Ένα πολύ χρήσιμο υλικό σε έναν ηλεκτρολογικό πίνακα είναι το RCBO
Το RCBO είναι απλά ένα Ρελέ διαρροής με στοιχείο μικροαυτόματου. Δηλαδή, ταυτόχρονα κάνει τη δουλειά που θα έκανε μια αυτόματη ασφάλεια και ένα ρελέ διαρροής ! Διαβάστε το παρακάτω άρθρο να θυμηθείτε τι ακριβώς είναι το RCBO….
Πριν αρχίσουμε με την ανάλυση να σας επισημάνω ότι, επειδή έχει προχωρήσει η τεχνολογία και έχουν αλλάξει οι απαιτήσεις σε μια ηλεκτρική εγκατάσταση, όποτε σε αυτή σελίδα μιλάμε για ρελέ διαρροής πλέον θα μιλάμε για τύπου Α. Τα AC, τα απλά κλασικά ρελέ διαρροής που χρησιμοποιούμε εδώ και 40 χρόνια, έπρεπε ήδη να έχουν καταργηθεί σε μια σύγχρονη αγορά όπως η Ελληνική. Τα AC προστατεύουν τον άνθρωπο από διαρροές μόνο από εναλλασσόμενα ρεύματα. Πλέον, για να προστατευτούμε από άλλες καταστάσεις ή να μην έχουμε άσκοπες αποζεύξεις ενός διακόπτη διαρροής, πρέπει να περνάμε σε άλλους τύπους τέτοιου υλικού. Οπότε, η επόμενη λύση που καλύπτει το μεγαλύτερο ποσοστό (αν όχι όλο) μιας οικιακής ηλεκτρικής εγκατάστασης είναι το ΤΥΠΟΥ Α (Αλφα). Μη δέχεστε να σας τοποθετούν ρελέ τύπου AC. Να διαβάζετε το ταμπελάκι με τα χαρακτηριστικά ενός εξαρτήματος που σας προμηθεύουν.
Στο παρακάτω όμορφο κυκλικό διάγραμμα, μπορούμε να δούμε τι τύπων διακόπτες διαρροής υπάρχουν…
Όπως τα κοινά ρελέ διαρροής έτσι και τα RCBO έχουν τα χαρακτηριστικά τους. Έτσι, ένα RCBO μπορεί να είναι αρχικά μονοφασικό ή τριφασικό, να επιλέγουμε στα πόσα A θέλουμε να προστατεύει τη γραμμή μας, μπορούμε να επιλέξουμε την καμπύλη πχ B, C, ή άλλη διαθέσιμη, τι τύπου θέλουμε να είναι πχ τύπου AC ή τύπου Α ή άλλου διαθέσιμου τύπου κλπ.
Ένα RCBO έχει ένα και μοναδικό μειονεκτήματα. Το κυριότερο, στο οποίο οφείλεται και η μη διάδοσή του σαν υλικό στη χώρα μας, είναι το κόστος και η... άγνοια. Έχει αρκετά μεγαλύτερο κόστος από ένα κοινό ρελέ διαρροής τύπου Α . Για παράδειγμα, ένα ρελέ τύπου Α μονοφασικό κοστίζει περίπου στα 80 ευρώ, ενώ ένα RCBO τύπου Α μονοφασικό κοστίζει περίπου στα 150 ευρώ.
Όμως τα πλεονεκτήματα σε κάποιες περιπτώσεις υπερτερούν, έτσι, ένα RCBO καλά επιλεγμένο μπορεί να παρέχει τη μεγαλύτερη δυνατή προστασία σε ένα κύκλωμα, με πολύ καλύτερη επιλεκτικότητα.
RCBO - Σε τι χώρους είναι περισσότερο χρήσιμο να τοποθετείται;
Ας πάρουμε για παράδειγμα ένα πολύ καλό κατάστημα εστίασης. Έχει έναν τεράστιο πίνακα με άπειρες ασφάλειες αυτόματες και ένα ρελέ διαρροής. Στην καλύτερη περίπτωση (δύσκολο να το συναντήσεις βέβαια) να έχει διπολικές (L+N) ασφάλειες και στην πολύ καλύτερη περίπτωση να έχει και δύο ή τρία ρελέ διαρροής. Σε περίπτωση σφάλματος κάποιος συσκευής, θα μείνει όλη η κουζίνα από ρεύμα, με αποτέλεσμα να σταματήσει η παραγωγή και ο κόσμος που περιμένει φαγητό και λογαριασμό πάνω από 100 ευρώ ανα άτομο, να περιμένει για τις χρυσού σκούφου γεύσεις, μέχρι να έρθει ηλεκτρολόγος να αποκαταστήσει τη βλάβη ή ο μάγειρας να παίζει με τις ασφάλειες για να βρεί ποια έχει διαρροή ώστε να τη βγάλη εκτός και στη χειρότερη περίπτωση αν η διαρροή είναι μεταξύ ουδέτερου και γείωσης, να έσωζε εν μέρει την κατάσταση η L+N. Όμως και με την L+N θα ψάχνει ο μάγειρας 100 ασφάλειες για το ποια έχει το πρόβλημα.
Σε αυτή την περίπτωση τα RCBO είναι πάρα πολύ χρήσιμες συσκευές. Είναι ότι καλύτερο για έναν κρίσιμο χώρο η τοποθέτηση ενός διακόπτη διαρροής με στοιχεία μικροαυτόματου, διότι ΜΟΝΟ το RCBO που τροφοδοτεί τη συσκευή που παρουσιάζει πρόβλημα θα έχει πέσει, οπότε όλος ο υπόλοιπος χώρος θα τροφοδοτείται κανονικά. Αυτό είναι το πλεονέκτημα όπου το RCBO κάνει απίστευτη δουλειά.
Ένα RCBO με μικρή ευαισθησία σε mA (ρεύμα) διαρροής, πολύ μικρή πχ 10mA είναι ιδανικό σε κυκλώματα οικιακά. Γιατί λέμε για οικιακά; Διότι εκεί υπάρχουν παιδιά ή κατοικίδια, τα οποία είναι πολύ πιο ευαίσθητα σε αντοχή σε ρεύματα από ότι ένας μεγάλος άνθρωπος. Ξέρουμε ότι το μέγιστο επιτρεπτό ρεύμα που μπορεί να αντέξει ένας ανθρώπινος οργανισμός είναι τα 50mA και αυτό ανάλογα με την αντίσταση ή της συνθήκες στις οποίες θα τύχει ένας άνθρωπος όταν θα τον χτυπήσει ρεύμα. Οπότε οι κανονισμοί έχουν καταλήξει ότι τα 30mA είναι υποχρεωτικό ως προστασία για τον άνθρωπο. Τα παιδιά όμως, ξέρουμε ότι παίζουν ανεξέλεγκτα πολλές φορές. Οποιαδήποτε διείσδυση αντικειμένου σε πρίζα μπορεί να αποβεί μοιραία για ένα παιδάκι.
Γι αυτό λέμε ότι σε κυκλώματα παιδικών δωματίων μπορούμε για ακόμη μεγαλύτερη προστασία να τοποθετούμε διακόπτες διαρροής ευαίσθητους σε μικρά ρεύματα διαρροής τα οποία είναι max στα 10mA...
Όταν μια συσκευή αναγράφει επάνω 30mA αυτό δε σημαίνει ότι θα διακόψει το κύκλωμα στα 30mA αλλά ΕΩΣ τα 30! Περίπου το εύρος είναι από τα 16-7 έως 30. Οπότε φανταστείτε σε ένα παιδικό δωμάτιο που έχουμε τοποθετήσει διακόπτη διαρροής στα 10mA αυτός θα διακόψει το κύκλωμα από περίπου τα 5 έως 10mA!! Πολύ μικρά ρεύματα λοιπόν τα οποία δεν θα προκαλέσουν καμία απολύτως βλάβη στο παιδί μας ή στο κατοικίδιο.
Ένας άλλος χώρος που μπορούμε να επιλέγουμε να τοποθετούμε τέτοιας μικρής ευαισθησίας ρελέ διαρροής είναι τα λουτρά. Επειδή σχεδόν κανένας δεν τοποθετεί 12 ή 24 ή 48v συσκευές στα λουτρά και επειδή ακόμη και οι πρίζες με μετασχηματιστή φέρουν 230V έως το κουτί της πρίζας, καλό είναι και στις γραμμές των λουτρών να τοποθετούμε διακόπτη διαρροής στα 10mA. Η απόλυτη προστασία!!
Θα μου πείτε τώρα, καλά, αφού είναι τόσο μεγάλη η προστασία γιατί να μη βωάζουμε ένα ρελέ κανονικό σαν γενικό ρελέ διαρροής και να είναι 10mA για όλο το σπίτι; Εύλογη η απορία, όμως αν σκεφτούμε ότι ΟΛΕΣ οι συσκευές παράγουν κάποια μικρή διαρροή της τάξης των 3 ή 5 ή ακόμη και 10mA, άρα σε ένα σπίτι που έχει ψυγείο, κλιματιστικό, πλυντήριο, φούρνο, μπορεί οι διαρροές να ξεπερνούν τα 10mA άρα ένα ρελέ με τέτοια ευαισθησία θα πέφτει με το.... καλημέρα! Άρα,
Τοποθετούμε κανονικά το ρελέ μας των 30mA σαν γενικό και στα επιμέρους κυκλώματα τα οποία μας ενδιαφέρει η μέγιστη ασφάλεια εκεί τοποθετούμε και RCBO των 10mA.
Πως συνδέεται ένα RCBO;
Ακριβώς με τον ίδιο τρόπο που συνδέεται ένα κοινό ρελέ διαρροής. Απλά για τη μέγιστη προστασία μας, το περνάμε εντός του κεντρικού ρελέ. Σε περίπτωση αστοχίας του ενός θα λειτουργήσει σίγουρα το άλλο!!
Για τους ίδιους λόγους δεν μπορούμε να βάζουμε τόσο μικρής ευαισθησίας ρελέ γενικότερα ως κύρια ρελέ και τα επιλέγουμε ως ρελέ κυκλώματος. Ας μη ξεχνάμε ότι είναι και μικροαυτόματοι (ασφάλειες) δηλαδή προστατεύουν και από βραχυκύκλωμα. Οπότε οι ασφάλειες δε χρειάζονται στα κυκλώματα που έχουμε τοποθετήσει ένα RCBO!
Για να συνοψίσουμε
Ένα RCBO τοποθετείται ως προστασία ενός κυκλώματος και όχι για όλη την εγκατάσταση ή τοποθετούμε όσα τα κυκλώματα, τόσα και τα RCBO!
Ένα RCBO με ευαισθησία στα 10mA είναι ιδανικό για κυκλώματα σε λουτρά και παιδικά δωμάτια.
Ένα RCBO μας λύνει κυριολεκτικά τα χέρια σε μια κρίσιμη εγκατάσταση, επαγγελματικός χώρος, ή βιομηχανικός – βιοτεχνικός.
Ένα RCBO αν τοποθετηθεί παράλληλα με ένα ρελέ διαρροής, έχουμε την μέγιστη, την απόλυτη προστασία από ηλεκτροπληξία.
Όλα αυτά, αρκεί ο ''γνώστης'' να βάλει το χέρι βαθύτερα στην τσέπη!
Ας κάνουμε ένα μικρό παράδειγμα, με τιμές καταλόγου πάντα…
Έστω, πίνακας κατοικίας μονοφασικός με 10 κυκλώματα..
Τα υλικά που χρειαζόμαστε είναι:
Απλός πίνακας κοινός σαν αυτόν που έχει το μεγαλύτερο ποσοστό κατοικιών στη χώρα:
1 γενικός διακόπτης, 1 γενική ασφάλεια, 1 ρελέ διαρροής, 2 ραγοδιακόπτες, 10 ασφάλειες. Αναλώσιμα (καλώδια, γέφυρες κλπ)
Το κόστος των υλικών περίπου ανέρχεται στα: 200 ευρώ
Πίνακας με διπολικές L+N ασφάλειες
1 γενικός διακόπτης, 1 γενική ασφάλεια, 1 ρελέ διαρροής, 10 ασφάλειες L+N
Tο κόστος ανέρχεται στα 330+ ευρώ
Πίνακας με RCBO
1 γενικός διακόπτης, 1 γενική ασφάλεια, 10 RCBO
Το κόστος ανέρχεται στα 1600 ευρώ!!
Άρα ένας ''κοινός θνητός'' είναι δύσκολο έως αδύνατο να ασχοληθεί με τα ηλεκτρολογικά και να τοποθετήσει πίνακα με όλες τις γραμμές σε RCBO. Όμως ένας επαγγελματίας που έχει μια βιοτεχνία ή ένα εστιατόριο ή γενικότερα σε χώρους εστίασης, απαραίτητα θα έπρεπε να τοποθετούνται τέτοια εξαρτήματα. Είναι πραγματικά σωτήρια.
Θα μου πείτε υπάρχει και η λύση του.... να μη βάλω ούτε ένα ρελέ διαρροής. Έτσι έκανε και ιδιοκτήτης πολύ φημισμένου εστιατορίου και αυτή τη στιγμή βρίσκεται σχεδόν παράλυτος μετά από δύο χειρουργεία, από ηλεκτροπληξία που έπαθε πριν μερικούς μήνες.
Κωδικός: 2802616101
Κατασκευαστής: HAGER
Κωδ.Εργοστασίου: AFA906H
Τεχνικά Χαρακτηριστικά
- Αριθμός φάσεων: 1
- Δέχονται επαφές:
- Κατηγορία: A
- Ονομαστική ένταση (Α): 6
- Ρέυμα διαρροής (mA): 300
- Αριθμός στοιχείων πλάτους 17,5 mm: 2
- Tιμή: 36,33 € (45,05€ με ΦΠΑ 24%)
ABB DSE201MB25AC30 DSE201MB25AC30 RCBO
Catalogue Code: DSE201MB25AC30
ABB is a leader in power and automation technologies, manufacturing low-voltage circuit breakers, switches and control products to protect people, installations and electronic equipment.
The System ProM Compact DSE201 range of RCBOs are easy to install and have a larger neutral hole, allowing the use of an insulated screwdriver to tighten the screw of neutral terminals. They are suitable for residential, commercial and industrial applications.
The ABB DSE201MB25AC30 is a 25A, B Type RCBO.
Axiom Mini RCBO 16A 30mA Type B