελίωσης αλλά και σε εγκάρσιες και διαμήκης πεδιλοδοκούς στο κέντρο του κτιρίου συνδεδεμένη ανά 2m με τον οπλισμό.
Το συνεργείο των ηλεκτρολόγων εγκαταστατών μετά από εντολή του ηλεκτρολόγου μηχανικού τοποθετεί μέσα στα καλούπια σωληνώσεις και ειδικά κουτιά τα οποία θα τους διευκολύνουν υστέρα στο πέρασμα καλωδιώσεων και τηντοποθέτηση χωνευτών σποτ στις βεράντες, στα κλιμακοστάσια, στο υπόγειο χώρο στάθμευσης και στη πυλωτή του κτίσματος.
Στην επόμενη φάση η οικοδομή βρίσκεται στην κατασκευή της τοιχοποιίας.
Όταν κάθε όροφος τελειώνει από την τοιχοποιία του το συνεργείο των εγκαταστατών ξεκινά τα σκαψίματα στους τοίχους,
Σκάψιμο των οριζόντιων και κάθετων αυλακώσεων για την τοποθέτηση σωλήνων, κουτιών διακλάδωσης και κουτιών ρευματοδοτών - διακοπτών.
Η όλη διαδικασία γίνεται με βάση τη μελέτη και τα σχέδια που έχουμε κάνει πιο πριν.
Όταν κάθε όροφος τελειώνει από την τοιχοποιία του το συνεργείο των εγκαταστατών ξεκινά τα σκαψίματα στους τοίχους,
Σκάψιμο των οριζόντιων και κάθετων αυλακώσεων για την τοποθέτηση σωλήνων, κουτιών διακλάδωσης και κουτιών ρευματοδοτών - διακοπτών.
Η όλη διαδικασία γίνεται με βάση τη μελέτη και τα σχέδια που έχουμε κάνει πιο πριν.
-Το άνοιγμα των αυλακιών στους τοίχους θα πρέπει να γίνεται 4 τουλάχιστον ημέρες μετά το χτίσιμο των τοίχων γιατί ο τοίχος θα πρέπει να αποκτήσει την αντοχή του ώστε να μην καταστραφεί από τη διάνοιξη των αυλακιών. Το πλάτος των αυλακιών θα πρέπει να είναι ανάλογο με τον αριθμό των σωλήνων που θα τοποθετηθούν σε αυτό, ενώ το βάθος ανάλογο με τις διαμέτρους των σωλήνων.
-Το οριζόντιο σκάψιμο γίνεται περίπου 20 cm κάτω από το επίπεδο της οροφής στα τούβλα ή αν υπάρχει δοκάρι κάτω από το δοκάρι.
-Το οριζόντιο σκάψιμο γίνεται περίπου 20 cm κάτω από το επίπεδο της οροφής στα τούβλα ή αν υπάρχει δοκάρι κάτω από το δοκάρι.
Στα οριζόντια σκαψίματα σκάβουμε ("καθαρίζουμε") ένα "μάτι" από το τούβλο, δηλαδή, την πρώτη του, ας την ονομάσουμε, επίστρωση.
Είναι πολύ σημαντικό να καθαρίσει κανείς καλά το τούβλο καθ όλο το μήκος σκαψίματος και να μην αφήσει προεξοχές, δηλαδή να κάνει την επιφάνεια που μένει όσο πιο λεία γίνεται.
Καθώς προχωράμε προς τον πίνακα είναι προφανές ότι το σκάψιμο φαρδαίνει καθώς νέες σωληνώσεις (από τις άλλες γραμμές) θα αρχίσουν να μαζεύονται.
Τα σκαψίματα στα "κατεβάσματα" προς διακόπτες-πρίζες γίνονται πάλι κατά τον αυτό τρόπο χρησιμοποιώντας ειδικόμηχάνημα Για τα κουτιά διακοπτών, πριζών "καθαρίζουμε" πάλι ΜΟΝΟ ένα μάτι και το καθαρίζουμε πολύ καλά ώστε η επιφάνεια να είναι όσο πιο λεία γίνεται.
-Όπου συναντάμε κολώνα που προεξέχει εκεί τα πράγματα είναι λίγο πιο δύσκολα. Ιδανικό είναι να μην την πειράξουμε καθόλου. Πρακτικά αυτό είναι αδύνατον.
Ο μηχανικός πρέπει να έχει φροντίσει ώστε όταν υπάρχουν κολόνες που προεξέχουν αυτές να έχουν πρόσθετη γέμιση με μπετό ώστε η κολώνα να μπορεί να χαντρωθεί ελαφρώς επιφανειακά χωρίς να εμφανιστεί ο οπλισμός.
Η καλύτερη λύση είναι η τοποθέτηση κουτιών αριστερά και δεξιά της κολώνας και ένωση αυτών με πλακέ καλώδιο.
Ο μηχανικός πρέπει να έχει φροντίσει ώστε όταν υπάρχουν κολόνες που προεξέχουν αυτές να έχουν πρόσθετη γέμιση με μπετό ώστε η κολώνα να μπορεί να χαντρωθεί ελαφρώς επιφανειακά χωρίς να εμφανιστεί ο οπλισμός.
Η καλύτερη λύση είναι η τοποθέτηση κουτιών αριστερά και δεξιά της κολώνας και ένωση αυτών με πλακέ καλώδιο.
Τοποθέτηση και στερέωση των σωλήνων, κουτιών διακλάδωσης και κουτιών ρευματοδοτών - διακοπτών.
-Αφού τελειώσουν τα σκαψίματα, προχωράμε στις σωληνώσεις. Ξεκινάμε πάλι από το τέλος και τοποθετούμε πρώτα τα κουτιά διακλάδωσης και μετά τις ευθείες σωλήνες. Συνηθίζεται να χρησιμοποιούμε ευθείες πλαστικές σωλήνες με την εξής κατάταξη.
Ισχυρά ρεύματα, δηλαδή γραμμές φωτισμού (ΝΥΑ 3χ1.5 ή ΝΥΑ 3χ2.5 για ρευματοδότες) σε σωλήνα Φ13.5 και Φ 16. Αυτές τις βάζουμε συνήθως πάνω πάνω.
Τα ασθενή ρεύματα (τηλέφωνα κλπ) τα βάζουμε σε σωλήνες Φ11 εκτός από την κεραία που μπαίνει σε Φ16.
Άρα στο πάνω μέρος έχεις τα ισχυρά σου ρεύματα και στο κάτω μέρος τα ασθενή.
Ισχυρά ρεύματα, δηλαδή γραμμές φωτισμού (ΝΥΑ 3χ1.5 ή ΝΥΑ 3χ2.5 για ρευματοδότες) σε σωλήνα Φ13.5 και Φ 16. Αυτές τις βάζουμε συνήθως πάνω πάνω.
Τα ασθενή ρεύματα (τηλέφωνα κλπ) τα βάζουμε σε σωλήνες Φ11 εκτός από την κεραία που μπαίνει σε Φ16.
Άρα στο πάνω μέρος έχεις τα ισχυρά σου ρεύματα και στο κάτω μέρος τα ασθενή.
-Αν υπάρχουν τυφλά σημεία και μεγάλα περάσματα υπάρχουν στο εμπόριο κουτιά διακλάδωσης που αφαιρούνται τα πλαϊνά τους και μπορούν να τοποθετηθούν μετά το πέρασμα των σωλήνων απλά περνώντας τα κάτω από τις σωλήνες και βάζοντας λάσπη περιμετρικά καθώς και το καπάκι τους
-Εάν έχουμε ένα φωτιστικό σε κάποιο δωμάτιο το τοποθετούμε στο γεωμετρικό κέντρο του δωματίου, τους δε διακόπτες πάντα κοντά στην πόρτα και στην πλευρά πού αντιστοιχεί στο άνοιγμα αυτής.
-Εάν έχουμε ένα φωτιστικό σε κάποιο δωμάτιο το τοποθετούμε στο γεωμετρικό κέντρο του δωματίου, τους δε διακόπτες πάντα κοντά στην πόρτα και στην πλευρά πού αντιστοιχεί στο άνοιγμα αυτής.
-Στον τοίχο ο Ηλεκτρολόγος στηρίζει τις σωληνώσεις με έτοιμο σοβά ή λάσπη την οποία φτιάχνει ο ίδιος. Προσέχουμε τις αναλογίες (στην περίπτωση της λάσπης) τσιμέντου άμμου και ασβέστη, ώστε η λάσπη να ‘’κολλάει’’ και όχι να είναι νερουλή ή σφιχτή πολύ, με αποτέλεσμα οι σωλήνες μας να στηρίζονται και να μη χρειάζεται να γυρίζουμε πίσω να τις μαζεύουμε από το πάτωμα!!
Παλιότερα το στερέωμα των σωλήνων γινόταν με σύρμα. Κάποιοι ακόμα χρησιμοποιούν αυτόν τον τρόπο
Παλιότερα το στερέωμα των σωλήνων γινόταν με σύρμα. Κάποιοι ακόμα χρησιμοποιούν αυτόν τον τρόπο
- Προσέχετε ώστε οι ηλεκτρικές γραμμές να μην περνούν κοντά σε κάσες κουφωμάτων (15-20cm από την κάσα)
- Μη διακλαδίζετε πολλές γραμμές σε ένα κουτί διακλάδωσης. Ο επόμενος ηλεκτρολόγος θα αδυνατεί να επισκευάσει μια βλάβη
- Μη διακλαδίζετε πολλές γραμμές σε ένα κουτί διακλάδωσης. Ο επόμενος ηλεκτρολόγος θα αδυνατεί να επισκευάσει μια βλάβη
- Σε περίπτωση καμπής θα πρέπει η ακτίνα καμπυλότητας για σωλήνες να είναι μεγαλύτερη από 6 cm και σε περίπτωση καλωδίου το δεκαπλάσιο της εξωτερικής διαμέτρου του
- Γενικά οι αποστάσεις σκαψίματος να είναι: Πρίζες 20-30cm και στη κουζίνα 1,25cm
Διακόπτες 1,05-1,10cm
Πίνακας 1,80m
Απόσταση γραμμών από ταβάνι 20cm
Απόσταση γραμμών από κουφώματα 15-20cm Η ελάχιστη απόσταση των ηλεκτρικών γραµµών από γραµµές ζεστού νερού ορίζεται σε 30 cm.
- Γενικά οι αποστάσεις σκαψίματος να είναι: Πρίζες 20-30cm και στη κουζίνα 1,25cm
Διακόπτες 1,05-1,10cm
Πίνακας 1,80m
Απόσταση γραμμών από ταβάνι 20cm
Απόσταση γραμμών από κουφώματα 15-20cm Η ελάχιστη απόσταση των ηλεκτρικών γραµµών από γραµµές ζεστού νερού ορίζεται σε 30 cm.
Τυποποιημένα ύψη.
Ρευματοδότες 30 cm από το έδαφος,
Διακόπτες φωτισµού τoπoθετoύvται σε ύψος 105 cm ± 15 cm από το τελειωµένο δάπεδο. Με τον όρο τελειωµένο δάπεδο εννοούµε το δάπεδο µετά την πλακόστρωση του δωµατίου. Όταν ο εγκαταστάτης ηλεκτρολόγος τοποθετεί τα κουτιά των διακοπτών υπάρχει µόνο η δοµική πλάκα (µπετόν) και συνεπώς θα πρέπει να µετρήσει το ύψος 115 ± 15 cm. Δηλαδή θεωρούµε ότι το τελειωµένο δάπεδο θα είναι 10 cm υψηλότερα από τη δοµική πλάκα. Ρευματοδότες ενισχυμένοι κουζίνας 1.25m (βλέπεις σχέδιο κουζίνας),
Σημεία ρευματοδότησης κουζίνας 60cm σε μεταλλικό κουτί με αναμονή σπιράλ σωλήνας περί 15 cm προς τα κάτω.
Ο γενικός πίνακας πρέπει να τροφοδοτείται σε ύψος 1,8 m από το έδαφος
Ρευματοδότες 30 cm από το έδαφος,
Διακόπτες φωτισµού τoπoθετoύvται σε ύψος 105 cm ± 15 cm από το τελειωµένο δάπεδο. Με τον όρο τελειωµένο δάπεδο εννοούµε το δάπεδο µετά την πλακόστρωση του δωµατίου. Όταν ο εγκαταστάτης ηλεκτρολόγος τοποθετεί τα κουτιά των διακοπτών υπάρχει µόνο η δοµική πλάκα (µπετόν) και συνεπώς θα πρέπει να µετρήσει το ύψος 115 ± 15 cm. Δηλαδή θεωρούµε ότι το τελειωµένο δάπεδο θα είναι 10 cm υψηλότερα από τη δοµική πλάκα. Ρευματοδότες ενισχυμένοι κουζίνας 1.25m (βλέπεις σχέδιο κουζίνας),
Σημεία ρευματοδότησης κουζίνας 60cm σε μεταλλικό κουτί με αναμονή σπιράλ σωλήνας περί 15 cm προς τα κάτω.
Ο γενικός πίνακας πρέπει να τροφοδοτείται σε ύψος 1,8 m από το έδαφος
-Η εγκατάσταση στο δάπεδο έχει κατά καιρούς συζητηθεί κατά πόσο είναι ασφαλής η όχι .
Η αλήθεια είναι ότι τίποτα δεν είναι ασφαλές και όλα είναι ασφαλή αρκεί να συνυπάρχουν κάποιοι συγκεκριμένοι παράγοντες .
Η αλήθεια είναι ότι τίποτα δεν είναι ασφαλές και όλα είναι ασφαλή αρκεί να συνυπάρχουν κάποιοι συγκεκριμένοι παράγοντες .
Οι ηλεκτρικές γραμμές που είναι τοποθετημένες στο δάπεδο πρέπει να προστατεύονται επαρκώς, ώστε να αποφεύγεται οποιαδήποτε βλάβη που θα μπορούσε να προκληθεί από την προβλεπόμενη χρήση του δαπέδου.
Οι απαιτήσεις αυτές προέρχονται από την παράγραφο 522.8.1.6 του προτύπου
Θα πρέπει να ελεγχθεί αν η πλαστική σωλήνα που θα επιλεγεί για την εγκατάσταση στο δάπεδο έχει εξακριβωμένα μηχανική αντοχή με βάση τις απαιτήσεις των παραγράφων 522.6.1 που λέει: Οι ηλεκτρικές γραμμές πρέπει να επιλέγονται και να εγκαθίστανται έτσι, ώστε να ελαχιστοποιούνται οι κίνδυνοι βλάβης εξαιτίας μηχανικών καταπονήσεων, π,χ από κρούση, διείσδυση ή συμπίεση κατά την εγκατάσταση, τη χρήση και την συντήρησή τους.
Με βάση τις απαιτήσεις των παραγράφων 522.6.2 στις μόνιμες εγκαταστάσεις ηλεκτρικών γραμμών όπου ενδέχεται να συμβούν μέτριες ή ισχυρές κρούσεις θα πρέπει να εξασφαλίζεται η προστασία με τη λήψη ενός ή περισσοτέρων από τα ακόλουθα μέτρα: επιλογή κατάλληλων μηχανικών χαρακτηριστικών της ηλεκτρικής γραμμής, τοποθέτηση σε κατάλληλη θέση, πρόβλεψη πρόσθετης τοπικής ή γενικής μηχανικής προστασίας.
Θα πρέπει επίσης να ελεγχθεί αν τηρούνται οι απαιτήσεις του προτύπου και για τις ηλεκτρικές γραμμές στο δάπεδο σχετικά με την παρουσία νερού με βάση τις παραγράφους 522.3.1 που λέει: Οι ηλεκτρικές γραμμές πρέπει να επιλέγονται και να εγκαθίστανται έτσι, ώστε να μην προκαλείται βλάβη σε αυτές από τη διείσδυση νερού και 522.3.2 που λέει: Όταν είναι δυνατό να συγκεντρωθεί νερό, είτε από διείσδυση είτε από συμπύκνωση, στο εσωτερικό μιας ηλεκτρικής γραμμής, πρέπει να προβλέπεται τρόπος για την απαγωγή του.
Οι σωλήνες να μην περνάνε μέσα από μπάνια και wc . Να είναι σωλήνες υψηλής αντοχής ( 750Ν και άνω ) . Να μην διασταυρώνονται ( στο μέτρο του δυνατού ) με σωλήνες νερού και θέρμανσης .
Η τσιμεντοκονία που θα καλύψει το πάτωμα να είναι τουλάχιστον 8 πόντους μέχρι το τελικό αποτέλεσμα ( Δεν ισχύει αυτό σε περιπτώσεις ξύλινου πατώματος ) .
Τα καλώδια μέσα στις σωλήνες για τα ισχυρά ρεύματα θα πρέπει να είναι ΝΥΜ η ΝΥΥ και όχι ΝΥΑ ( H07V-U ), σε σωλήνες SIBI τις οποίες "πιάνουμε" στο έδαφος με τσέρκι και ρομποτόκαρφα.
Να φωτογραφηθεί το τελικό αποτέλεσμα της εγκατάστασης έτσι ώστε ο ιδιοκτήτης να γνωρίζει τα περάσματα των σωλήνων και να αποτρέψει πιθανή καταστροφή από παρεμβάσεις άλλων τεχνικών
Η τσιμεντοκονία που θα καλύψει το πάτωμα να είναι τουλάχιστον 8 πόντους μέχρι το τελικό αποτέλεσμα ( Δεν ισχύει αυτό σε περιπτώσεις ξύλινου πατώματος ) .
Τα καλώδια μέσα στις σωλήνες για τα ισχυρά ρεύματα θα πρέπει να είναι ΝΥΜ η ΝΥΥ και όχι ΝΥΑ ( H07V-U ), σε σωλήνες SIBI τις οποίες "πιάνουμε" στο έδαφος με τσέρκι και ρομποτόκαρφα.
Να φωτογραφηθεί το τελικό αποτέλεσμα της εγκατάστασης έτσι ώστε ο ιδιοκτήτης να γνωρίζει τα περάσματα των σωλήνων και να αποτρέψει πιθανή καταστροφή από παρεμβάσεις άλλων τεχνικών
Επίσης προσοχή. Το πλέγμα (ή στη γλώσσα των μαστόρων, κοτετσόσυρμα) που βάζουν μετά για να μην υπάρχουν ριγματώσεις στο σοβά κλπ κλπ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ υποχρέωση του ηλεκτρολόγου, γιατί μερικοί θεωρούν ΚΑΚΩΣ πως οηλεκτρολόγος πρέπει να το βάλει.
Aν θέλουμε να περάσουμε την ηλεκτρική γραμμή στον απέναντι τοίχο μέσα από το δάπεδο (με τους παλιούς κανονισμούς απαγορευόταν). Κατά τη διάρκεια της χωνευτής εγκατάστασης θα πρέπει να έχουμε προνοήσει να έχουμεεγκαταστήσει κουτιά διακλάδωσης 30cm από το δάπεδο έτσι ώστε να μπορέσουμε να κάνουμε τις απαραίτητες διακλαδώσεις . Βάζουμε λοιπόν συνήθως ένα τετράγωνο κουτί 7,5*7,5 και βγάζουμε από κάτω σωλήνες που θα είναι δύο διατομές μεγαλύτερες από τις σωλήνες που θα στερεώσουμε στο δάπεδο .Αυτό γιατί θέλουμε οι σωλήνες που θαεγκαταστήσουμε να ανέβουν μέχρι το κουτί διακλάδωσης και όχι να ενωθούν με μούφα στο δάπεδο .
Αν στο δάπεδο περάσουμε προκαλωδιωμένη με διατομής σωλήνας Φ20 στο κουτί διακλάδωσης θα βάλουμε σωλήνα Φ32 αντίστοιχα για τη Φ16 θα βάλουμε Φ25 .
Κατόπιν αφαιρείται ένα κομμάτι σωλήνας ( περίπου 15-20cm ) έτσι ώστε να εμφανιστούν τα καλώδια και τοποθετούνται μέσα στο κουτί διακλάδωσης .
Κατά τη διαδικασία αυτή δεν χρειάζεται καθόλου η χρήση λάσπης για τις σωλήνες παρά μόνο για την στήριξη των κουτιών Είναι σημαντικό, τα κουτιά διακοπτών και διακλαδώσεων να τοποθετούνται μία ημέρα πριν την τοποθέτηση των σωλήνων για να έχει στεγνώσει η λάσπη .
Για την περίπτωση που σε κάποια σημεία είναι πιθανόν να προστεθούν γραμμές εκ των υστέρων η λύση είναι να περάσουμε μία η δύο σωλήνες με οδηγό ( προκαλωδιωμένη με οδηγό ) για πιθανή χρήση της .
Κατά τη διαδικασία αυτή δεν χρειάζεται καθόλου η χρήση λάσπης για τις σωλήνες παρά μόνο για την στήριξη των κουτιών Είναι σημαντικό, τα κουτιά διακοπτών και διακλαδώσεων να τοποθετούνται μία ημέρα πριν την τοποθέτηση των σωλήνων για να έχει στεγνώσει η λάσπη .
Για την περίπτωση που σε κάποια σημεία είναι πιθανόν να προστεθούν γραμμές εκ των υστέρων η λύση είναι να περάσουμε μία η δύο σωλήνες με οδηγό ( προκαλωδιωμένη με οδηγό ) για πιθανή χρήση της .
Η προκαλωδιωμένη σωλήνα αν εγκατασταθεί σύμφωνα με τα παραπάνω προσφέρει τέλειο αποτέλεσμα και σημαντικό κέρδος χρόνου για τον εγκαταστάτη ηλεκτρολόγο και αυτό γιατί :
1. Δεν χρειάζεται βοηθό ο ηλεκτρολόγος για το πέρασμα των καλωδίων μέσα στη σωλήνα αφού τα καλώδια είναι ήδη περασμένα
2. Δεν αντιμετωπίζει το γνωστό πρόβλημα να κουνάει τη σωλήνα –να τη πετάει από το μπαλκόνι-να τη γυρνάει για να ξεμπερδευτεί ( οι ηλεκτρολόγοι γνωρίζουν τι εννοώ )
3. Δεν μπερδεύεται η σωλήνα και το καλώδιο και ειδικά με την ανέμη ξετυλίγματος η στήριξη των γραμμών τελειώνει γρήγορα.
4. Δεν μεταφέρει πολλά διαφορετικά υλικά ( σωλήνες διαφορετικής διατομής-καλώδια ) οπότε έχει λιγότερο όγκο στη μεταφορά τους .
-Αποφύγετε τα σιφώνια στις ηλεκτρικές γραμμές. Σύμφωνα με τους ισχύοντες Κανονισμούς Εσωτερικών Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων (ΕΛΟΤ ΗD 384.), η διάταξη των σωληνώσεων στις ηλεκτρικές γραμμές πρέπει να είναι τέτοια ώστε να αποκλείεται η είσοδος και ο εγκλωβισμός νερού μέσα σε αυτές
- Αποφύγετε το πέρασμα ηλεκτρικών γραμμών από ξένους χώρους. Μπορεί να προξενηθούν σοβαρά ατυχήματα
- Αν υπάρχουν τυφλά σημεία και μεγάλα περάσματα υπάρχουν στο εμπόριο κουτιά διακλάδωσης που αφαιρούνται τα πλαϊνά τους και μπορούν να τοποθετηθούν μετά το πέρασμα των σωλήνων απλά περνώντας τα κάτω από τις σωλήνες και βάζοντας λάσπη περιμετρικά καθώς και το καπάκι τους .
- Αποφύγετε το πέρασμα ηλεκτρικών γραμμών από ξένους χώρους. Μπορεί να προξενηθούν σοβαρά ατυχήματα
- Αν υπάρχουν τυφλά σημεία και μεγάλα περάσματα υπάρχουν στο εμπόριο κουτιά διακλάδωσης που αφαιρούνται τα πλαϊνά τους και μπορούν να τοποθετηθούν μετά το πέρασμα των σωλήνων απλά περνώντας τα κάτω από τις σωλήνες και βάζοντας λάσπη περιμετρικά καθώς και το καπάκι τους .
-Αν τώρα είμαστε σε κάποιο υπόγειο χώρο όπου έχουμε μόνο τοίχους από μπετό εκεί οι σωληνώσεις εφάπτονται επί του μπετό.
Για τους ρευματοδότες-διακόπτες αναγκαστικά θα πρέπει να σκάψουμε (χαντρώσουμε) το τοιχίο για να μην χρειαστεί να ρίξει ο σοβατζής μετά 6 cm σοβά που δύσκολα θα σταθεί.
Βέβαια οι σωστές εγκαταστάσεις σε μπετό (σωλήνες και κουτιά) στερεώνονται πριν πέσει το μπετό.
Για τους ρευματοδότες-διακόπτες αναγκαστικά θα πρέπει να σκάψουμε (χαντρώσουμε) το τοιχίο για να μην χρειαστεί να ρίξει ο σοβατζής μετά 6 cm σοβά που δύσκολα θα σταθεί.
Βέβαια οι σωστές εγκαταστάσεις σε μπετό (σωλήνες και κουτιά) στερεώνονται πριν πέσει το μπετό.
Εν συνεχεία "λασπώνουμε" σε διάφορα σημεία τα σκαψίματα ώστε να σταθεροποιηθεί το δίκτυο σωληνώσεων και να μην αρχίσουν να πέφτουν κουτιά διακλάδωσης και σωλήνες.
Δεν χρησιμοποούμε γύψο για τη σταθεροποίηση των σωλήνων και κουτιών διακλάδωσης γιατί μετά από λίγο καιρό παρατηρούμε σκάσιμο στον τοίχο, σαν μια ρωγμή όπου έχει πέσει γύψος!!
Η λάσπη είναι ένα μείγμα από τα παρακάτω υλικά: Τσιμέντο, Άμμο, ασβέστη και νερό φυσικά. Αυτά τα τρία υλικά σε σωστές αναλογίες δημιουργούν ένα υλικό το οποίο είναι ο βασικότερος τρόπος στήριξης των ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων εδώ και πολλά χρόνια.
Φτιάχνουμε το μίγμα άμμου ασβέστη με αναλογίες 2 άμμο/1 ασβέστη. Σε αυτό το μίγμα προσθέτω τσιμέντο και νερό έτσι ώστε να δημιουργηθεί η λάσπη η οποία θα κολλάει στο τούβλο και να έχει σκούρο χρώμα και όχι πορτοκαλί της άμμου. Η πολύ νερουλή λάσπη θα πέφτει, η πολύ σφιχτή ….πάλι θα πέφτει!!
Φτιάχνουμε το μίγμα άμμου ασβέστη με αναλογίες 2 άμμο/1 ασβέστη. Σε αυτό το μίγμα προσθέτω τσιμέντο και νερό έτσι ώστε να δημιουργηθεί η λάσπη η οποία θα κολλάει στο τούβλο και να έχει σκούρο χρώμα και όχι πορτοκαλί της άμμου. Η πολύ νερουλή λάσπη θα πέφτει, η πολύ σφιχτή ….πάλι θα πέφτει!!
Επίσης, αφού τελειώσει αυτή η φάση, πριν φύγουμε καλό είναι να "τρίψουμε" ελαφρώς τα λασπώματα με το μιστρί ώστε να μπορεί να πιάσει καλύτερα το επίχρισμα (σοβάς) που θα πέσει μετά.
Και μην ξεχνάμε σε όλα τα κουτάκια να τοποθετήσουμε σκληρό χαρτί για να μην γεμίσουν σοβά και μετά άντε να τα βρεις, αν και τα καινούργια κουτιά έχουν ειδικά καπάκια που αφού περάσει ο σοβατζής αφαιρούνται
Και μην ξεχνάμε σε όλα τα κουτάκια να τοποθετήσουμε σκληρό χαρτί για να μην γεμίσουν σοβά και μετά άντε να τα βρεις, αν και τα καινούργια κουτιά έχουν ειδικά καπάκια που αφού περάσει ο σοβατζής αφαιρούνται
Χρησιμοποιούμε κατάλληλα κουτιά διακλάδωσης, άλλου είδους σε εγκατάσταση τοίχου και βαρέως τύπου σε εγκατάσταση ψευδοροφής. Σε εγκατάσταση ψευδοροφής προβλέπουμε όσο είναι δυνατόν, τα κουτιά να βρίσκονται κοντάσε κάποια θυρίδα επίσκεψης ώστε να είναι προσβάσιμα για οποιαδήποτε αλλαγή ή σφάλμα προκύψει στην πορεία του χρόνου. Σε εγκαταστάσεις πατώματος δεν χρησιμοποιούμε κουτιά. Οι σωλήνες πρέπει να οδεύουν μονοκόμματες από το ένα σημείο τοίχου (όπου μπορούμε να βάλουμε κουτί για διακλάδωση) ως το απέναντι.
Όσο για τα κουτιά διακόπτου, εδώ έχουμε φυσικά αυξημένες απαιτήσεις. Πρέπει ο ιδιοκτήτης να έχει αποφασίσει τι είδους διακόπτες και ρευματοδότες θα βάλει στο χώρο, οπότε και να τοποθετηθούν τα κατάλληλα κουτιά. Πλέον, έχουμε συναντήσει διπλά και τριπλά κουτιά, ακόμη και εξάδες. Αυτοί οι συνδυασμοί απαιτούν άλλου είδους υλικό, που η κάθε εταιρεία έχει και διαφορετικό κουτί για τα στοιχεία της. Ενιαία πλαίσια στο διακοπτικό υλικό και πολλά άλλα.
Τα πράγματα με την επιλογή σωλήνων είναι απλά όταν πρόκειται για κατοικίες. Η επιλογή των σωληνώσεων γίνεται κυρίως εμπειρικά και σπανίως μπορεί κανείς να κάνει λάθος.
Πιο συγκεκριμένα στην καθημερινή πρακτική που έχει αποδειχθεί αρκούντος ικανοποιητική ισχύει :
Φ13.5 για έως και 2 γραμμές ΝΥΑ 3χ1.5
Φ16 για έως και 2 γραμμές ΝΥΑ 3χ2.5 ή με γείωση 1.5 mm2
Φ11 για τηλεφωνικά καλώδια και άλλα ασθενή (π.χ. 4χ0.22mm2 κλπ)
Φ13.5 για UTP
Φ16 για κεραίες
Φ20 για καλώδια ΝΥΜ 3χ1.5 και 3χ2.5mm2
Φ25 για παροχές. Ειδικά εδώ μπορεί κανείς να ρίξει π.χ. σε μια τριφασική εγκατάσταση τους 3 αγωγούς των φάσεων σε μια σωλήνα και τους άλλου 2 σε μια δεύτερη σωλήνα.
Η αντιστοιχία της διαμέτρου σωλήνων προς την διατομή και τον αριθμό των περιεχομένων αγωγών καθορίζεται από την ακόλουθη σχέση:Φ16 για έως και 2 γραμμές ΝΥΑ 3χ2.5 ή με γείωση 1.5 mm2
Φ11 για τηλεφωνικά καλώδια και άλλα ασθενή (π.χ. 4χ0.22mm2 κλπ)
Φ13.5 για UTP
Φ16 για κεραίες
Φ20 για καλώδια ΝΥΜ 3χ1.5 και 3χ2.5mm2
Φ25 για παροχές. Ειδικά εδώ μπορεί κανείς να ρίξει π.χ. σε μια τριφασική εγκατάσταση τους 3 αγωγούς των φάσεων σε μια σωλήνα και τους άλλου 2 σε μια δεύτερη σωλήνα.
• Μέχρι 4 αγωγοί 1,5 mm² σε πλαστικό σωλήνα ή χαλυβδοσωλήνα Φ-13,5 mm.
• Από 5 - 7 αγωγοί 1,5 mm² σε πλαστικό σωλήνα ή χαλυβδοσωλήνα Φ-16 mm.
• Από 8 - 12 αγωγοί 1,5 mm² σε πλαστικό σωλήνα Φ-23 mm ή χαλυβδοσωλήνα Φ-21 mm.
• Μέχρι 5 αγωγοί 2,5 mm² σε πλαστικό σωλήνα ή χαλυβδοσωλήνα Φ-16 mm. • Μέχρι 3 αγωγοί 4 mm² σε πλαστικό σωλήνα ή χαλυβδοσωλήνα Φ-16 mm.
• 4 - 5 αγωγοί 4 mm² σε πλαστικό σωλήνα Φ-23 mm ή χαλυβδσωλήνα Φ-21 mm.
• Μέχρι 3 αγωγοί 6 mm² σε πλαστικό σωλήνα ή χαλυβδοσωλήνα Φ-16 mm.
• 4 - 5 αγωγοί 6 mm² σε πλαστικό σωλήνα Φ-23 mm ή χαλυβδοσωλήνα Φ-21 mm.
• Από 5 - 7 αγωγοί 1,5 mm² σε πλαστικό σωλήνα ή χαλυβδοσωλήνα Φ-16 mm.
• Από 8 - 12 αγωγοί 1,5 mm² σε πλαστικό σωλήνα Φ-23 mm ή χαλυβδοσωλήνα Φ-21 mm.
• Μέχρι 5 αγωγοί 2,5 mm² σε πλαστικό σωλήνα ή χαλυβδοσωλήνα Φ-16 mm. • Μέχρι 3 αγωγοί 4 mm² σε πλαστικό σωλήνα ή χαλυβδοσωλήνα Φ-16 mm.
• 4 - 5 αγωγοί 4 mm² σε πλαστικό σωλήνα Φ-23 mm ή χαλυβδσωλήνα Φ-21 mm.
• Μέχρι 3 αγωγοί 6 mm² σε πλαστικό σωλήνα ή χαλυβδοσωλήνα Φ-16 mm.
• 4 - 5 αγωγοί 6 mm² σε πλαστικό σωλήνα Φ-23 mm ή χαλυβδοσωλήνα Φ-21 mm.
Όταν έχουμε συνδυασμό τοίχου και ψευδοροφής, οι σωληνώσεις μας γίνονται μόνο μέχρι το ύψος της ψευδοροφής και λίγα εκατοστά πιο πάνω ώστε να οδεύσουν τα καλώδια στον οροφή, χωρίς να φαίνονται από κάτω. Όμως, σε περίπτωση που θα έχουμε διακλαδώσεις, θα πρέπει τα κουτιά διακλάδωσης να τοποθετούνται κάτω από την ψευδοροφή (ώστε να είναι επισκέψιμα αν χρειαστεί) ή εντός ψευδοροφής (κουτιά εξωτερικού τύπου) αρκεί να είναι κοντά σε θυρίδες επίσκεψης. Άρα σε μια εγκατάσταση που θα υπάρχουν ψευδοροφές, σε εκείνα τα σημεία δεν κάνουμε τίποτα, όλα θα γίνουν μετά τους σοφάδες. Αρκούμαστε μόνο στις κατακόρυφες οδεύσεις σωλήνων.
2Γ) Περνάμε τα καλώδια των κυκλωμάτων μέσα στους σωλήνες με την βοήθεια της ατσαλίνας.
Τα βασικότερα εργαλεία για να ξεκινήσουμε το πέρασμα των καλωδίων είναι τα εξής:
Σφυράκι (όχι βαριοπούλα) για να βρούμε τα κουτιά διακλάδωσης που, παρ όλα τα χαρτάκια που βάλαμε ώστε να βρίσκουμε εύκολα τα κουτάκια μας, έχουν θαφτεί αρκετά βαθιά στο σοβά, εκεί χρειάζεται ένα έμπειρο αυτί και σφυράκι.
Στα κατακόρυφα σημεία που είναι βαθιά, θα τα βρούμε ρίχνοντας νερό μέσα στο σωλήνα και περιμένοντας λίγα δευτερόλεπτα να δούμε την υγρασία να βγαίνει από το σοβά !!Είναι η διαδικασία που θα κάνουμε πριν από κάθε άλληστο στάδιο της Καλωδίωσης. Πρέπει να ανοίξουμε (βρούμε) όλα τα κουτάκια ή τουλάχιστον τα περισσότερα και εφόσον έχουμε πλήρη εικόνα της εγκατάστασης, ξεκινάμε να περνάμε τα καλώδια με την ατσαλίνα
Στα κατακόρυφα σημεία που είναι βαθιά, θα τα βρούμε ρίχνοντας νερό μέσα στο σωλήνα και περιμένοντας λίγα δευτερόλεπτα να δούμε την υγρασία να βγαίνει από το σοβά !!Είναι η διαδικασία που θα κάνουμε πριν από κάθε άλληστο στάδιο της Καλωδίωσης. Πρέπει να ανοίξουμε (βρούμε) όλα τα κουτάκια ή τουλάχιστον τα περισσότερα και εφόσον έχουμε πλήρη εικόνα της εγκατάστασης, ξεκινάμε να περνάμε τα καλώδια με την ατσαλίνα
Άλλο βασικό εργαλείο είναι το σαπούνι, ή η πούδρα. Το χρησιμοποιούμε ώστε τα καλώδια να περνάνε στις σωλήνες χωρίς παίδεμα, αλλά και για να μην τρίβονται οι μονώσεις με το τράβηγμα. Το καλύτερο πάντως (κατά ένα φίλο μου έμπειρο ηλεκτρολόγο από τον οποίο άντλησα κάποιες πληροφορίες http://electricalnews.gr) είναι τριμμένο πράσινο σαπουνάκι, με καυστική ποτάσα ή μη, σε μπουκάλι 1 + 1/2 λίτρου, με τρυπούλα στο καπάκι και βρέχουμε στο χεράκι μας στα δύσκολα σημεία. Το πράσινο σαπουνάκι το προτείνω γιατί γλυστράει αρκετά, ακόμη και στεγνό δε κολλάει το καλώδιο!! Ενώ το απορυπαντικό πιάτων κολλάει μόλις στεγνώσει!!
Πεπλατυσμένα καλώδια (πλακέ)
Τα πλακέ καλώδια επιτρέπονται να εγκαθίστανται μόνο σε ξηρούς χώρους και μόνο μέσα ή κάτω από σοβά ο οποίος πρέπει να τα καλύπτει σε όλο το μήκος τους. Πρέπει να ενώνονται μόνο μέσα σε μονωτικά κουτιά Δεν επιτρέπεται: Να τοποθετούνται πάνω σε εύφλεκτα υλικά. Να γίνονται δέσμες. Να εγκαθίστανται κάτω από γυψοσανίδες. Να εγκαθίστανται πάνω ή κάτω από μεταλλικό ενισχυτικό στοιχείο του επιχρίσματος (π.χ. πλέγμα). Οι απαιτήσεις αυτές προέρχονται από το άρθρο 521.7 του προτύπου.
Μερικοί ρωτάτε αν μπορείτε να βάλετε πλακέ καλώδιο (σειρίδα) σε φωτιστικό βεράντας: Το πρότυπο ΕΛΟΤ HD 384 αφιερώνει όλη την παράγραφο 521.7 στα πεπλατυσμένα καλώδια δίνοντας πολλές λεπτομέρειες σχετικά με τη χρήση τους.
Μερικοί ρωτάτε αν μπορείτε να βάλετε πλακέ καλώδιο (σειρίδα) σε φωτιστικό βεράντας: Το πρότυπο ΕΛΟΤ HD 384 αφιερώνει όλη την παράγραφο 521.7 στα πεπλατυσμένα καλώδια δίνοντας πολλές λεπτομέρειες σχετικά με τη χρήση τους.
Πιο συγκεκριμένα: στην υποπαράγραφο 521.7.1 αναφέρονται τα εξής : Τα πεπλατυσµένα οικιακά καλώδια επιτρέπεται να εγκαθίστανται µόνο σε ξηρούς χώρους και µόνο µέσα ή κάτω από επίχρισµα το οποίο πρέπει να τα καλύπτει σε όλο το µήκος τους. Η βεράντα δεν αποτελεί ξηρό χώρο και κατά συνέπεια δεν επιτρέπεται να εγκαθιστούμε πλακέ καλώδια εκεί.
Να διευκρινίσουμε ότι η σαφής διάκριση των χώρων της εγκατάστασης , σε ξηρούς , υγρούς κ.τ.λ. υπάρχει στους ΚΕΗΕ και όχι στο πρότυπο ΕΛΟΤ HD 384.
Σε περίπτωση που το διαμέρισμα στο οποίο καλείστε να τοποθετήσετε τα φωτιστικά στη βεράντα κατοικείται ήδη, αποφύγετε να χρησιμοποιήσετε το ταβάνι αλλά τοποθετήστε τα πάνω ή δίπλα από τις μπαλκονόπορτες σε μορφή απλίκας ή σποτ και βέβαια κοντά σε κουτί διακλάδωσης. Αν πάλι ο πελάτης επιμένει να μπουν τα φωτιστικά στην οροφή της βεράντας, τότε μπορείτε να σκάψετε περνώντας σωλήνα και καλώδιο (όχι πλακέ) κατά τα γνωστά, κάνοντας χρήση της παραγράφου 527.2 με τον τίτλο «Σφράγιση των διελεύσεων των ηλεκτρικών γραµµών».
Πιο συγκεκριμένα στην υποπαράγραφο 527.2.5 αναγράφονται τα εξής :Οι ηλεκτρικές γραµµές δεν επιτρέπεται να διαπερνούν τα φέροντα στοιχεία της κατασκευής του κτιρίου εκτός αν µπορεί να εξασφαλισθεί ότι διατηρούνται πλήρως, µετά τη διέλευση, τα χαρακτηριστικά του στοιχείου (δες Πρότυπο ISO 834).
Ουσιαστικά δηλαδή, η διάνοιξη της γραμμής δεν θα πρέπει να προκαλεί πρόβλημα στο φέροντα οπλισμό (δοκάρια , στύλους). Μια τέτοια διαδικασία πρέπει να πληροί και τις υπόλοιπες προδιαγραφές της παραγράφου 527.2 και βέβαια να πραγματοποιείται πάντα σε συνεννόηση με τον μηχανικό του έργου.
Τοπικά ανοίγματα (εγχειρήσεις των σωλήνων) για τη διευκόλυνση των συρματώσεων είναι επικίνδυνα, γιατί μειώνουν την αντοχή και την ασφάλεια των σωληνώσεων και δεν εξασφαλίζουν μελλοντική αντικατάσταση των αγωγών.
Κατά την εκλογή των αγωγών θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη οι πίνακες με τη μέγιστη επιτρεπόμενη ένταση.
Όλοι οι αγωγοί που βρίσκονται μέσα σε ένα σωλήνα θα πρέπει να ασφαλίζονται από την ίδια ομάδα ασφαλειών. Ως ομάδα ασφαλειών στα τριφασικά κυκλώματα θεωρούμε τις ασφάλειες των τριών φάσεων που τροφοδοτούν το κύκλωμα, ενώ στο μονοφασικό κύκλωμα ομάδα θεωρείται μόνο η ασφάλεια που τροφοδοτεί το μονοφασικό κύκλωμα.
Κατά την εκλογή των αγωγών θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη οι πίνακες με τη μέγιστη επιτρεπόμενη ένταση.
Όλοι οι αγωγοί που βρίσκονται μέσα σε ένα σωλήνα θα πρέπει να ασφαλίζονται από την ίδια ομάδα ασφαλειών. Ως ομάδα ασφαλειών στα τριφασικά κυκλώματα θεωρούμε τις ασφάλειες των τριών φάσεων που τροφοδοτούν το κύκλωμα, ενώ στο μονοφασικό κύκλωμα ομάδα θεωρείται μόνο η ασφάλεια που τροφοδοτεί το μονοφασικό κύκλωμα.
Ηλεκτρικές γραμμές, τοποθέτηση αγωγών
Ένα πολυπολικό καλώδιο, ένας σωλήνας ή ένα διαμέρισμα καναλιού καλωδίου πρέπει να περιλαμβάνει μόνο τους αγωγούς του ίδιου κυκλώματος.
Εκτός και αν τηρούνται και οι τέσσερις επόμενοι όροι:
α.Όλοι οι αγωγοί έχουν μόνωση για την υψηλότερη ονομαστική τάση που υπάρχει σε αυτά τα κυκλώματα.
β.Όλοι οι αγωγοί ανήκουν σε κυκλώματα που έχουν κοινή γενική διάταξη προστασίας και απομόνωσης.
γ.Κάθε κύκλωμα έχει ιδιαίτερη προστασία από υπερεντάσεις.
δ.Αν οι σωλήνες ή τα κανάλια καλωδίων είναι μεταλλικά, οι αγωγοί φάσεων πρέπει να έχουν την ίδια διατομή ή οι διατομές να μην διαφέρουν περισσότερο από 1:2.
Οι απαιτήσεις αυτές προέρχεται από την παράγραφο 521.6.2 του προτύπου.
Στην Ψευδοροφή (μετά από το σοβάντισμα):
Στις ψευδοροφές θα χρησιμοποιήσουμε καλώδια ΝΥΜ για παροχές ισχύος και κανονικά καλώδια δικτύου ή συναγερμού –CCTV κλπ και όλα αυτά στηριγμένα ή σε σχάρες καλωδίων (εάν υπάρχει το περιθώριο κενού μεταξύ πλάκας και γυψοσανίδας, συνήθως πάνω από 10cm) ή με ειδικά στηρίγματα (κολάρα αποστάσεως ή πεταλούδες ή όπως αλλιώς τα ονομάζει η κάθε εταιρεία). Απαγορεύεται το σφίξιμο ενός τσούρμου καλωδίων (όπως πολλές φορές έχουμε συναντήσει σε δουλειές) το οποίο περιέχει από καλώδια ισχύος μέχρι UTP, TV, CCTV, συναγερμών κλπ. Πρέπει να γίνει συνήθεια και συνείδηση, ότι τα ασθενή και τα ισχυρά πρέπει να έχουν ξεχωριστή στήριξη και μάλιστα όταν οδεύουν παράλληλα, να υπάρχει απόσταση μεταξύ τους.
Στις ψευδοροφές θα χρησιμοποιήσουμε καλώδια ΝΥΜ για παροχές ισχύος και κανονικά καλώδια δικτύου ή συναγερμού –CCTV κλπ και όλα αυτά στηριγμένα ή σε σχάρες καλωδίων (εάν υπάρχει το περιθώριο κενού μεταξύ πλάκας και γυψοσανίδας, συνήθως πάνω από 10cm) ή με ειδικά στηρίγματα (κολάρα αποστάσεως ή πεταλούδες ή όπως αλλιώς τα ονομάζει η κάθε εταιρεία). Απαγορεύεται το σφίξιμο ενός τσούρμου καλωδίων (όπως πολλές φορές έχουμε συναντήσει σε δουλειές) το οποίο περιέχει από καλώδια ισχύος μέχρι UTP, TV, CCTV, συναγερμών κλπ. Πρέπει να γίνει συνήθεια και συνείδηση, ότι τα ασθενή και τα ισχυρά πρέπει να έχουν ξεχωριστή στήριξη και μάλιστα όταν οδεύουν παράλληλα, να υπάρχει απόσταση μεταξύ τους.
ΟΔΗΓΙΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΛΩΔΙΩΣΕΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ
Η όδευση των ασθενών ρευμάτων συνηθίζεται να περνά από το πάτωμα εντός των κατάλληλων σωλήνων,χωρίς να αποκλείεται η όδευση και από τους τοίχους
Τα καλώδια θα είναι UTP cat6 ή cat5Ε και θα οδεύουν σε ανεξάρτητη σωλήνα καθ’όλο τους το μήκος.
Η όδευση των ασθενών ρευμάτων συνηθίζεται να περνά από το πάτωμα εντός των κατάλληλων σωλήνων,χωρίς να αποκλείεται η όδευση και από τους τοίχους
Τα καλώδια θα είναι UTP cat6 ή cat5Ε και θα οδεύουν σε ανεξάρτητη σωλήνα καθ’όλο τους το μήκος.
Από κοινό σωλήνα θα πρέπει να περνούν μόνο UTP cat6 ή cat5Ε που αφορούν VOICE – DATA.
Δεν πρέπει να περνάει καλώδιο άλλης χρήσης μέσα στον ίδιο σωλήνα (π.χ κεραίας TV).
Ο κανόνας αυτός είναι αυστηρός, όταν πρόκειται για χαμηλή τάση, και καλό είναι να τηρείται σχολαστικά.
Καθ’ όλη την διαδρομή θα πρέπει η όδευση των συγκεκριμένων καλωδίων να απέχει από την όδευση των ισχυρών ρευμάτων κατά 5 – 10 cm.
Δεν πρέπει να περνάει καλώδιο άλλης χρήσης μέσα στον ίδιο σωλήνα (π.χ κεραίας TV).
Ο κανόνας αυτός είναι αυστηρός, όταν πρόκειται για χαμηλή τάση, και καλό είναι να τηρείται σχολαστικά.
Καθ’ όλη την διαδρομή θα πρέπει η όδευση των συγκεκριμένων καλωδίων να απέχει από την όδευση των ισχυρών ρευμάτων κατά 5 – 10 cm.
-Θα πρέπει για τα καλώδια αυτά να αποφεύγονται τανύσεις και τσακίσματα, ενώ, όταν απαιτείται όδευση 90ο, θα πρέπει να κάνουν κούρμπες με διάμετρο > 4 cm
- Κατά το ρίξιμο θα πρέπει να μην τραβιούνται με ιδιαίτερη φόρα και βιασύνη, ώστε να αποφεύγονται οι μεταξύ τους κόμποι.
- Κατά το ρίξιμο θα πρέπει να μην τραβιούνται με ιδιαίτερη φόρα και βιασύνη, ώστε να αποφεύγονται οι μεταξύ τους κόμποι.
-Το καλώδιο 4 ζευγών να μην σχηματίζει κύκλους στο τελείωμά του
- Το καλώδιο δεν πρέπει να πατιέται.
- Να μην σφίγγουμε πολύ ομάδα καλωδίων UTP, όταν τα δένουμε μεταξύ τους ή τα στερεώνουμε σε σχάρες, σε κανάλια.
- Να μην εγκαθιστούμε τα καλώδια δίπλα σε πηγές θορύβου, όπως, π.χ., ηλεκτρικές μηχανές, λάμπες φθορισμού ή παράλληλα με γραμμές ενέργειας.
- Το καλώδιο δεν πρέπει να πατιέται.
- Να μην σφίγγουμε πολύ ομάδα καλωδίων UTP, όταν τα δένουμε μεταξύ τους ή τα στερεώνουμε σε σχάρες, σε κανάλια.
- Να μην εγκαθιστούμε τα καλώδια δίπλα σε πηγές θορύβου, όπως, π.χ., ηλεκτρικές μηχανές, λάμπες φθορισμού ή παράλληλα με γραμμές ενέργειας.
Επίσης προτείνεται κάποιο κουτί που θα περιέχει μόνο το κέντρο των ασθενών ρευμάτων. Σε αρκετά απαιτητικές κατοικίες, είναι απαραίτητη η χρήση κάποιου Rack.
2Δ) Πραγματοποιούμε τις συνδεσμολογίες των διακλαδώσεων και κλείνουμε τα κουτιά.
Οι ενώσεις και οι διακλαδώσεις των αγωγών πρέπει υποχρεωτικά να γίνονται μέσα στα κουτιά διακλάδωσης και όχι μέσα στους σωλήνες.
Οι συνδέσεις πρέπει να γίνονται με τέτοιο τρόπο που να αποκλείονται μελλοντικοί σπινθηρισμοί που θα οδηγούσαν σε υπερθερμάνσεις και διακοπές λειτουργίας. Για το λόγο αυτό πρέπει να χρησιμοποιούνται κατάλληλοι διακλαδωτήρες.
Οι ενώσεις και οι διακλαδώσεις των αγωγών πρέπει υποχρεωτικά να γίνονται μέσα στα κουτιά διακλάδωσης και όχι μέσα στους σωλήνες.
Οι συνδέσεις πρέπει να γίνονται με τέτοιο τρόπο που να αποκλείονται μελλοντικοί σπινθηρισμοί που θα οδηγούσαν σε υπερθερμάνσεις και διακοπές λειτουργίας. Για το λόγο αυτό πρέπει να χρησιμοποιούνται κατάλληλοι διακλαδωτήρες.
2Ε) Συναρμολογούμε τον ηλεκτρικό πίνακα τον δοκιμάζουμε και την συνέχεια τον τοποθετούμε.
Η επιλογή της θέσης των πινάκων διανομής χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή. Οι πίνακες και οι υποπίνακες διανομής θα πρέπει να είναι εύκολα προσπελάσιμοι και να έχουν ευανάγνωστη σήμανση των ηλεκτρολογικών υλικών ιδιαίτερα των διατάξεων απομόνωσης και διακοπής. Γενικά, θα πρέπει να υπάρχουν ευανάγνωστες περιγραφές στα ηλεκτρολογικά υλικά που βρίσκονται στους πίνακες και στους υποπίνακες διανομής.
-Για όργανα προστασίας από βραχυκύκλωμα και υπερφόρτιση θα πρέπει να προτιμώνται αυτόματες ασφάλειες για εύκολη επαναφορά σε περίπτωση διακοπής από βραχυκύκλωμα ή υπερφόρτιση.
-Θα πρέπει να μην τροφοδοτούνται πολλές ηλεκτρικές γραμμές και καταναλώσεις από μια μόνο διάταξη διαφορικού ρεύματος (ρελέ διαρροής). Να γίνεται κατανομή σε περισσότερες διατάξεις. Η καλύτερη λύση είναι κάθε ηλεκτρική γραμμή (αναχώρηση) από πίνακα να ασφαλίζεται με διάταξη που να περιλαμβάνει μικροαυτόματο και ρελέ διαρροής.
Η επιλογή της θέσης των πινάκων διανομής χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή. Οι πίνακες και οι υποπίνακες διανομής θα πρέπει να είναι εύκολα προσπελάσιμοι και να έχουν ευανάγνωστη σήμανση των ηλεκτρολογικών υλικών ιδιαίτερα των διατάξεων απομόνωσης και διακοπής. Γενικά, θα πρέπει να υπάρχουν ευανάγνωστες περιγραφές στα ηλεκτρολογικά υλικά που βρίσκονται στους πίνακες και στους υποπίνακες διανομής.
-Για όργανα προστασίας από βραχυκύκλωμα και υπερφόρτιση θα πρέπει να προτιμώνται αυτόματες ασφάλειες για εύκολη επαναφορά σε περίπτωση διακοπής από βραχυκύκλωμα ή υπερφόρτιση.
-Θα πρέπει να μην τροφοδοτούνται πολλές ηλεκτρικές γραμμές και καταναλώσεις από μια μόνο διάταξη διαφορικού ρεύματος (ρελέ διαρροής). Να γίνεται κατανομή σε περισσότερες διατάξεις. Η καλύτερη λύση είναι κάθε ηλεκτρική γραμμή (αναχώρηση) από πίνακα να ασφαλίζεται με διάταξη που να περιλαμβάνει μικροαυτόματο και ρελέ διαρροής.
2ΣΤ) Τοποθετούμε τους διακόπτες φωτισμού, τους ρευματοδότες, τα φωτιστικά, κρυφούς φωτισμούς τον ηλεκτρικό θερμοσίφωνα και τις υπόλοιπες ηλεκτρικές συσκευές που απαιτείται απευθείας σύνδεση τους με την εγκατάσταση χωρίς την παρεμβολή ρευματολήπτη (φις).
Κοντά στους πίνακες διανομής, επίσης κοντά στις εξόδους και στα κλιμακοστάσια της κατοικίας είναι χρήσιμο να προβλεφτεί η εγκατάσταση φωτιστικών ασφαλείας ώστε σε περίπτωση πλήρους διακοπής της τάσης τροφοδοσίας ναυπάρχει ένας στοιχειώδης φωτισμός για κίνηση, έλεγχο και προσανατολισμό.
Κοντά στους πίνακες διανομής, επίσης κοντά στις εξόδους και στα κλιμακοστάσια της κατοικίας είναι χρήσιμο να προβλεφτεί η εγκατάσταση φωτιστικών ασφαλείας ώστε σε περίπτωση πλήρους διακοπής της τάσης τροφοδοσίας ναυπάρχει ένας στοιχειώδης φωτισμός για κίνηση, έλεγχο και προσανατολισμό.
2Ζ) Πραγματοποιούμε οπτικό έλεγχο της εγκατάστασης και στη συνέχεια διεξάγουμε δοκιμές για να εξακριβώσουμε την συνέχεια των κυκλωμάτων, την αντίσταση μόνωσης που προβλέπεται να έχουν τα καλώδια κλπ.
2Η) Από τη στιγμή που ο έλεγχος της εγκατάστασης πραγματοποιήθηκε με επιτυχία δηλώνουμε στη ΔΕΗ ότι είμαστε έτοιμοι για να μας τροφοδοτήσει.
Παίρνουμε την ΥΔΕ και πηγαίνουμε στον πάροχο ώστε να κάνουμε αίτηση αλλαγής από εργοταξιακή παροχή σε μόνιμη. Ανάλογα με τις απαιτήσεις ισχύος του ακινήτου από καταναλώσεις, θα ζητήσουμε και την ανάλογη παροχή.
Παίρνουμε την ΥΔΕ και πηγαίνουμε στον πάροχο ώστε να κάνουμε αίτηση αλλαγής από εργοταξιακή παροχή σε μόνιμη. Ανάλογα με τις απαιτήσεις ισχύος του ακινήτου από καταναλώσεις, θα ζητήσουμε και την ανάλογη παροχή.
Books Eσωτερικες ηλεκτρικες εγκαταστασεις - ηλεκτρολογικη μελετη
Μελέτη – Σχεδίαση και Κατασκευή ηλεκτρικής εγκατάστασης
Σχεδίαση Εσωτερικής Ηλεκτρικής Εγκατάστασης
Μελετη εσωτερικης ηλεκτρικης εγκαταστασης
ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΔΙΩΡΟΦΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΜΕ ΥΠΟΓΕΙΟ